เริ่มก่อตั้งเมื่อ พ.ศ. 2470 โดย พระยาราชกุลวิบูลย์ภักดีสมุหเทศาภิบาล มณฑลพายัพ ภายในพิพิธภัณฑ์มีการจัดแสดงศิลปะ โบราณวัตถุ แบ่งเป็น 3 ห้องคือ ห้องจัดแสดงใหญ่ เป็นห้องโถงยาวอยู่ชั้นบนของตัวอาคาร มีการจัดแสดงวัตถุแบ่งออกเป็น 3 สมัย คือสมัยก่อนหริภุญไชย สมัยหริภุญไชย และสมัยล้านนา ได้แก่ พระพุทธรูป เศียรพระพุทธรูป พระพิมพ์ และเทวดา เป็นต้น ห้องจัดแสดงศิลปะพื้นบ้าน และเครื่องไม้จำหลัก วัตถุที่แสดงเป็นศิลปะสมัยล้านนา รัตนโกสินทร์ แสดงออกถึงภูมิปัญญาท้องถิ่น ห้องศิลาจารึก เป็นห้องโถงเปิดโล่ง อยู่ชั้นล่างของตัวอาคาร จัดแสดงศิลาจารึก สมัยหริภุญไชย ราวพุทธศตวรรษที่ 17 และศิลาจารึก สมัยล้านนา อยู่ในพุทธศตวรรษที่ 20 ลงมา
ศิลาจารึกสมัยหริภุญไชย,ภาษามอญ
พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ หริภุญไชย ลำพูน