ถ้าหากว่าเราเป็นคนหนึ่ง ที่ไม่ใช่คนอีสาน แต่มีความตั้งใจอยากลองพูดภาษาอีสาน จะต้องเริ่มอย่างไร ?
หลายๆคนยอมรับว่า ภาษาอีสานเป็นภาษาที่น่ารัก อยากลองพูดอีสานบ้าง อยากฟังอีสานรู้เรื่อง ต้องทำอย่างไร เรื่องการเรียนรู้ มันเป็นเรื่องปกติที่เราทุกคนต้องการจะเรียนรู้ เพราะขนาดประเทศเรา มี 4 ภาค มีภาษาพูดตั้งหลายภาษา ที่เรารู้กันหลักๆเลยก็คือ ภาษากลาง ภาษาเหนือ ภาษาอีสาน ภาษาใต้ และ ภาษาอังกฤษ (เอ๊ะใช่ไหมนะ บ้านเราคุยกันภาษาอังกฤษหรือเปล่า ฮ่าๆ)
วันนี้เราจะมาทำความเข้าใจเกี่ยวกับภาษาอีสานแบบเนิบๆ แบบพื้นๆ เบๆ ถ้าหากเพื่อนมาพูดใส่ ก็พอจะรู้ว่ามันหมายถึงอะไร หรือ มีใครมาหลอกด่า หรือ พูดอะไรใส่ จะได้รู้ทัน เพราะตัวผมเองก็ชอบเอาภาษาอีสานไปหยอกเพื่อนเหมือนกัน มันก็จะทำหน้างงๆ และถามว่าแปลว่าไรหรอ มีหรอจะบอกความจริง เราก็ยิ่มให้และบอกคำแปลมั่วๆไป
วันนี้ปัญหานั้นมันจะหมดไป เพราะเราจะมาบอกถึงประโยคพื้นฐาน สำหรับภาษาอีสาน ที่เราทุกคนควรจะต้องรู้ จะได้ไม่ต้องมาตกเป็นเหยื่อของเพื่อนตัวแสบ ที่ชอบมาพูดถาษาถิ่นใส่ แล้วปล่อยให้เรางง ซึ่งการเรียนภาษาอีสานมันก็เหมือนกับการเรียนภาอังกฤษ หรือ ภาษาต่างประเทศทั่วไปก่อนเลยครับ เริ่มแรกเราจะต้องมารู้ถึงคำศัพท์กันก่อนเลย
โต – แก นาย เธอ
ข่อย – ฉัน เรา
มัก – ชอบ
ฮัก – รัก
เฮ็ด – ทำ
หยัง – อะไร
จัก – ไม่รู้
แซ่บ – อร่อย
หนี – หลีก หลบ
คึดฮอด – คิดถึง
เป็นตาลิโตน – น่าสงสารจัง
เว่า แปลว่า พูด
โกหก – ตั๋ว
วิ่ง – แล๊น
ติ – หรอ
ฮ่วย!! มะซ่างว่าแถะ = ไม่นะ ใครช่างกล้าพูดนะ
ไหง่กุ๊บ , ไหง่ง่อง = เป็นคำกิริยาประมาณว่า ฝุ่นคลุ้ง หรือฝุ่นเยอะ
ซ่าง มาคักแท้ = โอ้ว สุดยอดเลย
สิไปไส = จะไปไหน
ไปนำแหน่ = ไปด้วยได้ไหม
เซา – หยุด
แข้ว=ฟัน
เด้อ-นะ
บ่ – ไม่
กลางวัน – กลางเว็น
เย็น – เมื่อแลง
จริง – อีหลี
ใช่ – แหม่น
หนหวย – หงุดหงิด
ฟ่าว – รีบ
สีคือ – เกือบ คล้าย
จิกลิก จอกหลอก – ติดเล่น
บัดทีนี้ – คราวนี้
พุ่นแล่ว – นั่นล่ะ
จอบเบิ่ง – คอยดู
จอบหลอย – ฉวยโอกาส
เกิบ – รอบเท้า
