การปลูกฝรั่ง

การปลูกฝรั่ง เป็นผลไม้ที่คนไทยนิยมปลูกกันมาก และมีขายตลอดทั้งปี เพราะสามารถปลูกได้ในดินแทบทุกชนิด ทนสภาพที่แห้งแล้งได้ดี ทำให้เกษตรกรจึงมักปลูกฝรั่งเป็นอาชีพหลักหรือเป็นอาชีพเสริม แม้กระทั่งปลูกเพื่อเก็บผลมาบริโภคภายในครัวเรือนก็ได้ เกร็ดความรู้โดยอีสานร้อยแปด ฝรั่ง ในภาษาอีสานจะเรียกว่า บักสีดา

สภาพพื้นที่

สามารถปลูกได้ทุกพื้นที่ในประเทศไทย

ลักษณะดิน

การปลูกฝรั่ง สามารถปลูกได้ในดินเกือบทุกชนิด ไม่ว่าจะเป็นดินเหนียว ดินปนทราย แต่ดินที่ได้ผลดีที่สุดคือ ดินร่วมปนทราย หรือดินตกตะกอนริมแม่น้ำลำคลอง หากปลูกในดินเหนียวจะต้องยกร่อง เพื่อให้สะดวกในการระบายน้ำ

สภาพภูมิอากาศ

สามารถปลูกได้ในทุกสภาพอากาศ เพียงแต่ต้องเป็นพื้นที่ที่สามารถระบายได้ดี

พันธุ์ฝรั่ง

พันธุ์ฝรั่งที่ได้รับความนิยม ได้แก่

• พันธุ์แป้นสีทอง มีลักษณะผลค่อนข้างกลม ผลดิบมีสีเขียวอ่อนเล็กน้อย ผลห่ามหรือระยะเก็บผลจะมีลักษณะสีเขียวออกเหลืองทอง กว้างประมาณ 10-15 เซนติเมตร เนื้อหนา 1-2 เซนติเมตร มีรสหวาน กรอบ เมล็ดน้อย
• พันธุ์ไร้เมล็ด มีลักษณะรูปทรงไม่แน่ ท้ายผลมีลักษณะอ้วนโตกว่าด้านบน มีเนื้อทั้งผล ไม่มีเมล็ด รสหวาน กรอบ
• พันธุ์กลมสาลี่
• พันธุ์กิมจู

การเตรียมดิน

• หากเป็นพื้นที่ดินเหนียว เกิดน้ำท่วมขังง่าย และมีระบบน้ำมากเกินพอ ให้ทำการขุดร่องลุกประมาณ 1 เมตร กว้าง 1-2 เมตร เพื่อเป็นร่องในการระบายน้ำ
• พื้นที่ทั่วไปที่มีระบบน้ำไม่เพียงพอ สามารถปลูกในแปลงโดยไม่ยกร่องหรือการยกร่องสูงประมาณ 30 เซนติเมตร ระยะห่างระหว่างร่อง 3-4 เมตร ทั้งนี้ ให้ทำการไถดะ 1 ครั้ง เพื่อตากดิน และกำจัดวัชพืช และไถแปร 1 ครั้ง โดยเว้นช่วงห่าง 1-2 อาทิตย์ หลังจากนั้นทำการไถยกร่อง

ฤดูที่เหมาะกับการปลูกฝรั่ง

ทุกฤดูกาล

วิธีการปลูกฝรั่ง

วิธีการปลูกฝรั่งนั้น สำหรับดินที่มีความอุดมสมบูรณ์ ควรใช้ระยะปลูก 6×6 เมตร แต่ถ้าในดินที่ไม่อุดมสมบูรณ์ ควรปลูก 5×5 เมตร โดยนำกิ่งพันธุ์ที่ต้องการปลูกมาใส่ในหลุมที่เตรียมไว้แล้วกลบ จากนั้นใช้ไม้หลักปักยึดกิ่งพันธุ์ไว้ไม่ให้โยก

การกำจัดวัชพืช

ในระยะเริ่มปลูกจนถึงต้นอายุ 6 เดือน หลังปลูก ให้กำจัดวัชพืชรอบๆโคนต้นทุกๆ 1 ครั้งต่อเดือน ร่วมด้วยการไถกลบ หลังจากต้นแตกกิ่งแล้ว อาจทำการกำจัดวัชพืชน้อยลงก็ได้

