อาหารอีสาน แสดงถึงวัฒนธรรมการรับประทานในท้องถิ่น มีเอกลักษณ์เรื่องกลิ่นรส และรสชาติที่ได้มาจากวัตถุดิบทางธรรมชาติ ชนิดเครื่องปรุงมีจำนวนน้อย และขั้นตอนการประกอบอาหารที่ไม่ชับซ้อน เนื่องมาจากวิถีชีวิตของคนลาวอีสานมีความเร่งรีบในการดำเนินชีวิต ประเภทของอาหารอีสาน ประกอบด้วยอาหารประเภทแกง อ่อม ต้ม ลาบ ก้อย แจ่ว ป่น นึ่ง ปิ้ง ย่าง หมก ส้มตำ โดยทั่วไปอาหารอีสานมักจะไม่ใส่น้ำตาลทราย หรือน้ำมันพืช แต่จะมีความหวานจากวัตถุดิบจากธรรมชาติและไม่มีรสมัน
อาหารอีสานเดินทางข้ามไปทั่วโลก และยังพาเอาเรื่องราวและวิถีชีวิตไปสู่คนทั่วโลกด้วยเช่นกัน ในบทความนี้อีสานร้อยแปดจะพาไปดูชื่ออาหารอีสานที่ปรากฎในต่างแดน โดยเฉพาะร้านอาหารอีสานในต่างประเทศ จะมีเมนูอะไรบ้างไปเบิ่งกันเลย
อาหารประเภทลาบ Isan-Style Meat Salad
- ตับหวาน Tab Wan
Beef Liver Spicy Salad – Scalded strips of beef liver, with lemon juice, onion, coriander, chili, and fish sauce. - น้ำตกหมู Namtok Moo
Isan Grilled Pork Salad – Charcoal-grilled pork neck end strips, with lemon juice, onion, coriander, chili, and fish sauce. - น้ำตกเนื้อ Namtok Neu
Isan Grilled Beef Salad – Charcoal grilled sirloin strips of beef, with lemon juice, onion, coriander, chili, and fish sauce. - ลาบหมู Laab Moo, Larb Moo
Isan Minced Pork Salad – minced pork with lemon juice, onion, coriander, chili, and fish sauce. - ลาบวัว Laab Wua, Larb Wua
Isan Minced Beef Salad – minced beef with lemon juice, onion, coriander, chili, and fish sauce. - ลาบเป็ด Laab Ped, Larb Ped
Isan Minced Duck Salad – minced duck with lemon juice, onion, coriander, chili, and fish sauce. - ลาบปลาดุก Laab Pla Duk, Larb Pla Duk
Isan Catfish Salad, minced catfish dip with lemon juice, lime leaves, onion, coriander, chili, and fish
อาหารประเภทส้มตำ Isan-Style Spicy Salad
- ส้มตำ Som Tam
Spicy Papaya Salad – Green papaya with fresh chili, garlic, lemon juice, crushed peanuts, dried shrimp, and fish sauce.
อาหารประเภทต้ม Isan-Style Soup
- ต้มขม Tom Khom
Isan Beef Soup – Beef with innards cooked in its own broth with galanga, coriander, spring onion, and fish sauce. Dressed with hot chili sauce and a spicy vinaigrette. - ต้มแซบ Tom Sap
Isan Spicy Beef Soup – Beef with innards cooked in its own broth with galanga, coriander, spring onion, and fish sauce. Dressed with hot chili sauce and a spicy vinaigrette. - ซุบหน่อไม้ Soup Nor Mai
Bamboo Shoots Salad – Bamboo shoots with chili, fish sauce, onion, coriander, and sesame seeds.
