ผญา อย่าได้วาจาต้านสอนหมาให้หอนเห่า
เรื่องเห่าหอน ไม่จำเป็นต้องสอนหมา เรื่องมุดน้ำ ไม่ต้องสอนเต่า
ป้ายกำกับ : ผญา
ผญา มีไหมบ่มีครั่งย้อมเป็นป่านชาวกะเลิง
มีไหมแต่ไม่มีครั่งย้อม เหมือนป่านชนเผ่ากะเลิง ดำก็ไม่ดำ แดงก็ไม่แดง ชายผ้าจะเสีย
ผญา มีไหมบ่มีเข็มฮ้อยสิเอาหยังหยิบแส่ว
มีด้ายแต่ไม่มีเข็มร้อย จะเอาอะไรเย็บ มีเข็มแต่ไม่มีด้ายร้อยรูเข็ม ก็เย็บไม่ได้
ผญา มีปลาบ่มีหม้อสิเอาหยังมาต้มอ่อม
มีปลาแต่ไม่มีหม้อ จะใช้อะไรต้มอ่อม หม้อ หากช่างไม่ปั้นขึ้นมา ก็ไม่ได้อ่อมแกง
ผญา มีผมบ่มีหวีป้องสิเป็นฮังนกเป็ดป่อง
มีผม ถ้าไม่มีหวีหวีสาง จะเป็นรังนกเป็ดน้ำ มีปาก ถ้าไม่มีฟันด้วย คางจะจรดจมูก
ผญา มีกลองบ่มีหนังหุ้มสิเป็นฮางผักบั่ว
มีกลอง แต่ไม่มีหนังหุ้ม จะเป็นรางปลูกต้นหอม มีหัว แต่ไม่มีเส้นผม คนจะเรียกว่าลานเหา
ผญา มีเกวียนบ่มีงัวพร้อมสิเอาหยังมาแก่
มีเกวียน แต่ไม่มีวัวด้วย จะใช้อะไรลาก หากเกวียนไม่มีไม้ค้ำ หัวเกวียนจะคะมำลงพื้น
ผญา มีเฮือนบ่มีฝาแอ้มลมมาสิหนาวหน่วง
มีเรือนแต่ไม่มีฝาเรือน ลมหนาวพัดมาจะหนาวเหน็บ หน้าหนาว ไม่มีผ้าห่ม จะอุ่นได้อย่างไร
ผญา มีเฮือนบ่มุงหญ้าฝนตกมามันสิฮั่ว
มีเรือน แต่ไม่มีไพหญ้ามุงหลังคา ฝนตกมา น้ำจะรั่ว ไพหญ้า หากไม่มีตอกมัด จะมั่นคงได้อย่างไร
ผญา โมโหโทโสนี้พาโตตกต่ำ
โมโหโทโส พาตนตกต่ำ ขอให้ค่อยพูดค่อยจา กล่าวคำที่ไพเราะ
ผญา อย่าได้คึดต่อข้าวในนาของผู้อื่น
อย่าได้คาดหวังข้าวในนาของผู้อื่น ให้คาดหวังและใส่ใจนาแปลงเล็กๆของตน
ผญา ยูงยางไม้ลมตีหักถ่อง บาดว่าเครือหญ้าป้องลมต้องบ่เพ
ต้นพะยูง ต้นยาง โดนพายุหักโค่น แต่เครือหญ้าปล้อง โดนพายุกลับไม่หัก