พิพิธภัณฑ์พระเจ้าพร้าโต้ วัดศรีดอนคำ

สถานที่ท่องเที่ยว

พิพิธภัณฑ์พระเจ้าพร้าโต้ วัดศรีดอนคำ เป็นพิพิธภัณฑ์ที่เก็บรวบรวมพระเจ้าพร้าโต้ โดยพระเจ้าพร้าโต้ในพิพิธภัณฑ์เป็นพระพุทธรูปที่สร้างเมื่อปี พ.ศ. 2236 มีอายุเป็นร้อยปี และเป็นพระพุทธรูปในแบบศิลปะล้านนา (ลั๊วะ) ซึ่งจากหลักฐานทางประวัติศาสตร์ของเมืองลองที่มีการสร้างวัดศรีดอนคำ มีพระยาลำปางและพระยานครแพร่ช่วยกันสร้าง มีการขออนุญาตโบกปูนและสร้างกุฏิให้พระเจ้ามหาเถรเจ้าสุทธนะเป็นพระประธาน โดยได้สร้างพระวิหารขึ้นในปี พ.ศ. 2236 พร้อมพระอุโบสถขนาดเล็กกว้าง มีการจัดทำพระพุทธรูปองค์หนึ่งเรียกว่า “พระเจ้าพร้าโต้” โดยสร้างจากไม้แก่นจันทน์ขนาดใหญ่ทั้งต้น พระเจ้าพร้าโต้องค์ใหญ่มีขนาดความสูง 3 เมตร หน้าตักกว้าง 1.5 เมตร และไม้ในส่วนที่มีขนาดเล็กได้สร้างเป็นพระเจ้าพร้าโต้ขนาดเล็กอีก 4 องค์ จึงมีพระเจ้าพร้าโต้ในการสร้างครั้งนั้นรวมทั้งหมด 5 องค์ ปัจจุบันเหลือประดิษฐานที่วัดศรีดอนคำเพียง 3 องค์ (องค์ใหญ่ 1 องค์ และองค์เล็ก 2 องค์) ส่วนอีกสององค์นั้น ได้นำทูลเกล้าถวายสมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี (สมเด็จย่า) 1 องค์ ซึ่งปัจจุบันประดิษฐานอยู่ที่หอคำหลวง ไร่แม่ฟ้าหลวง จังหวัดเชียงราย และอีกหนึ่งองค์ถูกโจรกรรมไป
ที่มาของชื่อ “พระเจ้าพร้าโต้” นั้น เพราะช่างได้ใช้พร้าโต้ทำโครงร่างของพระพุทธรูป ก่อนที่จะใช้เครื่องมืออื่นๆ ตกแต่งองค์พระ ทำให้มีพุทธลักษณะที่แปลกตา ซึ่งเป็นศิลปะที่เกิดจากภูมิปัญญาชาวบ้าน ผู้สร้างต้องใช้ความพยายามอย่างยิ่งในการแกะสลักให้ออกมาสวยงามและสร้างให้เสร็จภายใน 1 วัน โดยเริ่มแกะตั้งแต่ตะวันขึ้นและเสร็จในตอนตะวันตกดินพอดี จึงมีชื่อเรียกกันอีกชื่อหนึ่งว่า “พระเจ้าทันใจ” และมีความเชื่อว่าหากได้กราบไหว้พระเจ้าพร้าโต้ จะทำให้ประสบความสำเร็จดั่งปรารถนาในเวลาอันรวดเร็ว นอกจากนี้ภายในพิพิธภัณฑ์พระเจ้าพร้าโต้ยังมีพระพุทธรูปองค์เล็กที่เรียกเป็นภาษาพื้นเมืองว่า “พระเจ้าไม้ปั๋นต๋น” หรือพระเจ้าไม้พันองค์นั่นเอง ซึ่งพระพุทธรูปแกะจากไม้จำนวนกว่า 1,000 องค์นี้ เป็นพระพุทธรูปที่เกิดจากความเคารพนับถือ ความเลื่อมใส ความศรัทธา องค์พระสัมมาสัมพุทธเจ้า และพระพุทธศาสนาของชาวอำเภอลอง ที่ชาวบ้านที่มีความศรัทธาในพระพุทธศาสนา ได้นำมาถวายให้วัดศรีดอนคำ ตามความเชื่อที่ว่าอานิสงส์ของการสร้างหรือถวายพระพุทธรูปจะทำให้ได้สืบทอดพระพุทธศาสนา และทำให้ชีวิตมีความสุข ความเจริญ โดยพระทุกองค์ผู้ถวายจะสลักชื่อ วันเดือนปีเกิด ของตนเองไว้ด้วย