อาหารประเภทป่น (น้ำพริก) Isan-Style Spicy Chili Sauce
- ปลาแดกบอง, ปลาร้าบอง Pla Daek Bong, Pla Ra Bong
Isan Fermented Fish Chili Sauce – Chopping up Pla Ra or fermented fishes and adding other ingredients such as finely sliced galangal, sliced lemon grass, roasted shallots, roasted garlic, finely sliced kaffir lime leaves, tamarind, and ground dried chili. - ป่น Pon
Isan Spicy Chili Sauce – Usual ingredients for Pon type sauces are fresh or dry chilies, garlic, shallots, lime juice and often some kind of fish
อาหารประเภทปิ้งย่าง Isan-Style Grilled
- เสือร้องไห้ Suea Rong Hai
Isan Grilled Brisket – Grilled brisket of beef, served with a hot chili sauce, grilled rare, sliced into small pieces, Its name is based on a local myth, which means “crying tiger”
การถนอมอาหาร Isan-Style Food Preservation
- ปลาแดก, ปลาร้า Pla Daek, Pla Ra
Isan Fermented fish – fermenting fishes, salt, and ground roasted paddy, until the fishes are soft and a liquid, is produced. - ส้มหมู Som Moo
Isan Fermented Sour Pork Sausage – Minced pork with sliced pork skins, lemon juice, lime leaves, coriander, spring onion, ginger, peanuts, fresh chili, and fish sauce. - ไส้กรอกอีสาน Sai Krok Isan
Isan Pork Sausages – Home made Thai sausages made with pork and rice, served with fresh ginger, salted peanuts and chili. - หม่ำ Mum
Isan Beef Sausage – Minced beef without fat, spring onion, ginger, and salt. Mum sausage can be made from various meats, including pork and liver, although beef would be the most common
อาหารไทย Thai Food
- ต้มข่า Tom Kha
Thai-Style Coconut Soup – Coconut soup with mushrooms / tofu & glass noodles / chicken / prawns /seafood with coconut milk, lemon juice, lime leaves, lemon grass, galanga, chilli oil paste, tamarind juice, mushrooms and fish sauce - ปอเปี้ยะทอด Por Pia Tod
Spring Rolls – Vegetarian spring rolls, served with a sweet chilli sauce. - ทอดมันปลา Tod Mun Pla
Fish Cakes – Deep fried fish cakes, served with a sweet cucumber relish. - หมูสะเต๊ะ Mo Sateh
Sateh Pork – Thai style chicken / beef sateh, served with peanut sauce and a sweet cucumber relish. - ไก่สะเต๊ะ Kai Sateh
Sateh Chicken – Thai style chicken / beef sateh, served with peanut sauce and a sweet cucumber relish. - แขนไก่ทอด Khaen Kai Tod
Fried Chicken Drumettes – Deep fried chicken drumettes, served with a sweet chilli sauce. - ขนมจีบ Khanom Jeep
Steamed pork, prawn and chicken dumplings, served with a dark sweet soya bean sauce. - กุ้งทอด Kung Tod
Prawns Finger Dips – Deep fried prawns / vegetables in batter with sesame seeds, served with a sweet chilli sauce. - ผักชุบแป้งทอด Pak Chup Pang Tod
Vegetables Finger Dips – Deep fried prawns / vegetables in batter with sesame seeds, served with a sweet chilli sauce. - แหนมซี่โครงหมูทอด Naem Si Krong Moo
Soured Pork Ribs – Marinated rib of pork served with sweet chili sauce. - ปีกไก่ยัดไส้ Peek Gai Yat Sai
Stuffed Chicken Wings – Deep fried chicken wings, stuffed with glass noodles and marinated chicken meat, served with sweet chilli sauce. - หมี่กรอบ Mee Krob
Crispy fried noodles, mixed with a sweet and sour sauce, garnished with tofu, deep fried egg and pickled garlic. - ไก่ใบเตย Kai Bai Tuay
Deep fried marinated chicken, wrapped in pandan leaf, served with a hot chilli sauce. - เต้าหู้ทอด Tau Hu Tod
Deep Fried Tofu – Served with sweet chilli sauce topped with crushed peanuts and coriander. - ยำเห็ด Yum Hed
Spiced Mushroom Salad – Charcoal grilled button mushrooms with onions, coriander, chilli oil paste, lemon juice, carrot slices and fish sauce. - ต้มยำ Tom Yum
Thai-Style Spicy Soup – Spicy soup with mushrooms / tofu & glass noodles / chicken / prawns / seafood with lemon juice, lime leaves, lemon grass, galanga, chilli oil paste, mushrooms and fish sauce.
คำศัพท์เกี่ยวกับอาหารอีสาน Isan Cuisine Vocabulary
- Minced แปลว่า สับวัตถุดิบเป็นชิ้นเล็ก ๆ ละเอียด
- Thick Soup แปลว่า อาหารประเภทอ่อม มีการใส่ข้าวเบือ
- Fermented แปลว่า การหมักดองอาหาร เช่น ปลาร้า