ภาษาอีสานหมวด "อ" 341 - 350 จาก 995
-
อินทิราช
แปลว่า : พระอินทร์ผู้เป็นใหญ่ อย่างว่า เมื่อนั้นอรไม่หน้าน้อยนาฏนางลุน นางก็สมาทานศีลพร่ำภาวนาพร้อม แล้วจิ่งอธิษฐานน้อมเถิงองค์อินทิราช ขอหน่อฟ้าบุญกว้างเกิดดอม แด่ถ้อน (สังข์) (ป.). -
อินโท
แปลว่า : พระอินทร์ (ป.) อย่างว่า โลกนี้บ่ประเสริฐแท้ทุกข์ยิ่งญิงชาย ขอแก่จอมคุณผายโผดปุนปางฮ้อน เมื่อนั้นอินโทท้าวธรงพรพร้อมกล่าว ฮักลูกแก้วสามเจ้าส่งลง (สังข์). -
อิ่นอ้อย
แปลว่า : อ้อยอิ่ง การพูดอ้อนวอน เพื่อให้ได้มาดังต้องการ เรียก เว้าอิ่นอ้อย อย่างว่า เอาเอื้อยไปแปลงเข้าแลงงายต้มสู่กินแม แม้นว่าเมียเจ้ายังอิ่นอ้อยชิเป็นน้อยปีดปลาย แท้แล้ว (สังข์). -
อินัง
แปลว่า : เอาใจใส่ เอาใจช่วย ดูแล เหลียวแล นำพา การเอาใจใส่ไม่ปล่อยปละละเลย เรียก อินัง อินังขังขอบ อินังพันธัง ก็ว่า. -
อิ่ม
แปลว่า : เต็มแล้ว พอแล้ว หายหิว หายอยาก เช่น กินอิ่ม นอนอิ่ม เล่นอิ่ม อย่างว่า กินอิ่มแล้วบ่อยาก นอนหลับแล้วบ่ย้าน (ภาษิต) ดังแม่นขออิ่มท้องแม่นควาย (ภาษิต). -
อิลอก
แปลว่า : ชื่อพรรณไม้ชนิดหนึ่ง เรียก ต้นอิลอก. -
อิล้ำ
แปลว่า : ชื่อพรรณไม้ขนาดเล็กชนิดหนึ่งเรียก ต้นอิล้ำ. -
อิลุมปุมเป้า
แปลว่า : ชื่อพรรณไม้เถาชนิดหนึ่ง เรียก เครืออิลุมปุมเป้า หำอี่ปู ก็ว่า. -
อิเลี่ยน
แปลว่า : ชื่อพรรณไม้ชนิดหนึ่ง มีรสหวาน เรียก ต้นอิเลี่ยน. -
อิสิ
แปลว่า : ผู้แสวงคุณความดี ฤษี ผู้ถือบวช เรียก อิสี รัสสี ก็ว่า (ป. อิสอ ส. ฤษี) อย่างว่า อันว่ายักโขผู้รัสสีอโนราธ มาส่งไชยเชษฐาท้าวเถิงเท้าฝั่งชล กับทังสุมุณฑาแก้วศิลป์ชัยทังลูก หากแม่นกัสสปะเถระเจ้าปางนั้น เที่ยงจริง (สังข์).