ศาลหลักเมืองนครพนม ตั้งอยู่บริเวณหน้าองค์การบริหารส่วนจังหวัด ตรงข้ามกับศาลากลางจังหวัดนครพนม
แต่เดิมจังหวัดนครพนมเป็นจังหวัดหนึ่งที่ยังไม่มีศาลหลักเมือง อันเป็นสถานที่สำหรับเคารพสักการะและยึดเหนี่ยวจิตใจของประชาชนในจังหวัด ตามนโยบายของกระทรวงมหาดไทยได้กำหนดไว้ว่า จังหวัดที่ยังไม่มีศาลหลักเมืองหรือสิ่งศักดิ์สิทธิ์คู่บ้านคู่เมืองที่สำคัญ ก็ควรจัดสร้างศาลหลักเมืองขึ้น เพื่อจะได้เป็นศูนย์รวมขวัญและกำลังใจของประชาชนให้เกิดความสามัคคี รักใคร่ปรองดองระหว่างพี่น้องประชาชนในท้องถิ่น
จึงกำหนดให้สร้างเสาหลักเมืองโดยใช้ไม้กันเกรา (ไม้มันปลา) ซึ่งเป็นไม้มงคล ในการจัดหาไม้กันเกรานั้นได้มีการเสาะหาในหลายพื้นที่ เช่น ที่อำเภอนาแก อำเภอท่าอุเทน และที่วัดกกต้อง ตำบลในเมือง อำเภอเมือง จังหวัดนครพนม แต่ปรากฏว่ายังมีขนาดและความสวยงามไม่เหมาะสม จนกระทั่งได้พบไม้ลักษณะรูปทรงดีที่สุด ณ บริเวณริมถนนท่าดอกแก้ว–ศรีสงคราม บ้านปฏิรูป ตำบลศรีสงคราม อำเภอศรีสงคราม จังหวัดจึงได้จัดประกอบพิธีบวงสรวงและตัดไม้ เมื่อวันที่ 21 ตุลาคม พ.ศ.2538 เวลา 11.39 น. โดย นายเสริมศักดิ์ พงษ์พานิช ผู้ว่าราชการจังหวัดนครพนมในขณะนั้น และรองผู้ว่าราชการจังหวัดนครพนม (นายวิทย์ ลิมานนท์วราไชย) พร้อมด้วยข้าราชการไปร่วมพิธีบวงสรวงและตัดไม้
สำหรับไม้กันเกราดังกล่าวจังหวัดได้นำไปจัดทำเป็นเสาหลักเมือง มีความยาวทั้งสิ้น 4.675 เมตร เป็นส่วนที่ฝังลงไปในพื้นดิน 1.975 เมตร และเป็นส่วนที่พ้นจากพื้นขึ้นมา 2.70 เมตร หรือ 108 นิ้ว ซึ่งถือได้ว่าเป็นมงคลร้อยแปดประการ
เสาหลักเมืองไม้กันเกรา ศาลคู่บ้านคู่เมือง ศูนย์รวมขวัญและกำลังใจของประชาชน