ผญา เจ้าผูเซื้อซาติซ้าง หากิน แต่เฮียวไผ่
น้องเหมือนช้างสูงใหญ่ กินแต่ไผ่สูงระฟ้า พี่ต่ำเหมือนอาชา กินแต่หญ้าหน้าถูดิน
ป้ายกำกับ : ผญาอีสาน
ผญา เจ้าผูเซื้อซาติไม้ ลำยาว ขาวซื่อ
น้องเหมือนไม้ลำยาว ลำอวบขาวเรียวตรงซื่อ ถ้าขายพี่จะซื้อ กี่พันล้านบ่ต่อรอง
ผญา คนผูมีความฮู้ เต็มพุง เพียงปาก
ถึงแม้มีภูมิรู้ เต็มพุงอยู่แน่นถึงปาก แต่สอนตนเองยาก ใครจะอยากยอว่าดี
ผญา อย่าเว้าพื้นพุ้นพี้ ดีบ่ดี กะตามซ่าง
อย่านินทาคนโน้นนี่ ดีไม่ดีส่วนบุคคล อย่าโว โอ้อวดตน ว่าดีล้นกว่าคนทั้งหลาย
ผญา อ้ายนี้เป็นดั่งเฮือสะเภาค้า บ่หนีฟองแก้งใหญ่
พี่เหมือนลำสำเภาค้า ย่อมหาญกล้าฝ่าแก่งใหญ่ คลื่นลมโหมเพียงใด ฝ่าฟันไปไม่หนีถอย
ผญาเกี้ยว ผญาจีบสาว ความรัก คนโสด พร้อมคำแปล
ผญาเป็นวรรณคดีของชาวอีสานที่สืบทอดมาจากบรรพบุรุษจนมาถึงปัจจุบัน ผญามีที่มาจากศาสนา คำสั่งสอนของผู้เฒ่าผู้แก่ ประเพณีความเชื่อและสังคม วรรณคดีอีสานส่วนมากแ …
ผญา คันเจ้ามีความฮู้ อย่าถือโตอวดอ่ง
ถ้ามีความรู้สูงกว่าผู้อื่น ก็อย่าถือตัวหยิ่งยโส ให้ลงมาสู่พื้น ยืนดินเหมือนคนอื่นๆ หมายถึง อย่าถือตัวว่าตัวเองการศึกษาสูง รู้มากกว่าผู้อื่น
ผญา คันได้กินลาบก้อย อย่าลืมแจ่วแพวผัก
ถ้าได้กินอาหารดีๆ อย่าลืมน้ำพริกจิ้มผัก ได้กินด้วยถาดทองคำ ก็อย่าลืมถาดกระด้งเก่าๆ หมายถึง ได้ดีแล้วอย่าลืมตัว อย่าลืมผู้อยู่เบื้องหลังความสำเร็จ
ผญา ใจประสงค์สร้างกลางดงกะว่าท่ง
ใจประสงค์จะสร้างทำ แม้ป่าลึกกลางดง ก็ว่าทุ่งนา แต่ใจขี้เกียจ แม้อยู่กลางบ้าน ก็ว่าป่าดง
ผญา เถิงสิมีความฮู้ พาโลเฮ็ดบ่แม้น
ถึงจะมีความรู้ แต่เป็นพาลทำสิ่งไม่ถูกต้อง อุปมาเช่นความรู้เท่าแผ่นฟ้า ความบ้าก็เท่าแผ่นดิน หมายถึง มีความรู้แล้ว อย่าใช้ความรู้ในทางที่ผิดทำนองคลองธรรม
ผญา เห็นว่ามีสุขแล้ว ผักตำนินบ่อยากเบิ่ง
ได้ดีมีสุขแล้ว ผักตำลึงก็ไม่อยากมอง ได้กินชิ้นเนื้อแล้ว ปลาบู่ก็ไม่อยากเหลียวดู
หมายถึง ได้ดีมีสุขแล้ว อย่าลืมตัว อย่าลืมญาติพี่น้อง
ผญา เห็นว่ามีสุขแล้ว บ่เหลียวแลพวกเพื่อน
ถ้าได้ดีมีสุขแล้ว ไม่เหลียวแลเพื่อนพ้อง ถึงคราวตกยากมา จะหันหน้าไปพึ่งใคร
หมายถึงได้ดีมีสุขแล้ว อย่าลืมตัว อย่าลืมหมู่พวกเพื่อนฝูง