พูดถึงอาหารอีสานที่หลายคนคิดถึงแล้ว รู้สึกเปรี้ยวปากขึ้นมา คงจะหนีไม่พ้น “ส้มตำ หรือ ตำบักฮุ่ง”
โดยมีวัตถุดิบที่สำคัญคือ มะละกอ นั้นเอง
ส้มตำ เป็นอาหารจานโปรดของคนไทยที่คนไทยนั้นนิยมรับประทานมากที่สุด ทั้งนี้ก็เป็นเพราะว่าส้มตำเป็นอาหารที่ค่อนข้างรสจัด โดยปกติของคนไทยจะชอบรับประทานอาหารรสจัดๆเป็นทุนเดิมอยู่แล้ว แล้วอีกอย่างส้มตำเป็นเมนูอาหารที่ไม่มีแคลอรี สาวๆจะรับประทานกันบ่อยแค่ไหนก็ไม่อ้วนอย่างแน่นอน วันนี้เราจะมารู้จักกับวัตถุดิบสำคัญของส้มตำกัน ซึ่งนั่นก็คือ มะละกอ
มะละกอ เป็นวัตถุดิบสำคัญในการทำเมนูส้มตำ แต่ไม่ใช่แค่เพียงเมนูส้มตำเท่านั้นที่สามารถทำได้ เมนูอื่นๆก็สามารถทำได้หลายเมนูด้วยกันไม่ว่าจะเป็นผัดมะละกอใส่ไข่ แกงส้มมะละกอ อีกหลายๆเมนูที่มีมะละกอเป็นส่วนผสม และที่น่ารับประทานมากๆเลยก็คือมะละกอแบบสุกที่ยิ่งทานมากเท่าไหร่ก็ยิ่งสุขภาพดี มะละกอสุกช่วยในเรื่องของการขับถ่ายได้เป็นอย่างดีทีเดียว
ปลูกมะละกอเพื่อเสริมรายได้
ชาวสวนที่ปลูกมะละกอส่วนใหญ่ต่างก็พูดเป็นเสียงเดียวกันว่ามะละกอช่วยให้พวกเขามีรายได้เพิ่มมากขึ้น เพราะมันขายง่าย และสามารถออกผลได้ตลอดทั้งปี อีกทั้งในเรื่องของการปลูกนั้นก็สามารถปลูกได้ง่าย เพราะต้นมะละกอจะสามารถเติบโตได้ในทุกสภาพอากาศอยู่แล้ว
การเตรียมดินเพื่อปลูกมะละกอ
การปลูกมะละกอไม่ตองการต้นพันธุ์ที่ดีหรือสวยงามที่สุด เพียงแต่ทุกท่านเตรียมเมล็ดพันธุ์ของมะละกอที่ต้องการ หลังจากนั้นก็เตรียมดินในการปลูกด้วยการพรวนดินให้ร่วน ผสมด้วยเศษใบไม้ เศษฟาง ดูลักษณะของดินไม่ให้มีความแข็งหรือเหนียวจนเกินไป ควรใช้น้ำเป็นตัวช่วยในการเตรียมดินด้วย การนำเมล็ดพันธุ์ลงปลูกนั้นสามารถทำได้ด้วยการนำเอาไปเพาะในถุงก่อน แล้วเมื่อเมล็ดพันธุ์เริ่มงอกแล้วจึงย้ายลงหลุมบนพื้นดินธรรมดาได้
การดูแลรักษาต้นมะละกอ
ต้นมะละกอจะเจริญเติบโตได้อย่างรวดเร็วและง่ายมาก ไม่ว่าจะด้วยสภาพอากาศแบบใดก็ตาม ขอเพียงแค่รดน้ำเป็นประจำทุกวัน ในช่วงแรกที่ต้นกล้าของมะละกอเริ่มมีการเจริญเติบโตอาจจะช่วยใส่ปุ๋ยลงไป และอีกหนึ่งการดูแลที่ไม่ควรมองข้ามก็คือ เรื่องของศัตรูพืช ในช่วงแรกๆของการเติบโต เมื่อมีต้นกล้าอ่อนๆขึ้นควรดูแลเป็นอย่างดีเพราะว่าศัตรูพืชพวกแมลง หรือหอยทากสามารถกัดกินทั้งต้นได้ภายในคืนเดียว ยิ่งในช่วงฤดูหนาวจะเป็นช่วงที่หอยทากเยอะมากที่สุด มันสามารถกินได้ทั้งต้นจนเราคาดไม่ถึงเลยทีเดียว
