ภาษาอีสานหมวด "ท" 81 - 90 จาก 449

  • ทวารตู
    แปลว่า : ประตู ประตูเรียก ทวารตู อย่างว่า ยวงพลเท้าทวารตูตั้งเครื่อง (สังข์).
  • ทวารบาล
    แปลว่า : นายประตู นายประตูเรียก ทวารบาล อย่างว่า จัดฮีบฮ้อนถามหมู่ทวารบาล (สังข์).
  • ทวิ
    แปลว่า : สอง ทะเวก็ใช้ แผลงทวิเป็นทิ เช่น ทิชาติ ผู้เกิดสองหน ได้แก่นก เกิดครั้งแรกเป็นไข่ ครั้งที่สองเป็นตัวนก.
  • ทวิช
    แปลว่า : นก พราหมณ์ (ส.).
  • ทวิบท
    แปลว่า : สัตว์สองเท้า (ส.).
  • ทวี
    แปลว่า : เพิ่มขึ้น มากขึ้น เพิ่มเป็นสองเท่าเรียก ทวี อย่างว่า ว่าจักเมือเทิงหรื้อแสนทวีควีคว่าง (ฮุ่ง).
  • ทวีป
    แปลว่า : เกาะ ส่วนใหญ่ของแผ่นดิน ทวีปโบราณแยกเป็น 4 คือ ชมพูทวีป อุดรดุรุทวีป บุพพวิเหหะทวีป อมรโคยานีทวีป ทีป ก็ว่า อย่างว่า ฮองฮองนิ้วทูลเถิงทุกทีป (สังข์).
  • ทศ
    แปลว่า : สิบ (ส.).
  • ทศชาติ
    แปลว่า : สิบชาติ คัมภีร์ชาดกกล่าวถึงเรื่องพระพุทธเจ้าครั้งเป็นพระโพธิสัตว์อยู่สิบชาติ คือ เตเม ชนก สุวรรณสาม เนมิราช มโหสถ ภูริทัต จันทกุมาร นารทะ วิธูรบัณฑิต เวสสันดร ใช้อักษรย่อว่า เต ชะ สุเน มะ ภู จะ นา วิ เว (ส.).
  • ทอ
    แปลว่า : ออ ประดัง ออหรือประดัง เรียก ทอ เช่น ปลามาทอที่หนเต้อน หน้าลี่ หน้าไซ อย่างว่า เห็นว่าปลาทอต้อนหมายซิตำปลาแดก บาดห่าต้อนเจ้าหลูคูเจ้าฮ้งชิพายข้องปึ่งดัง (กลอน).