เดือนสิบสอง – บุญกฐิน
ช่วงนี้กำลังจะเข้าสู่เดือนสิบสอง ฮีตคลองประเพณีอีสานบ้านเฮาอีกอย่างหนึ่งที่ทำสืบต่อกันมาคือ “บุญกฐิน” ครับพี่น้อง การทอดกฐินเป็นกาลทาน ตามพระวินัยกำ …
บทความหมวดหมู่ : คลังความรู้
บั้งไฟพญานาค ลี้ลับ อัศจรรย์ แห่งลุ่มน้ำโขง
วันออกพรรษาก็ใกล้เข้ามาแล้ว วันหยุดยาวนี้หลายคนก็พาครอบครัวไปท่องเที่ยวตามสถานที่ต่าง ๆ หนึ่งในสถานที่ยอดฮิตในช่วงออกพรรษา คือ บั้งไฟพญานาค เชื่อว่าหลายคนก็มีแ …
หน่วงดักหนู จากภูมิปัญญาท้องถิ่นอีสาน
พี่น้องรู้จัก “หน่วง” บ่ครับ “หน่วง” คืออุปกรณ์จับสัตย์ชนิดหนึ่ง เป็นภูมิปัญญาของคนอีสานโบราณที่พลิกแพลงหาวัสดุอุปกรณ์รอบตัวที่หาง่ายๆ ม …
เดือนสิบเอ็ด – บุญออกพรรษา
สวัสดีครับพี่น้องทางอีสานร้อยแปด วันนี้เหมือนเดิมครับ เรามีเรื่องราวดีๆมากฝากพี่น้องที่ติดตามเราทางเว็บไซท์เหมือนเดิม โดยวันนี้เราจะมาพูดถึง “บุญออกพรรษา& …
การ “อยู่ไฟ” ของหญิงหลังคลอด
ผญาอีสาน ที่เขียนเป็นตำรา อธิบายเกี่ยวกับการอยู่ไฟ การอยู่ไฟนั้นโบราณเผิ่นว่ายาก เรียกอยู่กรรมแท้ๆ นอนเฝ้าถ่านไฟ ทั้งบางตัวกินน้ำร้อน ทั้งจ่อยผอมโซ กินแต่ของของ …
การ “ฝังสายแฮ่” พิธีกรรมเกี่ยวกับการเกิด
หลายๆท่านที่เป็นคนอีสานบ้านเฮา คงจะเคยได้ยินภาษิตคำพังเพยว่า “บ้านฝังสายแฮ่ บ้านแพสายเบือ” หมายถึง บ้านเกิดนั่นเอง มาจากพิธีกรรมในสมัยเก่า เมื่อมีคน …
ตำนานผีตาแฮก นิทานพื้นบ้านอีสาน
ตำนานตาแฮก เป็นนิทานพื้นบ้านอีสานประเภทนิทานอธิบายเหตุเพื่อจะตอบคำถามว่า “ทำไมต้องไหว้ผีตาแฮกก่อนทำนา” (ตาแฮก-ผีประจำไร่นา) ชาวอีสานจะไหว้ผีตาแฮกในบุญเดือนหก หล …
เดือนสิบ – บุญข้าวสาก
ว่ากันตามฮีตคลองประเพณีอีสานอีกข้อหนึ่งเมื่อถึงคราวเดือนสิบ (15 ค่ำ เดือน 10) นั่นก็คือประเพณีบุญข้าวสาก หรือ ข้าวฉลาก หมายถึงบุญที่ให้พระเณรทั้งวัด จับสลากเพื่ …
ดงพญาเย็น ดงพญาไฟ เทือกเขาในตำนาน
ย้อนหลังไปในอดีต มากกว่า 120 ปีมาแล้ว ป่าดงดิบอันกว้างใหญ่ไพศาลคั่นกลางระหว่างที่ราบลุ่มภาคกลางกับที่ราบสูงภาคอีสาน นั่นคือ เทือกเขาพนมดงรัก มีเรื่องเล่าตำน …
ชื่อเดิมของจังหวัดต่างๆในภาคอีสาน
ด้วยประวัติศาสตร์ที่ยาวนาน ทั้งที่ถูกบันทึกไว้ และ เริ่มเลือนลางหายไป เช่น ชื่อเดิมในประวัติศาสตร์ของแต่ละจังหวัดในภาคอีสาน ที่หลายๆคนอาจจะยังไม่เคยได้ยิน วันนี …
ประวัติและตำนาน “ทุ่งกุลาร้องไห้”
ทุ่งกุลาร้องไห้เป็นที่ราบขนาดใหญ่ มีพื้นที่ประมาณ 2,000,000 ไร่ มีอาณาบริเวณครอบคลุมพื้นที่ 5 จังหวัด คือ จังหวัดร้อยเอ็ด จังหวัดศรีสะเกษ จังหวัดสุรินทร์ จังหวั …
เดือนเก้า – บุญข้าวประดับดิน
หลังจากเข้าพรรษาไปได้ประมาณหนึ่งเดือน อีกหนึ่งฮีตคองประเพณีอีสานบ้านเราที่มีใช้ช่วงนี้คือ “บุญข้าวประดับดิน” ทำในวันแรมสิบสี่ค่ำ เดือนเก้า(ประมาณเดื …