ผญา คันสิเทียวทางกว้างให้หาฮ่มบังหัว
ถ้าจะเดินทางในที่โล่ง ให้หาร่มมาบังหัว ถ้าจะเดินทางไกล เตรียมถุงสัมภาระให้พร้อม
คลังบทความ หน้า 19
ผญา คันสิเทียวทางเวิ้งหาทิงบั้งใหญ่
ถ้าจะเดินทางไกลกันดาร ให้เตรียมกระบอกน้ำ ถ้าจะขึ้นต้นไม้ ให้มองหาทางลงก่อน
ผญา คันว่าฟันขวานค้างอย่าวางใจเถิงเลื่อย
หากกำลังใช้ขวานอยู่ อย่ามัวคิดถึงแต่เลื่อย ขวานอาจจะฟันมือเอาได้
ผญา คันว่าความเฮาเว้าขมในอย่าได้จ่ม
คำพูดจาที่ขมหู ไม่ถูกใจ อย่าได้บ่น บางครั้ง คำพูดขมๆนี่แหละ ทำให้เจริญได้
ผญา อย่าได้ติเตียนเว้าผักกระเดาขมขื่น
อย่าได้ตำหนิว่าผักสะเดารสขม เพราะเมื่อได้กินกับลาบ จะบอกว่าอร่อย
ผญา คันสิเอาะอ่อมจ้ำอย่าได้ใส่น้ำหลาย
หากจะทำแกงน้ำขลุกขลิก อย่าใส่น้ำมาก มันจะเหลวเกินไป ไม่น่ากิน
ผญา ไฟไหม้ป่าจั่งเห็นหน้าหนู
ไฟไหม้ป่า ค่อยเห็นหน้าหนู น้ำท่วมรู ค่อยเห็นจิ้งโคร่ง
ผญา คันได้ขึ้นนั่งบ้านเป็นเอกสูงศักดิ์ อย่าได้โวๆ
หากได้เป็นใหญ่ปกครองคน อย่าได้หลงอำนาจ ไม่ฟังความเห็นคนอื่น
ผญา ชื่อว่าเป็นนายนี้ให้หวังดีดอมบ่าว
เป็นนาย ให้หวังดีต่อบ่าวไพร่ หากบ่าวไพร่ไม่ยินดีทำตาม อาจอับอายเมื่อเดิน
ผญา ไม้ลำเดียวล้อมฮั้วบ่ข่วย
ไม้ลำเดียวล้อมรั้วไม่ได้ ชาวเมืองไม่พร้อมเพรียง บ้านเมืองไม่เจริญ
ผญา ให้เอายาวไว้คือศิลป์ชัยฟัน
ให้เอายาวไว้เหมือนศิลป์ชัยถางไร่ ปีนี้โค่นต้นไม้ ปีหน้าตัดทอนกิ่ง
ผญา แฮ่งผู้ฮ้ายแฮ่งตื่มตดเหม็น
ขี้เหร่อยู่แล้ว ตดเหม็นอีกต่างหาก ผิวดำอยู่แล้ว แถมมีลายแผลเป็นด้วย