กะด้งเขาทำกันยังไง

วันนี้เราจะพาทุกคนไปดูวิถีชีวิตของชาวบ้านทำเครื่องจักสานด้วยมือ นั่นก็คือ กะด้ง หลายคนสงสัยกะด้งคืออะไร อะไรคือกะด้ง ไปดูกันเลยจ้า

               กะด้งเป็นเครื่องใช้ในครัวเรือนที่สำคัญและจำเป็นของชาวอีสาน เป็นภาชนะสานด้วยไม้ไผ่ให้มีลักษณะเหมือนถาดกลม ขนาดใหญ่หรือเล็กแล้วแต่วัตถุประสงค์ในการใช้สอย ขนาดใหญ่โดยปกติจะมีเส้นผ่าศูนย์กลางประมาณ 2 ศอกเศษ หรือสานด้วยไม้ไผ่สามปล้อง ขนาดเล็กเรียกว่า “กะเบียน” หรือ “กะด้งน้อย” ขนาดเส้นผ่าศูนย์กลางประมาณ 1 ฟุต กะด้งมักแบ่งประมาณตามลักษณะการใช้ เช่น กะด้งม้อน (ใช้เลี้ยงไหม) กะด้งฝัดข้าว (ใช้ฝัดข้าว) กะด้งพาข้าว หรือ กระเบียน (ใช้วางรองสำรับกับข้าว) กะด้งตากปลา (ใช้ตากปลา) ฯลฯ  ชาวอีสานสมัยก่อนใช้กะด้งในกิจกรรมต่าง ๆ มากมาย ชื่อบอกประเภทกะด้ง ระบุการใช้งานของกะด้ง เช่น กะด้งฝัดข้าวใช้ฝัดข้าว กะด้งม้อนใช้ใส่ตัวไหม 

          กะด้งเขาทำกันยังไงมาดูจ้า??????

          “การสานกะด้ง” โดยปกติจะสานด้วยไม้ไผ่ จักตอกแบนเหลาเรียบ สานด้วยลายสอง ลายสาม ลายคุบ อาจจะสานด้วยลายขัดดีให้สวยงาม 

          นอกจากกะด้งฝัดข้าวสานด้วยลายเฉพาะเพื่อให้เกิดความแข็งแรงทนทานเป็นพิเศษ เมื่อสานได้ขนาดตามต้องการแล้ว จึงเข้ากรอบเรียกว่า “ขอบกะด้ง” ซึ่งทำด้วยไม้ไผ่ตัดเป็นวงกลมประกบกันให้แผ่นฝากะด้งอยู่ตรงกลางตัดส่วนที่โผล่เหนือขอบวงกลมให้เรียบร้อย จึงมัดขอบกะด้งให้ติดกันแน่น ประกบแผ่นกะด้งไว้ตรงกลางอย่างหนาแน่น ด้านบนของขอบกะด้งทับด้วยเส้นตอกกลมหรือหวายปิดช่องว่างขอบกะด้งให้มิดชิด 

            โดยปกติการสานกะด้งเป็นหน้าที่ของผู้ชาย เป็นความสามารถพื้นฐานของชายชาวชนบทอีสานทุกคน ความเรียบร้อยสวยงามของการสานกะด้ง และเครื่องมือเครื่องใช้ในบ้านอื่น ๆ จะเป็นเครื่องบ่งบอกความสามารถและนิสัยใจคอของผู้ชายในบ้านเรือน

    เสร็จแล้วจ้ามาดูหน้าตาของกะด้งพร้อมใช้งานกันจ้า