ภาษาอีสานมาใหม่ 14001 - 14010 จาก 17431

  • งว้าง
    แปลว่า : แมลงแม่หม้าย ชื่อแมลงชนิดหนึ่งในจำพวกจั่กจั่น แต่ตัวใหญ่กว่า หัวเขียวตาแดง ปีกยาวโปร่งแสง เรียก แมงงว้าง อย่างว่า ซว่าซว่าเข้าดงใหญ่สาขี ศรีไวคึดฮุ่งเจองใจข้อง มาลีพร้อมมาลาไขกาบ จักจั่นฮ้องแมงงว้างมี่นัน (ฮุ่ง).
  • งวาก
    แปลว่า : หันหน้าหันหลังเรียก งวาก หันซ้ายเรียก งวากซ้าย หันขวาเรียก งวากขวา หันหลังเรียก งวากหลัง แหงนหน้าขึ้นเรียก งวากเงย เงยงวาก ก็ว่า อย่างว่า ดีแต่ดาราเหลื้อมแฝงภูใกล้ฮุ่ง ฟ้าเฝียดข้อนดาวช้างงวากเงย (ฮุ่ง).
  • ง่วมเหงา
    แปลว่า : โศกเศร้า, เหงาหงอย การแสดงอาการเศร้าโศก เรียก ง่วมเหงา อย่างว่า อัศจรรย์ใจเด่อกชิเพแตกแล่ง ยามมื้อเช้ามื้อแลงมีแต่คึดฮอดน้องหมองเศร้าง่วมเหงา (ผญา).
  • ง่วม
    แปลว่า : งอ, งุ้ม ควายเขางอเรียก เขาง่วม งอเกือบจดกัน เรียก เขางุ้ม งูบก็ว่า อย่างว่า พี่นี้แนวควายตู้เขากวมตาก้มซุมสู่เขา ตู้ปู้ตี้ปื้นนอนลี้เกือกขี้ตม โงคอขึ้นเห็นสวนมอนเบ็ดใส่ ฮั้วสี่ด้านห้าด้านบุเข้าโคบเดียว (ผญา).
  • งวม
    แปลว่า : คว่ำ คว่ำถ้วยเรียก งวมถ้วย คว่ำโอ่งเรียก งวมแอ่ง งุมก็ว่า อย่างว่า ความฮักมากุ้มกุ้มคือสุ่มงุมหัว ความมักมาพอพอคือกะทองุมอั้ว เหลียวเห็นหมาเอิ้นกะบาท ว่าอยากหยียิ่งยี้ในหม้องนั่งเหวียน (ผญา).
  • ง้วนหมู
    แปลว่า : กระทุ้งหมาบ้า ชื่อพรรณไม้เถาชนิดหนึ่ง เรียก เครือง้วนหมู ใช้แก้หมาว้อกัดได้ดีนักแล.
  • ง้วนดิน
    แปลว่า : ดินที่มีกลิ่นหอม รสมัน กินได้ เรื่องง้วนดินนี้คนโบราณเล่าว่า เมื่อโลกตั้งขึ้นมาใหม่ ๆ รสของดินหอมขึ้นไปถึงพระพรหม พระพรหมลงมากินแล้วกลับขึ้นไปเมืองพรหมไม่ได้ พระพรหมเลยมีลูกเมียตั้งถิ่นฐานบ้านเรือนเป็นบ้านเมืองอย่างที่ปรากฎอยู่ทุกวันนี้.
  • ง้วน
    แปลว่า : ของเบื่อเมา ของเบื่อเมาถึงแก่ชีวิตเมื่อกินลงไปเรียก ง้วน อย่างว่า ง้วนกินเบื่ออย่าไว้ในเฮือน คนตาเบือนอย่าเอาเป็นพี่น้อง มันชิเป็นล้องค้องคือเกี่ยวสองคม (กาพย์ปู่).
  • ง้วน
    แปลว่า : ละอองดอกไม้ที่ผึ้งเอามากลั่นเป็นน้ำหวาน เศษของละอองดอกไม้เรียก ง้วน ขี้ง้วน ก็ว่า ถ้าเป็นผึ้งเรียก ขี้ง้วนเผิ้ง เป็นแมงน้อย เรียก ขี้ง้วนแมงน้อย.
  • งวด
    แปลว่า : คราว, ครั้ง, กำหนด.