ศึกษาภาษาท้องถิ่นในภาคอีสาน
ในภาคอีสานของเฮา หลักๆแล้วภาษาพูดหลักๆคือภาษาอีสาน(Isan)
Alternate Names (ชื่ออื่นๆ) : Esarn, Isaan, Issan, Thai Isaan
จากการค้นหาข้อมูล และสอบถามผู้รู้ในเรื่องภาษาต่างๆที่อยู่ในภาคอีสานบ้านเฮา ยังมีอีกหลากหลายภาษา ที่เป็นภาษาท้องถิ่นในภาคอีสาน เช่น ภาษาภูไท ภาษาย้อ ภาษาโซ่ ภาษาโคราช เป็นต้น
ก็เลยข้อตั้งกระทู้นี้ขึ้นมา ให้เพื่อนๆที่แวะเข้ามาอ่าน หากมีข้อมูลที่น่าสนใจ สามารถเอามาแชร์ในกระทู้นี้ได้ เราจะได้รวบรวมข้อมูลและนำเสนอเป็นความรู้ต่อไปครับ
แอดมินต้องขอออกตัวเลยว่า ไม่ได้จบมาทางด้านภาษาศาสตร์ แต่ด้วยความสนใจที่จะศึกษา และ หาข้อมูลที่เกี่ยวกับภาษาอีสานพบว่า ภาษาอีสาน (Thai, Northeastern) ถูกระบุรหัสสำหรับภาษาที่ถูกเรียกเป็นภาษาถิ่นเป็น "tts" ตามมาตรฐาน ISO 639-3
ISO 639-3
มาตรฐาน ISO 639-3 เป็นมาตรฐานกำหนดรหัสของภาษามนุษย์ทั้งหมดเท่าที่ทราบว่ามี โดยใช้ตัวอักษรละตินสามตัวเป็นรหัสแทนแต่ละภาษา ภาษาที่รวมใน ISO 639-3 นี้ รวมถึงภาษาที่มีใช้อยู่ในปัจจุบัน ภาษาโบราณ ภาษาที่ไม่มีการใช้แล้ว ตลอดทั้งภาษาที่ประดิษฐ์ขึ้น รวมถึงภาษาหลักและภาษารอง ทั้งที่มีตัวอักษรเขียนและที่ไม่มี
รายละเอียด
มาตรฐาน ISO 639-3 เป็นมาตรฐานในชุดเดียวกับ ISO 639 ที่มีความพยายามจะกำหนดสัญลักษณ์แทนภาษาให้มีความครอบคลุมภาษาต่าง ๆ มาตรฐานที่ถูกกำหนดเป็นส่วนที่ 3 ในมาตรฐาน ISO 639 โดยมีความแตกต่างจากมาตรฐานในส่วนที่ 1 คือ ISO 639-1 และ ส่วนที่ 2 คือ ISO 639-2 ซึ่งเน้นไปที่ภาษาที่มีการใช้กันเป็นภาษาหลักหรือมีการใช้บ่อย ๆ ในขณะที่ ISO 639-3 ถูกสร้างขี้นเพื่อให้ครอบคลุมการใช้งานในทุกลักษณะงานเท่าที่เป็นไปได้ โดยจะใช้รหัสตัวอักษรละตินสามตัวแทนชื่อภาษานั้น ๆ ซึ่งครอบคลุมไปถึงภาษาที่ปรากฏอยู่แล้วในสองมาตรฐานแรก ซึ่งเป็นภาษาที่พบใช้อยู่ในปัจจุบัน ภาษาที่ไม่มีการใช้แล้ว ภาษาโบราณ และภาษาที่สร้างขึ้น โดยกลุ่มบุคคลบางกลุ่มด้วยเหตุผลบางประการ โดยกลุ่มคนเหล่านั้นไม่ได้มีความเกี่ยวเนื่องทางวัฒนธรรม หรือบางทีที่เรียกกันทั่วไปว่าเรียกว่าภาษาประดิษฐ์ ตัวอย่างภาษาประดิษฐ์ที่พอรู้จักกันโดยทั่วไป เช่น เอสเปรันโต (Esperanto) และ มือแสบ (Ido) ทำให้มาตรฐานส่วนที่ 3 ครอบคลุมภาษาที่คนส่วนใหญ่ไม่มีความคุ้นเคยจำนวนมาก อย่างไรก็ตาม มาตรฐานส่วนนี้ไม่ได้ครอบคลุมถึงโปรแกรมภาษาคอมพิวเตอร์และภาษาที่ตั้งขึ้นจากสมมุติฐาน เช่น ภาษาก่อนอินโด-ยุโรnjgggjkเปียน (Proto-Indo-European) หรือที่เรียกกันว่า PIE
มาตรฐาน ISO 639-3 มีความเฉพาะเจาะจงกว่า ISO 639-1 และ 639-2 คือระบุรหัสสำหรับภาษาที่ถูกเรียกเป็นภาษาถิ่นและไม่มีรหัสเฉพาะใน ISO 639-1 และ 639-2 ด้วย
รหัสสามตัวอักษรของ ISO 639-3 นั้นจะมีแค่แบบเดียวสำหรับหนึ่งภาษา คือแบบที่เรียกว่า T code ของ ISO 639-2 (ใน ISO 639-2 บางภาษาจะมีรหัสสองแบบ คือแบบ B code และ T code)
