ประโยคสนทนาภาษาอีสาน 1 - 10 จาก 2286

เช่น เจ้าสิเมือเฮือนตอนใด๋ หมายถึง จะกลับบ้านตอนไหน เป็นต้น

ข่อยมักเจ้า = ฉันรักคุณ , ผมรักคุณ

ข่อยชื่อจ่อย บ้านข่อยอยู่จังหวัดขอนแก่น = ผมชื่อจ่อย บ้านผมอยู่จังหวัดขอนแก่น

ฉัน ผม

คำว่าเคิ่งแปลว่าครึ่ง เพราะฉะนั้น ขาดเคิ่งจึงหมายถึงขาดครึ่ง เช่น

บักจ่อยมันไปตัดไม้ไผ่ ใช้มีดอีโต้ฟันบาดเดียว ขาดเคิ่งข่อหล่อ = นายจ่อยไปตัดไม้ไผ่ ใช้มีดอีโต้ตัดทีเดียว ขาดเป็นสองท่องเท่าๆกัน

กะปอมก่าใหญ่มันแล่นขึ้นเทิงกกไม้แล้ว หมายถึง กิ่งก่าตัวใหญ่วิ่งขึ้นบนต้นไม้ เป็นต้น

ขี้กะปอม มันแล่นเข้าไปในโกนไม้แล้ว หาไม้มาแหง่ ๆ  = กิ้งก่า วิ่งเข้าโพรงไม้แล้ว หาไม้มาแหย่ ๆ

 คำๆนี้ ความหมายแตกต่างจากทางภาคกลาง
ซึ่งเราเข้าใจว่า เป็นการโกนหัว ไม่ใช่นะครับ
" โกน " ในภาษาอีสาน หมายถึง"โพรง"
ส่วนการ "โกน" ภาษาอีสาน ใช้คำว่า " แถ " เด้อ

ตัวอย่าง
โกนไม้ โกนห้วย โกนหลักฮั้ว
คำแปล
โพรงไม้ โพรงห้วยตรงก้นห้วยที่แห้ง เสาไม้ที่ปักเป็นรั้วมีโพรง

เช่น มื้อนี่อีแม่สิเฮ้ดแกงซั้วสู่กิน แปลว่า แม่จะทำแกงให้กิน

เช่น อ้ายๆ เกี่ยข่อยแหน่ ข่อยย่างบ่ไหวแล้ว หมายถึง ช่วยแบกฉันหน่อย ฉันเดินไม่ไหว 

เช่น ผู้สาวใส่ส่งขาสั่น เห็นฮอดกกขา หมายถึง หญิงสาวใส่กางเกงสั้นจนมองเห็นถึงโคนขา

กกขาขาว ยาวอาดหลาด มักขนาดผู้เฒ่าผู้แก่ หมายถึง  คนแก่ชอบผู้หญิงหุ่นสูง ขาขาวๆ

เป็นคำเก่า มักพบในบทผญาอีสาน ไม่เห็นใช้ในบทสนทนาทั่วๆไป

ตัวอย่างเช่น ไปกวดเบิ่งเด้อ แปลว่า ไปตรวจดูนะ (เป็นคำเก่า)