ภาษาอีสานหมวด "น" 21 - 30 จาก 476

  • นอนเว็น
    แปลว่า : นอนกลางวัน เวลากลางวันเป็นเวลาที่จะต้องทำงาน คนนอนกลางวันถือว่าเป็นคนขี้เกียจสันหลังยาว แต่เจ้านายสมัยโบราณก็ชอบนอนหลังกินอาหารเช้าแล้วงีบหนึ่งก็เอา และไม่ถือว่าเป็นคนขี้เกียจ อย่างว่า เสวยงายแล้วเนานอนนิทเน่ง (กา).
  • โนน
    แปลว่า : เนิน ที่สูง ที่สูงเรียกว่า โนน อย่างว่า ไซหลังหล้าบ่หมานปลาถืกแต่เต่า ไปยามแต่เช้าคลำพ้อว่าแม่นโพน โนนโนนมีแต่หญ้า ทางหน้าไซมีแต่ยุ้งฮากไผ่ ทางในมีแต่ยุ้งคือกุ้งชิแกว่นดี (บ.).
  • น้ำแบ้น
    แปลว่า : อวัยวะเพศของผู้ชายโบราณเรียก แบ้น น้ำกำหนัดที่ไหลออกมาจากแบ้น เรียก น้ำแบ้น.
  • น้ำมวก
    แปลว่า : น้ำแช่ข้าว ก่อนจะนึ่งข้าวเหนียว จะต้องเอาข้าวเหนียวแช่น้ำ การแช่เรียก หม่าเข้า เอาเข้าที่หม่านั้นไปนึ่ง น้ำหม่าเข้าเรียก น้ำมวก.
  • นาฮก
    แปลว่า : นารก นาที่รกร้างว่างเปล่าปล่อยให้หญ้าหรือต้นไม้ขึ้นจนมองไม่เห็นพื้นที่นา เรียก นาฮก.
  • นาเฮื้อ
    แปลว่า : นาที่ปล่อยว่างไว้สองสามปีจึงทำการเพาะปลูก หรือปล่อยไว้ตลอดไป เรียก นาเฮื้อ อย่างว่า บ่ได้พาโลล้นดำนาหลายท่ง คึดต่อเจ้าต้งหล้งนาเฮื้อท่งเดียว นั้นแล้ว (ผญา).
  • นำ
    แปลว่า : ติดตาม ติดตามไปข้างหลัง เรียก ย่างนำ อย่างว่า ย่างนำก้นผู้ใหญ่หมาบ่ขบ ย่างนำก้นผู้เถ้า ผีเป้าบ่จกกินตับกินไต (ภาษิต).
  • นำ
    แปลว่า : ตามหา ตามหาเรียก นำออย อย่างว่า นำฮอยเจ้าคือนำฮอยแฮด นำแปดมื้อเห็นขี้แปดกอง (กลอน).
  • นำ
    แปลว่า : ด้วย ตาม เช่น อยู่ด้วยกัน เรียกว่า อยู่นำกัน.
  • นำ
    แปลว่า : หัวหน้า ผู้เป็นหัวหน้า เรียก ผู้นำ เช่น ผู้ใหญ่บ้าน กำนัน เจ้าวัด สมภาร.