ภาษาอีสานมาใหม่ 10828 - 10837 จาก 17431
-
ปูม
แปลว่า : ล้น เช่น ต้มน้ำเวลาน้ำเดือดน้ำจะล้นออกมา เรียก น้ำปูม. -
ปูม
แปลว่า : ท้อง พุง ท้องหรือพุง เรียก ปูม ท้องโตเรียก ปูมหลวง อย่างว่า ญิงใดเอเลท้องปูมหลวงอุ้มบาตร ฮูปฮ่างฮ้ายบุญเจ้าหากมี (คำสอน) ปูมหลวงบอกยาป้างก็บ่นับ (กาพย์ปู่) เงินเต็มพาบ่ท่อผญาเต็มปูม (ภาษิต). -
ปู่น้อย
แปลว่า : น้องชายของปู่. -
ปูน
แปลว่า : คนรุ่นราวคราวเดียวกัน เรียก ปูนเดียวกัน. -
ปูน
แปลว่า : เสมอ เหมือน อย่างว่า ยังไป่ปูนเปรียบแก้วยามกลิ้งกล่อมสอง (กลอน). -
ปู่ตา
แปลว่า : ผีประขำหมู่บ้าน เรียก ปู่ตา บ้านเมืองแถวอีสานเมื่อสร้างบ้านแล้วต้องสร้างปู่ตาขึ้นประจำหมู่บ้าน ปู่ได้แก่ญาติฝ่ายข้างพ่อ มีปู่กับย่า ญาติฝ่ายข้างแม่คือ ตากับยาย คน ๔ จำพวกคือ ปู่ย่าตายาย มีชีวิตอยู่ลูกหลานก็เคารพนับถือ ตายไปแล้วลูกหลานก็ยังเคารพนับถือ การปกครองบ้านมอบหน้าที่ให้ลูกหลาน ปกครองป่ามอบเป็นหน้าที่ปู่ย่าตายาย เรียกผู้รักษาป่าว่า ผีปู่ตา. -
ปู
แปลว่า : วางทอดลงเป็นพื้น เช่น ปูผ้า ปูเสื่อ ปูสาด ปูแป้นเฮือน อย่างว่า พลพวกเท้าเดินดุ่งดาระวัง บัวนางถือเครื่องธรงแถวถ้อง แยงหนห้องราชครูเถรใหญ่ แผ้วแผ่นกว้างปูล้วนลวดแพร (สังข์). -
ปู
แปลว่า : สัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังจำพวกหนึ่งมีกระดอง มีก้าม ๒ ตีน ๘ ข้าง อย่างว่า เชื้อชาติแฮ้งกุยสาบกันเอง ปูต่อปูสอนกันให้เดินตรงห่อนรือชิทำได้ (บ.). -
ปุรพะ
แปลว่า : บุพพ (ป. ปุพฺพฺ). -
ปุย
แปลว่า : สิ่งที่หลุดหรือขาดไปเป็นทางยาวอย่างว่า ฟองฟาดอุ้มสนมขาดเป็นปุย (ผาแดง).