แต่คำศัพท์พวกนี้ มีคำด่าด้วยนะ เว็บไซต์อีสานร้อยแปดของเรา เคยเขียนไปแล้ว ถ้าหากเพื่อนๆอยากจะลองทำความรู้ ก็ลองเข้าไปอ่านบทความที่เราเคยเขียนนะครับ “คำด่าภาษาอีสาน” แต่ภาษาอีสาน มันก็มีการฟิวชั่นกันด้วย ซึ่งถ้าหากเอาคำหลายๆคนมาผสมกัน ใช้ในประโยค บางทีมันก็ไม่ได้มีความหมายตรงตัวขนาดนั้น อย่างเช่น “ปาด โตใหญ่คักแท้” (โห ตัวใหญ่มากเลย) “จักหยังมันบุ๊” (อะไรของมันก็ไม่รู้) “บักนั่น มันจอบหลอยเกิบเฮาไปอะโต”(ไอ้นั่นมันลักเอารองเท้าเราไปแล้ว) “จอบเบิ่งมันดู๊ มันเฮ็ดหยังของมันวะ” ( คอยดูมันดิ้ มันทำไรของมันวะ )
เฮ็ดหยังอะโต – นายทำไรอยู่อะ
โตเฮาขิวว่ะ – นายเราเหม็นว่ะ
กับเข่าร้านได๋แซ่บแน่ว่ะ หิวเข่า – กับข้าวร้านไหนอร่อยบ้าง หิวข้าว
หนีดิ๊ ขวงหว่ะ – ถอยหน่อย ขวางอะ
อย่าเถาะ โตอะ อย่าเถาะ – อย่าเลยนายอะ อย่าเลย
แลงนี้กินเข่ากับหยังดี – เย็นนี้กินข้าวกับอะไร
โตสิไปใสกันน่ะ – นายจะไปไหนอะ
หาหลับหานอนเด้อสู – กลับบ้านหานอนกัน
มักเขาติ – ชอบเขาหรอ
เป็นศูน – โมโห
เฮ็ดหยังหน่ะ ไปหาหยังกินปะ – ทำไรน่ะ ไปหาไรกินปะ
โดยมันมีอีกเยอะเลยนะครับ ประโยคอีสาน ที่เราใช้พูดกัน ซึ่งขั้นตอนแรก ก่อนที่เราจะไปพูดอีสาน เราก็ต้องรู้ศัพท์มันเสียก่อน มันก็เหมือนกับกับเรียนภาษาอังกฤษ ถ้าหากเราสามารถจำศัพท์ภาษาอีสานได้ เรื่องการพูดเราก็ไม่มีปัญหา และขั้นตอนต่อไป มันก็คือ การออกสำเนียง ผมเชื่อว่าเพื่อนๆที่ไม่ใช่คนอีสาน ไม่สามารถออกสำเนียงอีสานแท้ๆได้แน่นอน ถ้าเอาไปพูดกับเพื่อนที่เป็นอีสานแท้ๆ จังได๋กะถืกล้อครับ บ่อตต้องย่าน จังได๋กะบ่รอด แต่ว่าเว็บไซต์อีสานร้อยแปดของเรา เคยเขียนบทความ วิธีการออกสำเนียงภาษาอีสานไว้แล้ว เพื่อนๆสามารถลองเข้าไปอ่าน ทำความเข้าใจได้เลย ในบทความนั้น เราได้เขียนวิธีการออกสำเนียงภาษาอีสานไว้แล้ว
ดูความคิดเห็น
ดีมากเลยค่าคือเราเป็นคนที่ฟังภาษาอีสานออกบางคำแล้วอยากจะพูดเป็นเพราะฝั่งทางบ้านของแม่เป็นคนอีสานค่ะแล้วรู้สึกว่าภาษาอีสานเวลาพูดมันดูสนุกดี พอมาดูในนี้ก็รู้สึกเข้าใจมากขึ้นเราเป็นคนพูดสำเนียงภษาอีสานได้อยู่แล้วแต่พูดเป็นประโยคไม่เป็นแต่พอมาเรียนรู้ในนี้ก็ดีขึ้นมากๆเลยค่ะ ข่อยอยากสิบอกว่าไอเลิฟยูเด้อ