มะละกอเป็นพืชที่โตง่าย และดูง่าย เก็บผลผลิตออกมาก็ขายได้ราคาดีพอสมควรยิ่งช่วงที่ส้มตำขายดี นักท่องเที่ยวรับประทานกันเยอะ ช่วงวันหยุด ช่วงเทศกาลยิ่งขายดีเป็นเทน้ำเทท่า ถ้าอยู่บ้านว่างๆอยากลองให้มาปลูกมะละกอ เพราะถึงแม้ว่าไม่ได้ปลูกเพื่อเอาไว้ขาย แต่รับรองว่าได้รับประทานอย่างแน่นอน
เรามาดูวิธีการปลูกวัตถุดิบกัน
1. การเตรียมเมล็ดพันธุ์
– ต้นมะละกอมี 3 เพศคือ ต้นตัวเมียผลจะกลมป้อม, ต้น กะเทยผลจะยาว และต้นตัวผู้มีแต่ดอกเป็นสายยาวไม่มีผล
การเลือกพันธุ์ให้คัดเอาแต่เมล็ดจากต้นกะเทยที่ให้ผลผลิตดี ลักษณะดี คัดเอาผลที่เริ่มสุก แก้มแดง แล้วบ่มให้สุก
โดยการห่อกระดาษหนังสือพิมพ์จึงผ่าเอาเมล็ดมาล้างเมือกหุ้ม เมล็ดออก ตากแห้งเก็บไว้ใช้ทำพันธุ์ ข้อมูลจากเกษตรกรชาวสวนบอกว่าเมล็ดจากช่วงกลางผลจะเป็นกะเทยมากที่สุด
2. การเพาะกล้า
– การเพาะกล้า ให้แช่เมล็ดแห้งในน้ำ 2 คืน แล้วนำไปเพาะในถุงเพาะกล้า หรือแปลงเพาะ
– ดินปลูก ใช้ดินร่วนหรือดินเหนียว(ดินทาม หรือ ดินริมแม่น้ำ หรือดินจอมปลวก) 3 ส่วน ปุ๋ยคอกเก่าหรือขี้ไก่ 1 ส่วน และแกลบเผา 3 ส่วน ใช้ถุงขนาด 4 × 6 นิ้ว
– เพาะเมล็ดที่แช่น้ำแล้ว ลงในถุงๆละ 3-4 เมล็ด 7 วันจะเริ่มงอก เมื่ออายุ 30 วันให้ถอนเหลือ 1 ต้น อายุ 60 วันนำไปปลูกได้ดีที่สุด ควรเพาะกล้าที่ร่มพลางแสง 50-70% รดน้ำสม่ำเสมอ อย่าให้แฉะเกินไป
3. การปลูก
– ระยะปลูก 2.50 × 2.50 ม. 1 ไร่ใช้กล้าประมาณ 256 ต้น หรือ 3.0×3.0 ม. หรือ 2.0X4.0ม.
– ขุดหลุมปลูก ไม่ต้องลึกมากเพาะมะละกอรากตื้น (ประมาณ 50 ซม.) รองก้นหลุม ด้วยปุ๋ยคอก 1 ปุ้งกี๋
เลือกใช้ปุ๋ยเคมี-อินทรีย์ ตราบัวทิพย์ สูตร2 1 ช้อนแกง มะละกอจะชอบขี้ไก่ หรือปุ๋ยคอกเก่า
– ให้เลือกใช้ปุ๋ยเคมี-อินทรีย์ ตราบัวทิพย์ สูตร2 เดือนละครั้งๆละ ประมาณ 1-2 ช้อนแกง ร่วมกับปุ๋ยคอกตามสมควร
หรือปุ๋ยหมักชีวภาพ 4-5 กำมือ เริ่มออกดอก เมื่อครบอายุ 3 เดือน เลือกใช้ปุ๋ยเคมี-อินทรีย์ ตราบัวทิพย์ สูตร2
เดือนละครั้งเพื่อเพิ่มการติดผลและเพิ่มความหวาน การใส่ปุ๋ยเคมีอย่าใส่ใกล้ต้น ใส่เมื่อดินมีความชื้นหรือรดน้ำตาม
– อายุ 6-8 เดือน เก็บผลผลิตได้ขึ้นกับการดูแลรักษา การให้น้ำที่สม่ำเสมอ อายุการเก็บผลผลิต ถึง 2 ปี จึงปลูกใหม่
ควร ปลูกในพื้นที่ใหม่ ไม่ซ้ำที่เดิมเพื่อลดปัญหาโรคและแมลง
– การให้น้ำควรให้น้ำแบบพ่นฝอย(สปริงเกลอร์) วันละ 1 ชม.
– การคลุมดินด้วยฟางจะช่วยรักษาความชื้นและป้องกันวัชพืชได้เป็นอย่างดี
– ใส่ปุ๋ยแล้วต้องรดน้ำเสมอ
แหล่งอ้างอิง: http://www.kasetorganic.com/การปลูกมะละกอ.html
ขอขอบคุณข้อมูลจากกลุ่มแม่บ้านอำเภอทับคล้อ จังหวัดพิจิตร
ร้านเจ๊ณีส้มตำ อำเภอทับคล้อ จังหวัดพิจิตร