มาตรฐานล่าสุดของ ISO 639-3 คือ ISO 639-3:2007
ที่มา : WikiPedia
Aheu
[thm] Sakon Nakhon province: Song Dao district, Thavung, 3 villages.Population: 450 in Thailand (Bradley 2007b). Ethnic population: 1,500 (Bradley 2007b). Total users in all countries: 700. Status: 6b (Threatened). Alternate Names: Phon Soung, So, So Thavung, Sotawueng, Thavung.Classification: Austro-Asiatic, Mon-Khmer, Viet-Muong, Thavung.
รู้ว่าภาษาอีสานสามารถแยกย่อยไปตามท้องถิ่น แต่เพิ่งรู้ว่ามีการศึกษาแบบเป็นจริงเป็นจังขนาดนี้
Bru, Western
[brv] Ubon Ratchathani, Mukdahan, Nakhon Phanom, and Sakon Nakhon provinces. Population: 20,000 in Thailand (1991). Status: 6b* (Threatened). Alternate Names: B’ru, Baru, Bruu. Dialects: None known. Partially intelligible with Eastern Bru [bru]. Classification: Austro-Asiatic, Mon-Khmer, Eastern Mon-Khmer, Katuic, West Katuic, Bru.
Chinese, Hakka
[hak] Chiang Mai province; Krung Thep province: Samphanthawong district; Nakhon Ratchasima and Udon Thani provinces: urban areas; Nan province: Mueang district and municipal districts. Population: 58,800 in Thailand (1984). Status: 5* (Developing). Classification: Sino-Tibetan, Chinese.
Chinese, Min Nan
[nan] Krung Thep province; used in capital cities of Chiang Mai, Nakhon Ratchasima, and Udon Thani provinces; used in other urban areas. Southern Min constitute the majority of Thai Chinese and speak the Teochew dialect. Population: 1,080,000 in Thailand (1984). 1,060,000 Chaochow (18%), 17,600 Fujian (less than 1%), 5,880 Hainanese (less than 1%) (1984). Status: 5* (Dispersed). Alternate Names: Banlamgi, Min Nan, Minnan. Dialects: Hainan, Teochew (Chaochow, Chaozhou, Techu, Teochow, Tiuchiu), Hokkien (Fujian, Fukien). Classification: Sino-Tibetan, Chinese.
Hmong Daw
[mww] Phetchabun, Tak, Mae Hong Son, Chiang Mai, Nan, Chiang Rai, Phitsanulok, Loei, Sukhothai, Kamphaeng Phet, Phrae, Phayao, Uttaradit, and Lampang provinces. Population: 32,400 in Thailand (2000). Status: 5* (Developing). Alternate Names: Bai Miao, Chuan Miao, Hmong Der, Hmoob Dawb, Pe Miao, Peh Miao, White Hmong, White Lum, White Miao, “Meo Kao” (pej.), “White Meo” (pej.). Dialects: Hmong Gu Mba (Hmong Qua Mba, Miao Lai, Striped Hmong), Petchabun Miao. Classification:Hmong-Mien, Hmongic, Chuanqiandian.
