ภาษาอีสานหมวด "ฆ" 1 - 10 จาก 25

  • ฆราวาส
    แปลว่า : คนผู้อยู่ครองเรือน, คนทั่วๆ ไปที่ไม่ใช่นักบวช (ป.).
  • ฆ้อง
    แปลว่า : เครื่องตีให้เกิดเสียงอย่างหนึ่ง ทำด้วยโลหะผสม รูปร่างเป็นแผ่นวงกลมงองุ้มลงมารอบตัว มีปุ่ม (จมูก) กลมตรงกลางสำหรับตี มีชื่อเรียกหลายอย่างต่างๆ กัน.
  • ฆ้องชัย
    แปลว่า : ฆ้องขนาดใหญ่ ตีคู่กับกลองสะบัดชัย สมัยโบราณใช้ตีในเวลาออกรบทัพจับศึก ถ้าตีฆ้องชัยแล้วถือว่าได้ชัยชนะไปแล้วครึ่งหนึ่ง หรือใช้ตีเวลาแห่เจ้าเมืองที่ออกไปอยู่ป่าให้เข้ามาปกครองบ้านเมือง เช่น ชาวเมืองไปเชื้อเชิญพระเวสสันดรเข้ามาปกครองเมืองสีพี.
  • ฆ้องวง
    แปลว่า : ฆ้องที่เจาะรูที่ฉัตร 4 รู สำหรับร้อยหนังตีเกลียวผูกโยงกับวงที่ทำด้วยต้นหวาย วงหนึ่งมีลูกฆ้อง 16 ถึง 19 ลูก ฆ้องแต่ละลูกมีเสียงสูงต่ำเรียงกันเป็นลำดับ เรียก ฆ้องวง ใช้ตีกับวงมโหรีวงเล็กหรือวงใหญ่.
  • ฆ้องหม่อง
    แปลว่า : ฆ้องขนาดเล้ก มีรูปร่างเหมือนฆ้องขนาดใหญ่ ใช้สำหรับตีเข้ากับกลงฟ้อนในงานบุญบั้งไฟ หรือตีแห่กลองบวช กองหด กองอัฐะ กองกฐิน เรียก ฆ้องหม่อง ฆ้องกระแต ก็ว่า.
  • ฆ้องหมู่ง
    แปลว่า : ฆ้องขนาดใหญ่ ใช้สำหรับตีในเวลาทำบุญมหาชาติ พอจบเทศน์กัณฑ์หนึ่งๆ จะตีฆ้องนี้ 3 ที เพื่อประกาศให้คนที่นั่งฟังเทศน์ได้อนุโมทนา เรียกว่า ฆ้องหมู่ง ฆ้องโหม่ง ก็ว่า ถ้าอยู่ไกลๆ จะได้ยินเสียงฆ้องนี้ดังติดกันดังหมู่งหมู่ง คึ่งคึ่ง ก็ว่า.
  • ฆาต
    แปลว่า : แตก ทำลาย ธาตุสี่ คือ ดิน น้ำ ลม ไฟ เมื่อธาตุทั้งสี่นี้ยังประชุมคือทำหน้าที่ของตนอยู่คนจะมีชีวิตคือยังไม่ตาย ถ้าธาตุสี่ไม่ทำงาน คนจะตาย ทางพระศาสนาเรียก จตุฆาต คือธาตุแตกนามดับ อย่างว่า จตุฆาตเข้านางน้อยหน่อเมือง (กา).
  • ฆาตกรรม
    แปลว่า : การฆ่าคน (ป.)
  • โฆษกะ
    แปลว่า : ผู้ประกาศ, ผู้โฆษณา (ป.ส.).
  • ฆ่าของ
    แปลว่า : เผด็จศึก (เรื่องอย่างว่า)
123