ภาษาอีสานมาใหม่ 12261 - 12270 จาก 17431

  • ตูน
    แปลว่า : นูน ท้องนูน เรียก ท้องตูน อย่างว่า พระถันบ่เศร้าทังท้องบ่ตูน เจ้าเอย (เวส-กลอน).
  • ตูดลูด
    แปลว่า : ขยับ, เลื่อน เช่นขยับโต๊ะ เรียก ตูดลูดโต๊ะ.
  • ตูดตั้ง
    แปลว่า : เวลาเริ่มต้นของกลางวันและเวลากลางคืน เรียก ตูดตั้ง สำหรับกลางวันตั้งแต่เวลา ๖.๐๐ น. ไปถึงเวลา ๗.๓๐ น. สำหรับกลางคืนเริ่มตั้งแต่เวลา ๑๘.๐๐ น. ไปถึง ๑๙.๓๐ น. เรียก ตูดตั้ง.
  • ตูดซ้าย
    แปลว่า : เวลาบ่ายเรียก ตูดซ้าย สำหรับกลางวันเริ่มแต่เวลา ๑๒.๐๐ น. ถึงเวลา ๑๓.๓๐ น. กลางคืนเริ่มแต่ ๒๔.๐๐ น. ถึงเวลา ๐๑.๓๐ น.
  • ตู้ด
    แปลว่า : ขยับ, เลื่อน เช่นขยับเก้าอี้ เรียก ตู้ดเก้าอี้ ซูดเก้าอี้ ก็ว่า.
  • ตูด
    แปลว่า : ตรุษ เวลาเริ่มต้นของกลางวัน และกลางคืน เรียก ตูด ตรุษ ก็ว่า.
  • ตู้
    แปลว่า : ไม่คม, ทู่, ไม่ฉลาด คนไม่ฉลาดเรียก คนตู้ ปู้ ก็ว่า อย่างว่า ปัญญาปู้เสียมขุดปูกะชิได้เข้าครั่ง (ภาษิต).
  • ตู้
    แปลว่า : ชื่อนกเขาชนิดหนึ่ง ตัวโตกว่านกเขาธรรมดา เรียก นกเขาตู้ อย่างว่า นกเขาตู้พรากคู่กะยังขัน กาเวาวอนพรากฮังกะยังฮ้อง น้องพรากอ้ายความเดียวบ่เอิ้นสั่ง คันบ่เอิ้นสั่งใกล้ขอให้เอิ้นสั่งไกล (ผญา).
  • ตู้
    แปลว่า : ควายทุย ควายที่มีเขาตู้เรียก ควายตู้ ควายชนิดนี้ชอบชน อย่างว่า ควายตู้มักฮาน คนพาลมักเว้า (ภาษิต) แนวควายตู้เขากวมตาก้มซุมซู่เขาตู้ปู้ตี้ปี้นอนลี้เกลือกขี้ตม โงคอขึ้นเห็นสวนมอนเบ็ดใส่ ฮั้วสี่ด้านห้าด้านบุเข้าโคบเดียว (ผญา).
  • ตู่
    แปลว่า : กล่าวอ้างหรือหาเรื่องใส่คนอื่นเรียก ตู่ อย่างว่า ตกตาว่าได้เป็นเสือแล้วลายบ่ลายเขากะตู่ให้ฮีบหามิ่นหม้อมาแต้มตื่มลาย (กลอน).