Hmong Njua
[hnj] Chiang Mai, Chiang Rai, Kamphaeng Phet, Loei, Mae Hong Son, Nan, Phayao, Phetchabun, Phrae, Sukhothai, Tak, Uthai Thani, and Uttaradit provinces. Population: 60,000 in Thailand (Hattaway 2003). Status: 6a* (Vigorous). Alternate Names: Ching Miao, Green Hmong, Hmong Leng, Hmong Nzhua, Hmoob Leeg, Lu Miao, Mong Leng, Mong Ntsua, Qing Miao, Tak Miao, “Blue Meo” (pej.), “Green Meo” (pej.), “Meo Dam” (pej.), “Meo Lai” (pej.). Classification: Hmong-Mien, Hmongic, Chuanqiandian.
Khmer, Northern
[kxm] Surin, Buriram, Chanthaburi, Sisaket, and Ubon Ratchathani provinces. Population: 1,400,000 (2006 Mahidol University), decreasing. Very few monolinguals. Status: 5* (Developing). Alternate Names: Khmer Lue, Thailand Khmer, Upper Khmer. Autonym: เขมรถิ่นไทย (khmĕ :n thìn thai). Dialects: Buriram, Surin, Sisaket. Different from Khmer [khm]. Dialects mutually intelligible. Many local varieties. Classification: Austro-Asiatic, Mon-Khmer, Eastern Mon-Khmer, Khmer.
Kuay
[kdt] Surin, Buriram, Sisaket, and Ubon Ratchathani provinces: near Cambodian and Laos borders. Population: 400,000 in Thailand (2006 Mahidol University). Few monolinguals. Total users in all countries: 456,600. Status: 6b (Threatened). Alternate Names: Cuoi, Khamen-Boran, Kui, Kui Souei, Kuoy, Kuy, Soai, Suai, Suay, Suei, Sui, Suoi. Autonym: กวย (Kuay), กูย (Kuuy). Dialects: Chang (Suai Chang), Nheu, Kuay. Classification:Austro-Asiatic, Mon-Khmer, Eastern Mon-Khmer, Katuic, West Katuic, Kuay.
Nyahkur
[cbn] Bueng Kan, Chaiyaphum, Kalasin, Nakhon Ratchasima, Phetchabun, Phitsanulok, and Sakon Nakhon provinces; Possibly in Khorat province.Population: 1,500 (2006 C. Shimmin), decreasing. No monolinguals. It appears the last monolingual speakers likely died out no later than the 1950s (2017 C. Shimmin). Ethnic population: 3,000 (Thongkum 1984). Status: 7 (Shifting). Alternate Names: Chao Dong, Chaodon, Lawa, Niakuol, Niakuoll, Nyah Kur, Nyakur, “Chaobon” (pej.), “Chaobun” (pej.), “Chaubun” (pej.). Autonym: ญัฮกุ้ร (Nyah Kur), เนียะกวล (Niakuol). Dialects:Chaiyaphum users say they understand Petchabun only with difficulty, if at all. At least 91% lexical similarity among all dialects (Diffloth 1984).Classification: Austro-Asiatic, Mon-Khmer, Southern Monic.
Nyaw
[nyw] Mukdahan province: Wan Yai and Don Tan districts; Nakhon Phanom province: Tha Uthen, Na Wa, and Phon Sawan districts; Nong Khai province: Tha Bo district; Sakon Nakhon province: Muang, Kut Bak, Song Dao, and Warit Chaphum districts; Sa Kaeo province: isolated area on Cambodia border; Bueng Kan, Maha Sarakham, and Udon Thani provinces. Population: 80,000 (Hattaway 2005). Status: 6a* (Vigorous). Alternate Names: Jo, Nyo, Nyoh, Yo. Dialects: Reportedly similar to Northeastern Thai [tts] and the Luang Prabang dialect of Lao [lao].Classification: Tai-Kadai, Kam-Tai, Tai, Southwestern.
Nyeu
[nyl] Sisaket province: Mueang Sisaket district, Phon Kho sub-district; Phrai Bueng district, Prasat Yoe sub-district. Population: 3,000 (Phimjun 2004). Status: 6b* (Threatened). Alternate Names: Yeu, Yoe. Classification:Austro-Asiatic, Mon-Khmer, Eastern Mon-Khmer, Katuic, West Katuic, Kuay.
