แหล่งท่องเที่ยวน้ำตกถ้ำโสดา เริ่มบูรณะเป็นแหล่งท่องเที่ยวเมื่อวันที่ 14 กุมภาพันธ์ 2540 โดย มีหลวงปู่กาล ปภากโล เป็นผู้ริเริ่มก่อสร้างและเป็นผู้ดูแลแหล่งท่องเที่ยวน้ำตกถ้ำโสดา ซึ่งเป็นพระภิกษุสงฆ์ที่จำพรรษาอยู่ในที่พักสงฆ์น้ำตกถ้ำโสดา เหตุที่มีการตั้งชื่อว่า “น้ำตกถ้ำโสดา” เดิมมีเรื่องเล่าอยู่ว่าในสมัยสร้างพระธาตุพนม มีสองสามี-ภรรยาคู่หนึ่ง สามีชื่อ “โส” และภรรยาชื่อ “ดา” อยากที่จะเอาเงินและทองไปใส่ในพระธาตุพนม ก็ต้องเดินทางไปผ่านป่าเลยไปเจอถ้ำแห่งหนึ่งก็เลยใช้เป็นที่พักอาศัยระหว่าง เดินทาง และต่อมาก็ใช้ถ้ำแห่งนี้เป็นที่พักอาศัยระหว่างออกไปหาอาหารป่า เมื่อเหนื่อยล้าก็จะกลับมาพักที่ถ้ำแห่งนี้เป็นประจำทุกวัน จนชาวบ้านได้เรียกชื่อว่า “ถ้ำโสดา” และจากที่มีน้ำตกอยู่ในตัวแหล่งท่องเที่ยวนี้ด้วยจึงได้ตั้งชื่อเป็น “น้ำตกถ้ำโสดา” และได้บูรณะเป็นแหล่งท่องเที่ยวและสำนักสงฆ์จนถึงปัจจุบัน
น้ำตกถ้ำโสดา อยู่ในพื้นที่ส่วนหนึ่งของเขตห้ามล่าสัตว์ป่าถ้ำผาน้ำทิพย์ มีหินทรายวางสลับซับซ้อน กันรวมทั้งผาหินขนาดใหญ่ บริเวณใกล้เคียงมีอ่างเก็บน้ำห้วยพุงใหญ่ บริเวณน้ำตกถ้ำโสดามีทรัพยากรทางธรรมชาติที่อุดมสมบูรณ์และมีเจดีย์หินที่เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติโดยซึ่งถือว่าเป็นความมหัศจรรย์ทางธรรมชาติอีกด้วย นอกจากนี้ยังมีพระพุทธรูปศากยมุนีโคดมประดิษฐานในศาลาที่พักสงฆ์ไว้เป็นที่สักการบูชาของนักท่องเที่ยวที่มาเที่ยวน้ำตกแห่งนี้ ถือได้ว่าบริเวณแห่งนี้ เป็นแหล่งท่องเที่ยวทางธรรมชาติสำหรับเป็นที่พักผ่อนหย่อนใจของนักท่องเที่ยว