Archive: คลังความรู้ Subscribe to คลังความรู้

ถ้าพูดถึงเครื่องดนตรีภาคอีสานหลายๆท่านก็คงจะนึกถึง พิณ แคน หรือ โหวต แต่สำหรับบทความนี้เราจะมาพูดถึงเรื่อง “พิณ” เป็นหลักครับพี่น้อง ส่วนเครื่องดนตรีชิ้นอื่นๆก็จะทยอยหาข้อมูลดีๆมาฝากมาต้อนกันคือเก่า “พิณ” เป็นเครื่องดนตรีประเภทเครื่องสายแบบหนึ่ง มีหลายชนิดแตกต่างตามท้องที่

เชื่อว่าหลายคนคงสงสัยว่า ทำไมคนอีสานหรือแม้กระทั่งคนเหนือถึงชอบทานข้าวเหนียวกันนัก (อาจจะไม่ใช่ทุกคน) โดยเฉพาะการทานร่วมกับส้มตำ ไก่ย่าง และอาหารอีสานเป็นอาหารหลัก ขอบอกเลยว่าแซบหลาย ทั้งที่มีความเหนียว แข็งและย่อยยากกว่าข้าวสวยและข้าวกล้องมาก ใครที่กำลังสงสัย มื้อนี้ อีสานร้อยแปด

“ปู่สังกะสากับย่าสังกะสี” หรือที่ผู้เฒ่าผู้แก่เรียกกันว่า “ปู่สากับย่าสี” เป็นบรรพบุรุษแรกเริ่มของมวลมนุษยชาติ จึงมีอิทธิฤทธิ์และอำนาจเป็นอย่างมาก เวลาจะทำอะไรก็จะเกิดผลกระทบอันใหญ่หลวงและเกิดการเปลี่ยนแปลงขึ้นบนพื้นดิน ตามตำนานเล่าว่าปู่กับย่าได้ตั้งบ้านเรือน ซึ่งปัจจุบันเชื่อกันว่าเป็นพื้นที่ในจังหวัดเพชรบูรณ์

ภาษาอีสานเป็นอีกสิ่งหนึ่งที่เป็นเอกลักษณ์ของคนอีสาน ไม่ว่าคนภาคใดได้ยินสำเนียงก็สามารถบอกได้ว่าเป็นภาษาอีสาน ภาษาอีสานจึงเป็นภาษาที่ค่อนข้างมีรูปแบบและเอกลักษณ์เด่นชัด  แต่ถ้าพูดกันในรายละเอียดแล้ว ภาษาอีสานก็มีสำเนียงที่แตกต่างหลากหลายกันออกไป เป็นไปตามตามสภาพทางภูมิศาสตร์ที่มีอาณาเขตติดต่อกับถิ่นใด

วัดกลาง ตั้งอยู่ใกล้กับอนุสาวรีย์พระยาชัยสุนทร เป็นพระอารามหลวงชั้นตรี ภายในวัดมีพระอุโบสถที่เป็นอาคารทรงไทยประดับด้วยช่อฟ้าใบระกา บานประตูไม้แกะสลักเป็นภาพพุทธประวัติ ส่วนหน้าต่างแกะสลักเป็นชาดกเรื่องต่าง ๆ ด้านหน้าและด้านหลังพระอุโบสถมีทวารบาลปูนปั้น จิตกรรมฝาผนังพระเวสสันดรชาดก ด้านในมีภาพจิตรกรรมฝาผนังเรื่องพระเวสสันดรชาดก

มาฮอดฮีตที่สี่ประเพณีอีสานตามฮีตสิบสองคองสิบสี่ นั่นก็คือบุญเดือนสี่ หรือ บุญพระเวส บ้างก็เขียน เผวส (ผะ – เหวด) เป็นบุญที่มีการเทศมหาชาติ หรือ พระเวสสันดรชาดก ซึ่งแสดงถึงจริยวัตรของพระพุทธเจ้าคราวพระองค์เสวยพระชาติเป็นพระเวสสันดร เป็นหนังสือเรื่องยาว 13 ผูก (13 กัณฑ์) ภาคอีสานนั้นยึดถือเป็นประเพณีที่ทำสืบต่อกันมาตั้งแต่โบราณ

สวัสดีพี่น้องครับ วันนี้อีสานร้อยแปดจะพาไปเที่ยวไปรู้จักสถานที่สำคัญของเมืองโคราช  เชื่อว่าหลาย ๆ คนคงเคยได้ยินเรื่องราวเกี่ยวกับประตูชุมพลของเมืองโคราชกันมาบ้าง บางคนก็ว่าถ้าลอดแล้วจะได้แฟนเป็นคนโคราช ลอดแล้วจะได้กลับมาที่โคราชอีกครั้ง หรือลอดแล้วจะได้มาทำงานที่โคราช วันนี้อีสานร้อยแปดและผู้เขียนซึ่งเป็นชาวโคราชโดยกำเนิดจะมาบอกเล่าตำนานนี้ให้ผู้อ่านทุกคนได้ทราบกัน

ในปี พ.ศ. 2508 ได้เกิดสงครามเวียดนามขึ้น สหรัฐอเมริกาจึงขออนุมัติรัฐบาลไทย ใช้ฐานบินอุดรเป็นที่ตั้งกองกำลังทางอากาศของประเทศสหรัฐอเมริกา เพื่อปฎิบัติการสนับสนุนการรบในสงครามเวียดนามจนถึงปี พ.ศ. 2518 เมื่อสงครามเวียดนามสงบลง ประเทศสหรัฐอเมริกาจึงได้ถอนกำลังทางอากาศออกจากฐานบินอุดรไป ในช่วงเวลา

ก่อนหน้านี้อีสานร้อยแปดเฮาได้เคยเสนอบทความเกี่ยวกับประเพณีบุญข้าวจี่ไปแล้วครั้งหนึ่ง แต่เรื่องเก่าเล่าใหม่ มาในครั้งนี้เราจะมาพูดถึงในแง่ของ “ฮีตสิบสอง คองสิบสี่” เพื่อรวมข้อมูลให้ครบสิบสิงฮีตนั่นเองครับ ในวันเพ็ญเดือนสามให้ทำบุญข้าวจี่และบุญมาฆบูชา เริ่มพิธีทำบุญข้าวจี่ในตอนเช้า