ภาษาอีสานมาใหม่ 10753 - 10762 จาก 17431

  • โปงไม้
    แปลว่า : โปงที่ทำด้วยไม้เรียก โปงไม้ มี 2 ชนิด คือชนิดเล็ก ทำด้วยไม้ไผ่ หรือไม้แก่นกลึงให้มีรูปร่างคล้ายกระดิ่ง มีรูแพสองข้าง ลูกอยู่ข้างในก็มี ภายนอกก็มี ถ้าอยู่ภายนอกจะเป็นสองลูกห้อยขนาบสองข้าง ใช้แขวนคอวัว ควาย และชนิดใหญ่ทำด้วยไม้แก่นรูปกลม ยาว ๔ ศอกขึ้นไป เส้นผ่าศูนย์กลางศอกคืบ มีรูแพสองข้าง มีหูสำหรับสอดไม้แขวนไว้ ข้างในเป็นโพรง พระสงฆ์ใช้ตีตอนเช้าในเวลาจะออกไปบิณฑบาตร เรียก ถั่งโปงเช้า.
  • โปงทอง
    แปลว่า : โปงที่หล่อด้วยทอง น้ำหนักเป็นหมื่นๆ รูปร่างเหมือนโปงไม้ พระสงฆ์ใช้ตีในเวลาทำกิจสงฆ์ และเวลาจะแสดงธรรมโปรดญาติโยม โปงทองนี้ใช้ตีในวันธรรมดา เรียก ตีโปงแลง ถ้าเป็นวันพระ จะตีกลองแลงแทนโปง.
  • โป่งค่าง
    แปลว่า : ชื่อผีชนิดหนึ่ง ชอบแปลงตัวเป็นค่างมาดูดกินเลือดคนที่ไปนอนในป่า เรียก ผีโป่งค่าง.
  • โป่ง
    แปลว่า : ดินสีขาวปนแดงมีรสเค็ม ถ้าต้องการเกลือสินเธาว์ก็เอาดินโป่งนี้ไปต้ม ดินนี้เรียก ดินโป่ง.
  • โป่ง
    แปลว่า : ชื่อผีจำพวกหนึ่ง อาศัยอยู่ในป่าโป่ง รักษาป่าและของเกิดในป่า ไม่ให้ใครไปทำอันตราย เรียก ผีโป่ง ผีป่ง ก็ว่า.
  • โปก
    แปลว่า : หัวที่มีผมขึ้นเป็นหย่อมๆ เรียก หัวโปก อย่างว่า นกกระโดกสี้นกกระโดก ผู้สาวหัวโปกทาน้ำมันงา (สอย).
  • โป้
    แปลว่า : เจริญ รุ่งเรือง ใหญ่ อย่างว่า เวียงจันทน์เศร้าสาวเอยอย่าฟ้าวว่า มันชิโป้บาดหล้าแตงช้างหน่วยปลาย (บ.) นิ้วที่ใหญ่เรียก นิ้วโป้ ข้องที่ใหญ่เรียก ข้องโป้ กล่องข้าวใหญ่เรียก ก่องเข้าโป้ อย่างว่า ก่องเข้าโป้โงจ้ำแจ่วบอง (บ.).
  • โป่
    แปลว่า : ใหญ่ โต ขี้ไก่กองใหญ่เรียก ขี้ไก่โป่.
  • โป่
    แปลว่า : หัวหน้า ประธาน ผู้เป็นใหญ่ ผู้เป็นหัวหน้า เรียก โป่ เป็นชายเรียก พ่อโป่ เป็นหยิง เรียก แม่โป่.
  • โป
    แปลว่า : โน นูน พอง เช่น แข้งโนเรียก แค่งโป หัวโนเรียก หัวโป คิ้วนูนเรียก คิ้วโป อย่างว่า เจ้าโข้โหล้เจ้าผู้โคยโปเอย บาดห่าโคยโปล้มใผชิโจมขึ้นซ่อย เจ้าเด (ผญา).