ภาษาอีสานทั้งหมด 2061 - 2070 จาก 17431

  • กืก
    แปลว่า : คนใบ้ คนที่พูดไม่ได้แต่หูไม่หนวก รู้คำพูดของคนอื่น อีกจำพวกหนึ่งทั้งพูดไม่ได้ทั้งหูหนวก คนสองจำพวกนี้ เรียก คนกืก ปากกืก ก็ว่า เมื่อต้องการอะไรก็ชี้ไม้ชี้มือ ใช้มือแทนปาก.
  • กืก
    แปลว่า : คนใบ้ คนประเภทปลงตก เห็นว่าโลกนี้เป็นโลกเบี้ยว โลกบูด มีปากก็ทำเป็นเหมือนปากหอยปากปู มีหูก็ไม่ฟังเสียงติชมมีตาก็ไม่ดู ทำการอาการดุจตาบอด หูหนวก ปากกืก.
  • กื้กกื้ก
    แปลว่า : มีเสียงอย่างนั้น เช่นเสียงกรนหรือเสียงหายใจทางปากของคนเป็นหวัดคัดจมูกดังกื้กกื้ก.
  • กืกซืก
    แปลว่า : ดำคล้ำ สีที่ดำคล้ำเรียก สีกืกซืก.
  • กึ่ง
    แปลว่า : ผลัก, กลิ้ง ผลักขอนให้กลิ้งไป เรียก กึ่งขอน ซุกซอน ก็ว่า อย่างว่า เมื่อนั้นเวลาฮ้ายจำจวนภูนาถ เขาก็ปัดกึ่งก้อนคำล้านใส่เหว คึงกลมกลิ้งนำแปวน้ำภูวนาถกลั้นใจน้อยมอดมัว (สังข์).
  • กื้ดกื้ด
    แปลว่า : เสียงดังอย่างนั้น เช่น เสียงหายใจของคนเป็นหวัดคัดจมูกมากเรียก หันใจกื้ดกื้ด.
  • กือ
    แปลว่า : การนับเลขแบบโบราณ เช่น สิบหนึ่งเป็นสิบ สิบสิบเป็นร้อย สิบร้อยเป็นพัน สิบพันเป็นหมื่น สิบหมื่นเป็นแสน สิบแสนเป็นล้าน สิบล้านเป็นโกฏิ สิบโกฏิเป็นกือ กือหนึ่งเท่ากับหนึ่งร้อยล้าน.
  • กือ
    แปลว่า : เจ้าเมืองเรียก กือเมือง เช่น พระยากุศราชและพระนางจันทา อัครมเหสี ปกครองเมืองนครเป็งจาลซึ่งมีคนนับเป็นจำนวนล้านๆ อย่างว่า หลิงเห็นมณเทียรท้าวกือเมืองมนุษย์โลก ยอดพุ่งพ้นเพียงค้าวขื่อโพยม (สังข์).
  • กือ
    แปลว่า : เจ้ามหานคร เรียก กือล้าน เช่น ศิลป์ชัยซึ่งเป็นผู้มีอำนาจวาสนามาก ปกครองคนหลายคนหัวเมือง อย่างว่ากระสันเกี่ยวแก้วกือล้านลูบทวง (กา) เสบหน่อแก้วกือล้านม่วนระงม แล้วล่ำเยี้ยมแปนเปล่าเลยกระสัน กุมภัณฑ์เสวยโภชคาคือง้วน ชลธาเท้าสองลูบทวง (สังข์).
  • กือ
    แปลว่า : เจ้าโลกเรียก กือโลก เช่น พระยานาคเป็นเจ้าผู้ปกครองเมืองนาค เมืองนาคเป็นเมืองหนึ่งในพื้นแผ่นดิน เรียก นาคโลก อย่างว่า ขอให้พิเศษแก้วกือโลกคึดคามแด่ถ้อน (สังข์).