ผญา ชาติที่ตัณหานี้พาโตตกต่ำมีดาย
บางทีตัณหา ก็พาให้คนตกต่ำ บางคนถึงกับสิ้นชีวิตเพราะผู้หญิงก็มี
ป้ายกำกับ : ผญา
ผญา ชาติที่กาดำปี้ลงนทีล้างอาบ
กาตัวดำสนิท ถึงจะลงไปอาบน้ำชำระกาย นอนแช่น้ำสามวันสามคืนก็ไม่มีทางขาวได้
ผญา เชื้อชาติอ้อยบ่ห่อนเกิดเป็นเลา
เป็นธรรมดาว่า ลำอ้อย ย่อมไม่เป็นท่อ ทะลายต้นตาเปา ย่อมไม่เกิดเป็นกอ
ผญา ดงหลวงนี้พึ่งคณาเนื้อแก่น
ป่าดงกว้าง พึ่งพาอาศัยหมู่สัตว์ หมู่สัตว์พึ่งพาอาศัยแมกไม้ในป่าดง
ผญา ตมติดเอาตมล้างแกมกันให้มันค่อง
ดินตมเปื้อน เอาดินตมล้างออก น้ำเปื้อน เอาน้ำล้างออก
ผญา ทำการสร้างอันใดให้ฮิ่นตรองถ่อน
จะทำการอันใด ให้ตริตรองดูให้ละเอียด อย่าได้เห็นแก่ใกล้ เหมือนปลอกกล้วยสุกกิน
ผญา ทางหลายเส้นตามใจสิเลือกไต่
ทางเดินมีมากมายหลายแบบ ขึ้นอยู่กับว่าใครจะเลือกทางไหน
ผญา เทียวทางพ้อพอใจจอดแว่
เดินทาง พบเจอที่เป็นที่น่ารื่นรมย์ แวะพักผ่อน อาจช่วยให้คลายทุกข์ได้
ผญา ทานบ่มีใจตั้งสิหวังปองเป็นประโยชน์ใดน้อ
ไม่ได้ทำบุญทำทาน แต่คาดหวังจะรับผลบุญ ย่อมไม่ได้บุญ
ผญา ทำทานบ่มีศีลพร้อมผลบุญบ่เฮืองฮุ่ง
ให้ทาน แต่ไม่รักษาศีลด้วย ย่อมไม่ได้ผลบุญเต็มส่วน วาจารับศีล แต่ใจไม่ได้คิดละเว้น ก็ไม่ได้บุญเต็มส่วน
ผญา ตกกะเทินว่าได้กำคอแข้บ่มีวางให้หางฟาด
เมื่อจับจระเข้แล้ว ไม่มีปล่อยให้หางมันฟาดเอา มีแต่จะจับให้แน่นขึ้น ไม่ให้หลุดมือ
ผญา ตกกะเทินได้จ้ำสิเป็นแกงหรือป่นกะตามถ่อน
เมื่อได้ปั้นข้าวเหนียวจิ้มแกงหรือน้ำพริกแล้ว มีแต่จะกินจนหมดถ้วยถึงจะหยุด