ประโยคสนทนาภาษาอีสาน 1661 - 1670 จาก 2286

คำว่า ยามใด๋สิแล้ว

เจ้าคือเฮ็ดโดนแท้ ยามใด๋สิแล้ว แปลว่า ทำไมทำนานจัง เมื่อไหร่จะเสร็จ

คำว่า ตันดัง

ยามหนาวมายามใด๋หละเป็นหวัดเป็นไข้ตันดังมาโลด แปลว่า หน้าหนาวมาทีไร เป็นหวัดคัดจมูก

คำว่า ของแท่

ป้าด ของแท่ แปลว่า โอ้โห เก่งจริง เจ๋งจริง

คำว่า ก่องข้าว

ก่องข้าว กระติบข้าว 

เช่น ยายสี เจ้าพายก่องเข่าไปไส  แปลว่า ยายสีจะสะพายกระติบข้าวไปไหน

คำว่า กระติบข้าว

เช่น แม่ใหญ่สี เจ้าสิพายกระติบเข่าไปใสน้อ แปลว่า ยายสีจะสะพายกล่องข้าวเหนียวไปไหนหรอ

คำว่า กลืนลึดๆ

กลืนลึด เป็นคำกริยา หมายถึงกลืนลงไปโดยไม่ได้เคี้ยว

ถ้า เอามาต่อกับคำว่า โหม่ม สิกลายเป็น โหม่มลึด คือ ยัดเข้าปากเหมิด โต แล้วกลืนเลยบ่ได้หย่ำ แล้วสิมีอาการ แค้น ตามมา ต้องแล่นหา ขันน้ำ หล่อง มันลงไป อีก

คำว่า กะลุม

เอากะลุมมาใส่ของแหน่เด้อ
แปลว่า เอากล่องมาใส่ของหน่อยนะ
เป็นภาษาเก่า..ปัจจุบันเรียก กล่องหรือ ลัง

คำว่า ข่วย

เอาไม้ข่วยกันไว้มันจังสิบ่ล้มเด้อ
แปล เอาไม้พาดกันไว้นะจ๊ะ

คำว่า ขัว-ขวา

พอครูสั่งให้ทุกคนขัวหัน เราก็วิ่งออกจากแถวได้ทันที

ขัวในที่นี้หมายถึงขวานั่นเอง

คำว่า ข้าวก่ำ

ข้าวก่ำ แปลว่า ข้าวเหนียวดำ ข้าวที่มีเม็ดออกไปทางสีดำ หรือสีม่วง 

ทิดแปป ปีนี้เจ้าเฮ็ดนาข้าวก่ำจักไฮ่ 
แปลว่า 
ทิดแปบ ปีนี้ท่านทำนาข้าวเหนียวดำกี่ไร่