การให้ปุ๋ย

แบ่งเป็น 2 ช่วง ได้แก่

• ช่วงปลูกจนถึงออกผลรุ่นแรก ในช่วงนี้เป็นช่วงที่ต้องดูแลให้ฝรั่งเติบโตจนให้ผลในรุ่นแรก ซึ่งการใส่ปุ๋ยจะใส่ปุ๋ยเป็นระยะ เพื่อให้ต้นฝรั่งสามารถเติบโตได้ดี โดยอาจใช้ปุ๋ยคอกหรือปุ๋ยหมักผสมปุ๋ยเคมีในสูตร 12-12-0 ในอัตราส่วนปุ๋ยคอกต่อปุ๋ยเคมี 10:1 ในอัตรา 0.5 กิโลกรัมต่อต้น ประมาณ 1-2 ครั้ง ก่อนการติดดอก
• ช่วงให้ผลผลิต ในระยะออกดอกให้ใส่ปุ๋ยหมักร่วมกับปุ๋ยเคมีสูตร 15-15-15 ในอัตราเดียวกัน และเมื่อก่อนที่ผลฝรั่งจะห่าม ก่อนเก็บผลผลิตประมาณ 1 เดือน ให้ใส่ปุ๋ยสูตร 12-12-24

การให้น้ำ

ให้น้ำครั้งแรก หลังการปลูกเสร็จให้เปียกชุ่ม หลังจากนั้น ให้น้ำทุก 2 ครั้งต่อวัน เช้า – เย็น จนต้นฝรั่งตั้งตัวได้ หลังจากนั้นอาจทำการให้น้ำน้อยลง ขึ้นอยู่กับสภาพดินฟ้าอากาศ และความชุ่มชื้นของดิน ซึ่งไม่ควรปล่อยให้ดินแห้ง โดยเฉพาะในช่วงติดผล แต่ในช่วงติดดอก ก็ไม่ควรให้น้ำมากเกินไป ในช่วงนี้ระวังไม่ให้หน้าดินแห้งก็ เพียงพอแล้ว

เทคนิคการปลูกต้นฝรั่ง

• การตัดแต่งกิ่ง จะตัดกิ่งที่มีอายุมากออก เพื่อให้กิ่งใหม่ขึ้นแทน เพราะหากใช้กิ่งที่ให้ผลมาแล้วตั้งแต่ 3 ปี จะทำให้ผลที่ได้มีขนาดเล็กลง ส่วนกิ่งที่ยาวมากให้ตัดปลายกิ่งออก เพื่อให้มีลักษณะทรงพุ่มที่พอเหมาะกับการเก็บผล ไม่กว้างไม่สูงเกินไป นอกจากนั้น การตัดแต่งกิ่งยังให้ลมถ่ายเทได้ดี แสงแดดสามารถส่องได้ทั่วถึง
• การปลิดผล เป็นวิธีการปลิดผลดิบให้เหลือผลเพียง 2-3 ผลต่อกิ่ง เพื่อให้ลูกที่เด่น และสมบูรณ์เจริญเติบโต โดยจะเริ่มปลิดผลเมื่อผลทั้งหมดติดและโต ขนาดประมาณเท่าลูกมะนาว โดยทำการเลือกปลิดผลที่มีขนาดเล็กสุดออก

การเก็บเกี่ยว

ควรเก็บผลที่แก่หรือกำลังห่าม โดยทั่วไปจะมีอายุ 4-5 เดือน ลักษณะผลที่เหมาะต่อการเก็บจะสังเกตได้จากสี และผิว ซึ่งจะมีลักษณะสีตามสายพันธุ์ เช่น แป้นสีทองผลที่ได้ระยะเก็บจะมีสีเขียวอ่อนออกเหลือง ผิวเต่งตึง ขั้วผลเรียวเล็กสีเขียวอ่อน การเก็บจะใช้กรรไกรตัดชิดขั้วผล รวบรวมใส่กะบะพลาสติก พร้อมนำเข้าร่มทำความสะอาด

ตลาด

ฝรั่งเป็นผลไม้ที่ได้รับความนิยมในตลาดมาก โดยราคาจะขึ้น – ลง ขึ้นอยู่กับฤดูกาลและความสมบูรณ์ของผลที่วางจำหน่าย

ผลตอบแทน

ฝรั่งราคาแพงจะอยู่ในช่วง สิงหาคม – ตุลาคม ส่วนราคาหน้าสวนจะสูงถึง กิโลกรัมละ 35-40 บาท แต่ถ้าเป็นช่วงภัยแล้ง ราคาจะพุ่งถึง กิโลกรัมละ 48-50 บาท อีกช่วงที่ราคาสูงคือ มกราคม – กุมภาพันธ์ เพราะเป็นช่วงเทศกาล ราคามักอยู่ที่ กิโลกรัมละ 28-30 บาท

ข้อมูลและภาพประกอบ

• หนังสือ 123 อาชีพทางเลือก
• กรมส่งเสริมการเกษตร
• puechkaset.com