ตั้งอยู่ที่บ้านวังประจันตำบลวังประจัน มีเนื้อที่ 122,500ไร่ โดยรวมป่าสงวนแห่งชาติกุปังปุโต๊ะและหัวกะหมิงเข้าด้วยกันและพื้นที่ป่าควนบ่อน้ำปูยู ทะเลบันเกิดจากการยุบตัวของพื้นดินระหว่างเขาจีนและเขามดแดงเป็นหนองน้ำขนาดใหญ่มีเนื้อที่ประมาณ 63,350 ไร่พื้นที่ส่วนใหญ่เป็นภูเขาสลับซับซ้อนอุดมไปด้วยพืชพรรณป่าไม้ที่ขึ้นอย่างหนาแน่น
ทะเลบันเป็นชื่อของบึงน้ำจืดขนาด ใหญ่เนื้อที่ประมาณ 125 ไร่ กลางหุบเขาจีนและเขามดแดง ซึ่งเข้าใจว่าเกิดขึ้นจากการยุบตัวของพื้นดิน น้ำในบึงเกิดจากต้นน้ำที่ออกมาจากผนังเขา บริเวณโดยรอบประกอบด้วยป่าไม้อันอุดมสมบูรณ์ ภูเขาสูงสลับ ซับซ้อน น้ำตก ถ้ำ และธรรมชาติที่ส่วยงามยิ่ง อุทยานแห่งชาติทะเลบันมีเนื้อที่ประมาณ 196 ตารางกิโลเมตร หรือ 122,500 ไร่ ครอบคลุมพื้นที่ป่าหัวกะหมิง ป่ากุปัง ป่าปุโล้ต และป่าควนบ่อน้ำ ในท้องที่ตำบลควนสตอ อำเภอควนโดน และตำบลเกตรี ตำบลบ้านควน ตำบลปูยู อำเภอเมืองจังหวัดสตูล ได้รับการประกาศให้เป็นอุทยานฯ เมื่อวันที่ 27 ตุลาคม พ.ศ. 2523 นับเป็นอุทยานแห่งชาติลำดับที่ 20 ของประเทศ ยังเป็นแหล่งต้นน้ำลำธารสำคัญมากมายทั้ง คลองกลางบ้าน คลองยาโรย และคลองตูโย้ะ ทำให้เกิดน้ำตกสวยงามมีชื่อเสียงอย่างน้ำตกยาโรย และน้ำตกโตนปลิว ไม่เพียงเท่านี้คุณยังสามารถพบสภาพป่าหลากหลายทั้งป่าดงดิบ ที่เป็นที่อยู่ของชาวซาไกหรือเงาะป่า ป่ารุ่นหรือป่าเหล่า และป่าชายเลน ในพื้นที่ของอุทยานฯ ทะเลบัน และด้วยความสมบูรณ์ของป่าไม้ทำให้ที่นี่มี หมาน้ำหรือเขียดว้าก สัตว์ที่ถือเป็นสัญลักษณ์หนึ่งของหนองน้ำทะเลบันเลย เขียดว้ากชอบอาศัยอยู่ตามป่าบากง จะส่งเสียงร้องคล้ายเสียงของลูกสุนัข และจะส่งเสียงว้ากในฤดูผสมพันธุ์