ภาษาอีสานทั้งหมด 6506 - 6515 จาก 17431
-
ปลิง
แปลว่า : สัตว์กินเลือดชนิดหนึ่ง อยู่ในน้ำ ตัวยืดหดได้ไม่มีกระดูก ปากกัดเกาะกินอยู่กับเนื้อ เรียก ปลิง ตัวเล็กเรียก ปลิงเข็ม ตัวใหญ่เรียก ปลิงค้าว อย่างว่า ดิ้งลิงดิ่งลิงดิ้งลิงดิ่ง ญิงปละซิ่นลงหนองลืมเบิ่ง บาดห่าขึ้นจากน้ำปลิงน้อยจ่องฮิม (กลอน). -
ปลิด
แปลว่า : เอามือดึงให้หลุดหรือขาด เรียก ปลิด เช่น ปลิดผลไม้ อย่างว่า ลางเทื่อปลิดเอาได้ผาลามี้ม่วง มาให้เจ้าองค์ล้ำพ่อรัสสี (กา). -
ปลิ้น
แปลว่า : กลับข้างในออกข้างนอก กลับข้างนอกเข้าข้างใน เรียก ปลิ้น เช่น ปลิ้นโซ้ง ปลิ้นเสื้อ พูดเท็จเป็นจริง จริงเป็นเท็จ เรียก เว้าปลิ้น อย่างว่า อันหนึ่งลอนจวบพ้ออาออกองค์กษัตริย์ ก็ดี อย่าได้จงใจดอมดั่งเฮาแฮงฮู้ ชาติที่ใจญิงนี้ตลบแปรปลิ้นง่าน จริงแล้ว ฮู้ว่ายักษ์บ่แพ้แล้วเขาได้คล่องเคย (สังข์). -
ปลิโพธ
แปลว่า : ความกังวล ความห่วงใย (ป.) จะบำเพ็ญธรรมกรรมฐาน ถ้ายังมีความกังวลอยู่ไม่ว่าจะเป็นกังวลอะไร จะไม่ก้าวชึ้นสู่คุณธรรมเบื้องสูงได้เลย. -
ปลิว
แปลว่า : ลอยตามลม ถูกลมพัด อย่างว่า ชะเพือกพร้อมเขาชื่อชมคดี ชวนเจืองเขียวซู่วันแลงเช้า เล็งเห็นอินทรีพร้อมโคจรเจียระเถื่อน ค้ายป่าเปล้าปลิวเปื้องหล่นเหลือง (ฮุ่ง). -
ปลี
แปลว่า : ดอกกล้วย ยอดเจดีย์หรือมณฑป เรียก ปลี อย่างว่า พร่างพร่างเหลื้อมคำพอกพันหลัง ยนยนชาวเป็งจาลจูดเทียนตามไต้ เจดีย์ดั้วดวงปลีพ้นพุ่ง บ่ฮู้กี่หมื่นฮ้อยเฮืองหล้มลูกงาม (สังข์). -
ปลีก
แปลว่า : หลีก หลบ หลีกหนี เรียก ปลีกหนี ผีกหนี ก็ว่า อย่างว่า ว่าบคิดปลีกน้องเบื้องบาปจำจริง นี้แล้ว เป็นแต่บุญสองโฉมเกิ่งโพยพายแพ้ เขือค่อยติงความเท้าทวนเถิงพระราช เฮาเถิ้น อันจักสู้ง่ายแท้ไทเบื้องบ่มี ว่าเนอ (ฮุ่ง). -
ปลุก
แปลว่า : ทำให้ตื่นจากหลับ อย่างว่า ลุกลุกท้อนเมียจักพรากพลอยไกล จากแล้ว สังว่านอนหลับหลายลื่นคลองดูฮ้าย ลุกลุกท้อนชิงยาดเอาอวน ไว้แม เฮียมบ่มีใจคึดใคร่เมือเมืองบ้าน ลุกลุกท้อนเขาชิยาดเอาอวน เขาชิชวนเอาชู้หนีไปชูผู้ใหม่ (สังข์). -
ปลื้ม
แปลว่า : เบิกบาน ยินดีมาก อย่างว่า ให้ผู้พิเศษแก้วกือโลกคึดคาม แด่ถ้อน ยามวันวานเพื่อนใจพอปลื้ม ครุฑก็โดยกษัตริย์เจ้าทวยหางเหินปีก เสพหน่อแก้วกือล้านม่วนระงม (สังข์). -
ปลุกเฮือน
แปลว่า : ปลูกเรือนตั้งแต่แรกจนขึ้นอยู่อาศัยได้.