ผญา สอนให้กุมภีแข้ลงหนองมันบ่ค่อง
เรื่องลงน้ำ และว่ายน้ำ เราเป็นคน ไม่ต้องไปสอนจระเข้
ป้ายกำกับ : ผญา
ผญา คันบ่ลุลาภได้มีสิ่งขัดขวาง
หากไม่บรรลุเป้าหมาย เพราะมีอุปสรรคขัดขวาง เอาให้คอขาดคา เหมือนปลวกพยายามกินช้าง
ผญา สอนให้หมีกินเผิ้งอายหมีมันสิว่า
สอนให้หมีกินผึ้ง หมีหัวเราะเยาะเอา สอนให้ปลามุดน้ำ ปลาจะเย้ยเสียดสี
ผญา ปลาบ่ยินดีด้วยชลธาร์เขินขาด
ปลาย่อมไม่ยินดีกับแหล่งน้ำที่ขาดน้ำ หงส์ ย่อมร่าเริงยินดีกับบึงน้ำที่มีดอกบัว
ผญา เป็นซายก็ให้เป็นซายแท้อย่าแกมหินแฮ่
เป็นชาย(หรือทราย) ก็ขอให้เป็นชายจริงๆ อย่าปนหินลูกรัง เป็นทราย ก็ทรายล้วนๆ อย่ามีดินตมมาปน
ผญา เป็นญิงก็ให้เป็นญิงแท้อย่าเป็นญิงมักง่าย
เป็นหญิง(หรือยิง) ก็ให้เป็นหญิงจริงๆ อย่าเป็นหญิงมักง่าย ยิง ก็ให้ยิงจริงๆ เล็งแล้ว ค่อยยิง
ผญา ปุนปันให้พอดีก้ำเกิ่ง อย่าได้หนักเพิ่นพุ้นเบาพี้บาปสิกิน
แบ่งปันให้พอดีกันทุกๆ ฝ่าย อย่าได้หนักทางนู้น เบาทางนี้ บาปจะกินหัวเอา
ผญา เอาคนกล้าครองเมืองมันจั่งฮุ่ง
เอาคนกล้าหาญปกครองบ้านเมือง จึงจะรุ่งเรือง เอาคนขี้กลัวปกครอง บ้านเมืองไม่เจริญ
ผญา เป็นวังขอให้เป็นวังแท้
เป็นวังน้ำ ขอให้เป็นวังน้ำจริงๆ อย่าได้มีขอนไม้มาขวาง
ผญา เป็ดไก่ยังฮู้หาเหยื่อป้อนเลี้ยงคาบชีวังโต
เป็ดไก่ยังรู้จักหาอาหารกินเลี้ยงชีวิตตน เราเป็นคน อย่าได้นิ่งดูดาย น่าอายเป็ดไก่
ผญา ปลาดุกปิ้งเต็มไฟบ่อยาก
ปลาดุกกำลังย่างไฟมีอยู่มากมาย เหตุไฉนจึงรั้นจะกินข้าวคลุกเกลือ
ผญา เป็นญิงนี้ทำตนให้มันค่อง
เป็นหญิงนี้ ควรประพฤติตัวให้งามเหมาะสม ผมเผ้าให้ดูแลหวีสาง เชิงผ้านุ่ง ให้ระมัดระวัง