ภาษาอีสานทั้งหมด 10311 - 10320 จาก 17431

  • ใหม่
    แปลว่า : เพิ่งมี เช่น ลูกใหม่ เมียใหม่ ข้าวใหม่ เสื้อผ้าใหม่ ความรู้ใหม่ เรียก ใหม่.
  • ให้เลี้ยง
    แปลว่า : การอุปถัมภ์บำรุงโดยไม่ปล่อยปละละทิ้ง เรียกว่า ให้เลี้ยง อย่างว่า ให้น้องเลี้ยงพี่ไว้ตางหมาหอนเห่า บาดชู้เก่ามาฮอดแล้วไลถิ้มบ่ว่าสัง (ผญา).
  • ไห
    แปลว่า : ภาชนะเคลือบดินเผา ก้นเล้ก ปากเล้ก กลางป่อง มีหลายชนิด สำหรับใส่สิ่งของต่างๆ ตามแต่จะใช้.
  • ไห
    แปลว่า : ม้า หยะหรือหัย (ป.) แปลว่าม้า ไหในที่นี้ก็แปลว่า ม้า อย่างว่า ขาจิ่งพรากจากห้องพิเศษมโนฮม ไหไหลวาฮอดเวียงเถิงกว้าน ฮมฮมพร้อมปลงหามของฝาก ขึ้นสู่เจ้าแผ่นหล้าเถิงฮ้านแท่นทอง (ฮุ่ง).
  • ไห่
    แปลว่า : เคาะ ตี การเคาะเบาๆ ในเวลาหล่อฆ้อง เรียก ไห่ฆ้อง คือตีเอาเสียง ตามปรกติการหล่อฆ้องจะต้องเคาะด้วยค้อนตีเหล็ก ถ้าต้องการเสียงขนาดไหน ถ้าพอใจก็เอา หากไม่พอใจเพราะเสียงดังแข็งหรือหย่อนเกินไปต้องไห่ใหม่.
  • ไห้
    แปลว่า : ร้องไห้ อาการที่น้ำตาไหลเพราะประสบอารมณ์กลัว เรียก ไห้ ถ้ามีเสียงดังหรือเสียงร้อง เรียก ร้องไห้ อย่างว่า นางก็คืนคุงผัวกอดกุมหิวไห้ นางก็เฮวแฮงค้นกุมภัณฑ์ซักซั่น ยักษ์ยิ่งหลับลื่นล้นมีฮู้เมื่อคีง (สังข์).
  • ไหข้า
    แปลว่า : ภาชนะเคลือบดินเผาที่พวกชาวเขาเผ่าข้าทำ มีขนาดใหญ่และสูงกว่าไหที่คนลาวและคนไทยทำ เรียก ไหข้า.
  • ไหแค
    แปลว่า : ไหสำหรับใส่เหล้าโท เรียก ไหแค อย่างว่า ปุนกันฟายไหแคเปลี่ยนกันกินเมี้ยน (ฮุ่ง).
  • ไหง
    แปลว่า : ไหว สั่น สะเทือน อาการสั่นสะเทือน เรียก ไหง หงวย ก็ว่า อย่างว่า เลยเล่าต้านต่อแก้วนางนาฏกุมารี ก็ทนทวงคับแบ่งสองเสียไว้ สองเสนหาเพี้ยงแถลงคำค้อมก่อง คือคู่เป้งปลายลิ้นบ่ไหง (สังข์).
  • ไหงวหงั่วน
    แปลว่า : สั่น สะเทือน อย่างว่า ผัดผาบต้องท้าวหิ่งเชียงคาน ยนยนยอหอกแหลมไหลเข้า บาดาลพื้นธรณีไหงวหงั่วน เถ้าใช่ฟ้าดึงง้าวเงือดกลาง (ฮุ่ง).