ป้อมป้องปัจจามิตร เป็นโบราณสถานเป็นป้อมสำคัญที่ใช้ป้องกันข้าศึกตามริมแม่น้ำเจ้าพระยา ตั้งอยู่บนฝั่งแม่น้ำเจ้าพระยาด้านตะวันตกริมปากคลองสาน ตรงข้ามกับป้อมปิดปัจจนึกบริเวณปากคลองผดุงกรุงเกษม ปัจจุบันอยู่บริเวณบ้านพักข้าราชการกรมเจ้าท่า ใกล้กับสำนักงานเขตคลองสาน ป้อมป้องปัจจามิตรสร้างขึ้นในสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ควบคู่กับการขุดคลองผดุงกรุงเกษม ต่อมาในสมัยรัชกาลที่ 5 ได้ใช้ป้อมดังกล่าวเป็นสถานที่ตั้งเสาธงสัญญาณแจ้งข่าวเรือสินค้าเข้าออกพระนคร ในสมัยรัชกาลที่ 6 ได้มีการย้ายเสาธงมาอยู่ใกล้ป้อม คือที่ตั้งในปัจจุบันบริเวณสำนักงานเขตคลองสาน เมื่อกรมเจ้าท่าเลิกใช้เสาธงสัญญาณนี้แล้ว ได้แจ้งความจำนงต่อกรมศิลปากรว่าจะรื้อออกแต่กรมศิลปากรเห็นว่า ควรจะอนุรักษ์ไว้เป็นหลักสำคัญทางประวัติศาสตร์