Phu Thai
[pht] Amnat Charoen, Kalasin, Mukdahan, Nakhon Phanom, Sakon Nakhon, Udon Thani, Yasothon, and Roi Et provinces. Possibly also in China. Population: 470,000 in Thailand (2006 Mahidol University). Total users in all countries: 897,000. Status: 6a* (Vigorous). Alternate Names:Phutai, Phuu Thai, Poutai, Putai, Puthai. Dialects: Little dialect differentiation. Reportedly similar to Tai Dam [blt] and Tai Don [twh].Classification: Tai-Kadai, Kam-Tai, Tai, Southwestern.
Saek
[skb] Nakhon Phanom province: Mueang Nakhon Phanom district, At Samat sub-district; Na Wa district, Tha Ruea sub-district. Population: Total L1 speakers in Laos and Thailand: 10,000 with a total ethnic population of 20,000. The majority of the speakers are in Laos (Bradley 2007a). Status:6b (Threatened). Alternate Names: Sek, Tai Sek, Xec, Xek. Classification: Tai-Kadai, Kam-Tai, Tai, Northern.
So
[sss] Kalasin, Nakhon Phanom, Nong Khai, Sakon Nakhon provinces: 53 villages. Population: 70,000 in Thailand (2006 Mahidol University). Status:6a (Vigorous). Alternate Names: “Kha So” (pej.). Dialects: So Trong, So Slouy, So Phong, So Makon. Classification: Austro-Asiatic, Mon-Khmer, Eastern Mon-Khmer, Katuic, West Katuic, Bru.
Tai Dam
[blt] Loei province; Chiang Khan district, Khao Kaeo sub-district, Ban Na Pa Nat village. Population: 700 in Thailand (2004). Status: 5* (Developing). Alternate Names: Black Tai, Jinping Dai, Thai Den, ʼTáy Ðăm. Classification:Tai-Kadai, Kam-Tai, Tai, Southwestern.
Yoy
[yoy] Sakon Nakhon province: Akat Amnuai district, Akat, Ba Wa, Wa Yai, sub-districts; Phang Khon district and Sawang Daen Din district.Population: 7,000 in Thailand (Schliesinger 2001). Total users in all countries: 9,000. Status: 6b* (Threatened). Alternate Names: Dioi, Du’o’i, Duoi, Giy, I, Jui, Lao Yuai, Yay, Yi, Yoe, Yoi, Yooi, Yooy, Yuai, Yueai.Classification: Tai-Kadai, Kam-Tai, Tai, Northern.
ภาษาโย้ย เป็นภาษาในตระกูลภาษาขร้า-ไท ผู้พูดภาษานี้ตั้งถิ่นฐานในจังหวัดสกลนคร ประเทศไทย และในประเทศลาว มีผู้พูดในประเทศไทยประมาณ 50,000 คน (พ.ศ. 2547)[1] พูดภาษาไทยถิ่นอีสานได้ด้วย
ภาษาโย้ยมีไวยากรณ์คล้ายกับภาษาไทยถิ่นอีสานแต่ใช้คำศัพท์และไวยากรณ์ที่แตกต่างกันอยู่บ้าง แต่เดิมใช้คู่กับอักษรธรรมลาวและอักษรไทน้อยซึ่งเป็นตัวอักษรของอาณาจักรล้านช้าง
จากข้อมูลข้างต้น แอดมินสรุปเป็นรายชื่อภาษาท้องถิ่นในภาคอีสานดังนี้ครับ (ใครมีข้อมูลเพิ่มเติม สามารถแนะนำได้เด้อ)
- ภาษาอีสาน (Isan , Esarn , Isaan , Issan , Thai Issan)
- ภาษา โซ่ทะวืง
- บรูตะวันตก ดงหลวง
- ภาษาจีนแคะ
- เขมรประเทศไทย
- ภาษากูย
- ภาษาญัฮกุร
- ภาษาญ้อ
- ภาษาเญอ
- ภาษาภูไท
- ภาษาแสก
- ภาษาโซ่
- ภาษาไทดำ
- ภาษาโย้ย
- ภาษาไทยสำเนียงโคราช (Khorat dialect)
กรุณาเข้าสู่ระบบก่อนแสดงความคิดเห็น