บ้านเหมืองกุง ตั้งอยู่ในตำบลหนองควาย อำเภอหางดง จังหวัดเชียงใหม่ เดิมชื่อบ้านสันดอกคำใต้ เป็นหมู่บ้านเก่าแก่ ก่อตั้งตั้งแต่ปี พ.ศ. 2325-2356 ตามประวัติกล่าวว่าชาวบ้านเหมืองกุงอพยพมาจากเมืองปุ เมืองสาด ในรัฐเชียงตุง ประเทศพม่า ชาวบ้านมีอาชีพทำนา ยามว่างจากทำนาชาวบ้านจะปั้นน้ำหม้อและน้ำต้นที่ทำจากดินเหนียวในนาข้าว ซึ่งเป็นภูมิปัญญาตกทอดมายังคนรุ่นหลังแล้วกว่า 200 ปี น้ำหม้อและน้ำต้นนั้นเป็นภาชนะสำหรับใส่น้ำดื่ม น้ำที่บรรจุในน้ำหม้อหรือน้ำต้นนี้จะหอมกลิ่นดินเผาและเย็นชื่นใจ วัฒนธรรมการดื่มน้ำจากหม้อน้ำนั้นยังคงพบเห็นทั่วไปในประเทศพม่าในปัจจุบัน นอกจากนี้ น้ำหม้อและน้ำต้นจะเป็นภาชนะบรรจุน้ำดื่มแล้วยังใช้เป็นเครื่องสังฆทานถวายวัดอีกด้วย น้ำต้นของบ้านเหมืองกุงเป็นที่ยอมรับถึงคุณภาพกล่าวขานกันว่าดีที่สุดในล้านนา โดยมีน้ำหนักเบาและทนทาน เนื่องจากดินที่บ้านเหมืองกุงใช้เป็นดินชั้นทรายไม่เหมือนดินของที่อื่น เอกลักษณ์ของเครื่องปั้นที่บ้านเหมืองกุงนี้คือลวดลายและเทคนิคการปั้น โดยลายบนเครื่องปั้นดินเผานั้นจะเป็นลายใบโพธิ์ ลักษณะเหมือนรูปหัวใจคว่ำลง นอกจากนี้ เทคนิคที่เป็นเอกลักษณ์ของที่นี่ คือ การขัดเงาเครื่องปั้นดินเผาด้วยหินแม่น้ำ ทำให้เครื่องปั้นขึ้นเงาอย่างสวยงาม ซึ่งต้องใช้ความชำนาญในการลงน้ำหนักมือ นอกจากน้ำหม้อและน้ำต้นแล้ว บ้านเหมืองกุงยังมีผลิตภัณฑ์เครื่องปั้นดินเผาอีกหลากหลาย เช่น โคมไฟ กระถาง อ่างบัว แจกัน เครื่องปั้นดินเผาตกแต่งสวน เป็นต้น นักท่องเที่ยวที่สนใจเรียนรู้ศิลปะการปั้นดินเผาแบบโบราณสามารถติดต่อเพื่อเยี่ยมชมฐานการเรียนรู้ได้ รวมถึงเลือกซื้อน้ำต้นที่มีตำนานยาวนานมากว่าสองร้อยปี หากได้ลองใส่น้ำดื่มที่บ้าน จะได้สัมผัสกับน้ำดื่มที่มีกลิ่นหอมเป็นเอกลักษณ์ที่คนในรุ่นหลังยากจะหาชิมได้ที่ไหนแน่นอน
เครื่องปั้นดินเผา, การท่องเที่ยวโดยชุมชน
Muangkung Pottery Village หมู่บ้านเครื่องปั้นดินเผาเหมืองกุง