ภาษาอีสานมาใหม่ 15871 - 15880 จาก 17431

  • กะชอน
    แปลว่า : ภาชนะสานด้วยไม้ไผ่หรือสานด้วยลวด มีคันสำหรับจับ ใช้กรองเครื่องปรุงอาหาร เรียก กะชอน ต่องชอน กะต่องชอน ก็ว่า.
  • กะโจก
    แปลว่า : ชื่อกระบอกไม้ไผ่ ตัดขังข้อข้างหนึ่ง ใช้สำหรับตักน้ำกิน เรียก กะโจก โจก ก็ว่า ถ้ากะบอกเล็กเรียก จอก.
  • กะแจะ
    แปลว่า : แป้ง, ผงขมิ้น, ผงจันทน์ สิ่งเหล่าคนโบราณทำไว้เพื่อทาผิว ทาหน้าเรียก กะแจะ ถ้าทำด้วยผงจันทน์เรียก กะแจะจันทน์ ชื่อแขวงหนึ่งในประเทศเขมรอยู่ติดกับแขวงจำปาศักดิ์ประเทศลาว.
  • กะแจมือ
    แปลว่า : กระแจที่ทำเป็นวงกลม สำหรับผู้เป็นขะโมยลักเอาสิ่งของหรือผู้ทำความผิดต่อบ้านเมืองก็ใส่กะแจมือไว้.
  • กะแจ
    แปลว่า : กุญแจ, ลูกดาล ลูกดาลโบราณเรียก กะแจ อย่างว่า ปุนดั่งฮึงหนามหนาใส่กะแจจำไว้ (สังข์).
  • กะแจ
    แปลว่า : ลูกดาล, ลิ่ม, ไล ประตูหน้าต่างคนโบราณทำด้วยลิ่มไม้ ไลไม้ ตอกตะปูไว้ข้างหนึ่ง ใช้กะแจที่ทำด้วยเหล็กงอไว้สำหรับไข อย่างว่า บาก็ทวยมือม้างกระดานหนาหนักหมื่น ศรเสียบจ้ำกะแจฟ้งหลูดไล (สังข์).
  • กะเจ๋อกะเจิ้ม
    แปลว่า : แสดงอาการดีใจ จนหัวเราะร่าเริง เรียก กะเจ๋อกะเจิ้ม กะจ๋อกะจอก กะเจ๋อกะเจิก กะเจี๋ยกะเจียก กะจั๋วกะจวก ก็ว่า อย่างว่า ยามเมื่อชลธาน้ำไหลนองถ้วมท่ง มดบ่มีบ่อนซ้น ปลากั้งอะเห่ยหัว ยามเมื่อชลธาแห้งวังหนองเขินขาด มดง่ามมันกะจ๋อกะจอกเว้าหัวล้อต่อปลา (บ.).
  • กะจี
    แปลว่า : เขียว, อ่อน ดอกไม้ที่กำลังผลิ ดอกมีลักษณะเขียวงามน่ารักเรียก กะจี อย่างว่า มาลาพั้วพวงกะจีแกมกิ่ง (กา).
  • กะจิบ
    แปลว่า : ชื่อนกตัวเล็กๆ ชนิดหนึ่ง เรียก นกกะจิบ นกจิบ ก็ว่า.
  • กะจิ้น
    แปลว่า : ชื่อสัตว์สี่เท้าชนิดหนึ่ง ตัวเล็กขนาดกะแต หน้าแหลม เรียก กะจิ้น.