ภาษาอีสานมาใหม่ 10718 - 10727 จาก 17431

  • ผ่อไกล
    แปลว่า : มองกาลไกล อย่างว่า ประสงค์เจ็ดน้อยทองสีสายเลือด พระองค์แล้ว ขอพระคึดยืดเยื้อผายเผี่ยนผ่อไกล แด่ถ้อน (สังข์).
  • ผอกพ้น
    แปลว่า : เลย เกิน การทำที่เลยขอบเขตเรียก ผอกพ้น เช่น กลัวจนเกินไป อย่างว่า ย้านผอกพ้นมาแล่นซูนตอ เพิ่นบ่ขอโตซ้ำผัดให้ คันให้แล้วค้างอยู่เอิมเยิม (กาพย์ปู่) นอนหลับจนลืมสติเรียก หลับผอกพ้น.
  • ผอก
    แปลว่า : เลี้ยงผีเรียก ผอกผี เครื่องผอกผีจะเอาอะไรแล้วแต่ผีชอบ จะเป็นของคาวของหวานก็ได้ ผีที่ให้โทษให้คุณ ถ้าเราไม่ผอกมันก็จะให้โทษ ถ้าเราผอกก็ได้คุณ เด็กที่เกิดใหม่พอล้างเสร็จคนโบราณก็ผอกผีพรายผายผีป่า พร้อมทั้งกล่าวคำผอกว่า กูหุกกูหุก กุกกูกุกกู แม่นลูกสูเอาสามื้อนี้ กลายมื้อนี้เมือหน้าลูกกู (ประเพณี).
  • ผ่อ
    แปลว่า : ดู อย่างว่า ผ่อดูเสินเสินช้างชายเชิงยกย่าง ม้าแผ่ล้อมระวังแส้สู่มะฮาม (สังข์).
  • ผลู
    แปลว่า : ทาง (ข.) ทางเลี้ยวเรียก ผลูบด ทางแยกเรียก ผลูแบก อย่างว่า แต่นั้นขึ้นขี่ม้าเลยล่วงเดินผลู ฝูงสาวเมือชานขวางผ่อคอยคนใช้ ชะบุเนื้อนางแสงหุยฮุ่ง ในโลกใต้ลุ่มฟ้างามแต้งจั่งเห็น (ฮุ่ง).
  • ผลึก
    แปลว่า : ชื่อแก้วอย่างหนึ่งที่มีสีใสขาว เรียก แก้วผลึก อย่างว่า แม้นว่าสังขราชท้าวเกิดฮ่วมอุทร ก็ดี ท้าวก็เพ็งคีงงามเงื่อนพรหมเพียรแต้ม โฉมศรีน้อยดูควรฮักฮูป คือดั่งผลึกแท่งแก้วกลมเกลี้ยงแข่งขาว (สังข์).
  • ผลัด
    แปลว่า : เปลี่ยนเรียก ผลัด เผี่ยน ก็ว่า อย่างว่า ตกแต่งเฝ้าแสนชั้นเผี่ยนยาม (สังข์) เมื่อนั้นค่าวค่าวหน้าฟ้าห่วนเลยจา ผัดคำเถิงหมู่แถนเมืองฟ้า (ฮุ่ง).
  • ผลคุน
    แปลว่า : เดือนผลคุนคือเดือน ๔ ตกในราวเดือนมีนาคม (ป.ส. ผคฺคุณ).
  • ผลควร
    แปลว่า : พระราชา พระราชินี เจ้านายผู้ใหญ่ เรียก ผลควร อย่างว่า ค่าวค่าวหน้าพระบาทยินกระสัน ฮมฮมเขาค่วงพายพลพร้อม ผลควรเจ้าเจืองลุนล้านมาศ สั่งแม่ผู้คีงค้อมค่อยลา (ฮุ่ง) เทื่อนี้ผลควรใช้สองขุนมากล่าว ก็บ่ผิดแพ่งชั้นเชียงล้านล่วงธรรม พ่อแล้ว (สังข์).
  • ผยอง
    แปลว่า : กระโดด เหาะ อย่างว่า พระก็ฉวยจักรแก้วกลอยใจจรเมฆ คือคู่ยนตร์ยาตรผ้ายผยองล้ำล่วงบน (สังข์).