ภาษาอีสานมาใหม่ 7861 - 7870 จาก 17431

  • หนาตา
    แปลว่า : เห็นว่ามีมาก.
  • หนังหัวเกวียน
    แปลว่า : หนังลิวสำหรับมัดแอกเข้ากับหัวเกวียน เรียก หนังหัวเกวียน.
  • หนังสือใหญ่
    แปลว่า : การเรียนหนังสือตัวลาวและตัวไทยน้อย เพื่อให้อ่านออกเขียนได้และแปลได้ด้วย เรียก เฮียนหนังสือใหญ่ คือเรียนให้รู้ในหลักภาษา เรียก มูลกัจจายน์ ซึ่งยากมากผู้เรียนได้ต้องเป็นคนเก่งกล้าสามารถจริง.
  • หนังสือลาว
    แปลว่า : หนังสือลาวมี ๒ ชนิด คืออักษรลาวและอักษรไทยน้อย มีรูปกลมๆ เหมือนตัวอักษรพม่ารามัญเป็นตัวพยัญชนะ ๓๓ ตัว เป็นตัวสระ ๘ ตัว เท่ากันกับพยัญชนะและสระของอินเดีย ใช้จารึกพระไตรปิฎกศีลธรรมคำสอนทางพระศาสนา ส่วนตัวไทยน้อยมีรูปร่างคล้ายๆ ตัวประดิษฐ์พ่อขุนรามคำแหงเป็นพยัญชนะ ๒๗ ตัว เป็นตัวสระ ๘ ตัว คฤหัสถ์ใช้เขียนหนังสือลำ เช่น ลำศิลป์ชัย กาฬเกษ ลำแตงอ่อน ลำจำปาสี่ต้น ลำเชียงเหมี้ยง ลำคชนาม เป็นต้น.
  • หนังสือรามัญ
    แปลว่า : หนังสือรามัญคือหนังสือมอญ หนังสือมอญรูปกลมๆ คล้ายตัวพม่าและตัวลาว หนังสือมอญที่มีรูปคล้ายตัวอักษรพม่าและอักษรลาวมีตัว ค และ ฆ.
  • หนังสือพม่า
    แปลว่า : หนังสือพม่าเป็นหนังสือรูปกลมๆ คล้ายหนังสือลาว หนังสือพม่าและหนังสือลาวมีตัวที่เหมือนกันที่สุด คือตัว ค และตัว ย.
  • หนังสือน้อย
    แปลว่า : การเรียนหนังสือลาวและหนังสือตัวไทยน้อย เพื่อให้อ่านออกเขียนได้ เรียก เรียนหนังสือน้อย คนอีสานสมัยโบราณเมื่อบวชเป็นพระหรือเณรจะต้องเรียนหนังสือน้อย เป็นหนังสือใบลาน ส่วนตัวไทยน้อยเป็นหนังสือของคฤหัสถ์.
  • หนังสือไทย
    แปลว่า : หนังสือไทยหมายถึงหนังสือไทยกลาง ซึ่งใช้อยู่ทั่วไปในปัจจุบันนี้ ศาสตราจารย์ ยอร์ชเซเดส์ กล่าวว่า พ่อขุนรามคำแหง ประดิษฐ์ขึ้นเมื่อปี พ.ศ. ๑๘๒๖ ณ กรุงสุโขทัย เมื่อดูรูปร่างของอักษรแล้ว คล้ายตัวอักษรไทยน้อย ซึ่งเป็นหนังสือของประเทศลาว.
  • หนังสือขอม
    แปลว่า : หนังสือขอมเป็นหนังสือของเขมรหริอขอม มี ๒ ชนิด คือ หนังสือขอมบรรจง และหนังสือขอมหวัด ตัวหนังสือมีรูปกลมๆ ใช้เขียนด้วยใบลาน ใช้จารึกพระไตรปิฎกศีลธรรมและความรู้ทั่วไป.
  • หนังลิว
    แปลว่า : หนังที่ทำเป็นริ้วแล้วตากแดดให้แห้ง ใช้สำหรับมัดหรือผูก เรียก หนังลิว.