ภาษาอีสานทั้งหมด 7619 - 7628 จาก 17431
-
มณเฑียร
แปลว่า : เรือนหลวง อย่างว่า มณเฑียรทองดั่งแมนเมืองฟ้า (กาไก). -
มณี
แปลว่า : แก้วหินสีแดง ในจำพวกนพรัตน์ (ป.ส. มณิ) อย่างว่า เห็นหลากด้วยโดยฮูปราชสีห์ องค์หนึ่งเป็นหอยสังข์ชอบวรรณมณีล้ำ เมื่อนั้นองค์กษัตรีย์เจ้าจานางน้องพี่วิบากด้วยใดแม้แห่งฮา นี้เด (สังข์). -
มณีกาบ
แปลว่า : ม้ามีปีกเหาะเหินเดินอากาศได้ มีกล่าวไว้ในวรรณคดีอีสานเรื่อง กาไก อย่างว่า มณีกาบม้าเหาะผ้ายเวิ่นบน (กาไก). -
มณีนิล
แปลว่า : แก้วหินสีเขียว (ป.) อย่างว่า หลายส่ำพร้อมคีงคาดมณีนิล ยนยนยอทวนยูงแกว่งไกวเฟือนฟ้อน เหลือแต่กงตีนเท้าสถานเพียงพื้นล่าง เฮืองฮุ่งด้วยโดยใต้ยื่นเยือง (สังข์). -
มด
แปลว่า : ชื่อแมลงจำพวกหนึ่ง มีหลายชนิด เช่น มดแดง มดดำ มดง่าม มดแง่ม อย่างว่า เฮียมนี้เป็นดั่งมดแดงเฝ้าอำพามี้ม่วง กินกะกินบ่ได้คอยเฝ้าตั้งแต่ใบ (ผญา) กุญชรช้างแนวศักดิ์ใหญ่ ตายย้อนมดแดงโตน้อยแนวนั้นก็หากมี (กลอน). -
มด
แปลว่า : หมอเวทย์มนต์ หมอมี เรียก หมอมด ถ้าเป็นผู้ชายเรียก พ่อมด ผู้หญิงเรียก แม่มด หมอทั่วไปเรียก มดหมอ. -
มด
แปลว่า : ปีมะแม เรียก ปีมด. -
มต
แปลว่า : ตายแล้ว (ป. มต). -
มตกะ
แปลว่า : คนตายแล้ว ผู้ตายแล้ว (ป.). -
มธุวาจา
แปลว่า : ปากหวาน อย่างว่า คนใดโยโสลิ้นมธุทาทวารปาก ต้านต่อหน้าดีฮ้ายเมื่อหลัง (ฮุ่ง).