ภาษาอีสานมาใหม่ 9058 - 9067 จาก 17431
-
ล้านช้าง
แปลว่า : ชื่อของนครเวียงจันทน์ เล่ากันว่า เมืองเวียงจันทน์ชื่อเดิมว่า เมืองศรีสัตนาคนหุต คือมีช้างถึงล้านตัว ช้างนั้นดุร้ายมาก เจ้าเมืองจึงยกลูกสาวและเมืองให้ท้าวศรีโคตรพระตะบองครอบครอง เพราะท้าวศรีโคตรพระตะบองมีมนต์ปราบช้าง (บ.). -
ล้าน
แปลว่า : ลักษณะของหัวที่ผมร่วงแล้วไม่ขึ้นอีก เรียก หัวล้าน หัวล้านโบราณแยกไว้หลายจำพวกคือ ล้านเดิ่นเด๋อ ล้านเจ้าเงินหมื่น ล้านตื่นสากมอง ล้านคิมมิมบังสิมสี้ม้า ล้านม้าก้าเมือบ้านสี้หมา ล้านแหมแขแป๋อุ้มแป๋เฟือย ล้านวนเวียนนกเขียนย่ำขี้ ล้านแบบนี้ขี้ถี่ควมกิน ลักษณะของหัวล้านอีกแบบหนึ่ง มีดังนี้ คือล้านหน้าผากล้านยากล้านจน ล้านใบหูล้านถูล้านทั่ง ล้านคิมมิมบังสิมสี้ม้า หัวล้านแง่แพ้แม่จังหัน หัวล้านง่อนล้านอ่อนล้านแอ ล้านจอมขวัญล้านเจ้าเงินหมื่น ล้านดื่นดื้อล้านตื่นสากมอง (บ.). -
ลาน
แปลว่า : ที่สำหรับนวดข้าว เรียก ลาน ตุ้มสำหรับดักปลาชนิดหนึ่ง สานด้วยไม้ไผ่ใช้รำล่อให้ปลาเข้าไปเรียก ตุ้มลาน ต้นไม้ชนิดหนึ่งคล้ายต้นตาล ใบเหมือนใบตาลแต่ใหญ่กว่า ใช้สำหรับจารหนังสือตัวธรรมและตัวไทยน้อย เรียก ต้นลาน. -
ลาด้าง
แปลว่า : ดาบ โบราณเรียกดาบว่า ลาด้าง อย่างว่า กวัดแก่วงฟ้อนลาด้างหอกทวน (กาไก). -
ลาดฟาด
แปลว่า : ระเนระนาด ต้นไม้ที่ล้มไปทางเดียวกัน เรียก ล้มลาดฟาด อย่างว่า กินเข้าต้มหมอยล้มลาดฟาด กินเข้าปาดหีแหลวเอ้เล้ (บ.). -
ลาด
แปลว่า : เงินลาด เงินโบราณมีเงินอัฐ เงินเบี้ย เงินลาด อย่างว่า ลาดบ่ห่อนขาดเบี้ย เยียเข้าชิขาดหนู ได้รือ (ผาแดง). -
ลาด
แปลว่า : ตลาด สถานที่สำหรับวางขายเครื่องบริโภคและอุปโภค เรียก ลาด อย่างว่า ลาดใหญ่ตั้งเลียนไว้แค่ทาง (กา) ลาดใหญ่ตั้งขายด้วยเครื่องจีน (สังข์). -
ลาเซ็ง
แปลว่า : ดาบ โบราณเรียกดาบว่า ลาเซ็ง อย่างว่า ผีมนต์เปลื้องลาเซ็งไกวแกว่ง แสงดาบเกี้ยวไปกุ้มหน่อพุทโธ (กา). -
ลางเซ็ง
แปลว่า : ดาบ โบราณเรียกว่า ลางเซ็ง อย่างว่า ดาบนั้นชื่อว่าลางเซ็งกล้าลางเหลือพระยานาค (ขุนทึง). -
ลางเค็ด
แปลว่า : ชื่อนกชนิดหนึ่ง คล้ายนกใส่หรือนกกะไน เรียก นกลางเค็ด เล็ดเล็ด ก็ว่า อย่างว่า สัพพะจีจู้ถัวแทดลางเค็ด แซวซุมหาใส่โกนกาเอี้ยง ยาสูญเศร้าชิงกันกินเหยื่อ ใผหาดควัดเขี่ยได้หาเลี้ยงลูกมัน แท้เนอ (สังข์).