ภาษาอีสานทั้งหมด 17391 - 17400 จาก 17431
-
ซา
แปลว่า : ว. คู่กัน, ของหาบที่อยู่คนละข้าง อย่าหาบซ้างซาแมว การหาบที่ดีของสองสิ่งที่หาบจะต้องมีน้ำหนักเท่ากัน จึงจะหาบได้ดี หาบได้ไกล ไม่เหนื่อย และทรงตัวได้ดี หากหาบของที่มีน้ำหนักต่างกัน จะทำให้ทรงตัวไม่ได้ แพ้แรงตัวเอง เหมือนกับคนจะทำอะไรต้องคิดให้ดี ให้เหมาะสมกับสภาพของตน ให้ชั่งน้ำหนักให้ดีว่าถ้าเราลงทุนเท่านี้แล้ว จะมีกำไรเท่าใด ให้ชั่งได้ชั่งเสียให้ดีก่อนแล้วลงมือทำ -
ยอยไฮ
แปลว่า : น. เถาไทรที่หย่อนลงมาจากต้น บุญบ่ให้ยอยไฮก็บ่หย่อน มีความหมายว่า คนเรานั้นถ้าบุญวาสนาไม่มีทำอะไรก็ไม่สำเร็จ ถึงจะสำเร็จก็ยาก เช่น ความรัก หากมีบุพเพสันนิวาส ก็จะเข้ากันง่ายขึ้น เหมือนกับการขึ้นต้นไทรใหญ่ ๆ ไม่จำเป็นต้องปีนที่ต้น ขึ้นตามเถาย่านไทรที่ย้อยลงมาก็ได้ง่ายดี และเป็นทางลัดได้ -
หน้าลาย
แปลว่า : น. คนไม่ดี คนบาป ผู้ดีตาย หน้าลายยัง ความหมาย ภาษิตนี้เป็นกรประชดโลกที่ว่า คนดี ๆ ทำไมมันพึงตายบ่อยนัก ส่วนคนชั่วมันตายช้าเหลือเกิน โลกไม่ยุติธรรม -
แม่เฮ็ง
แปลว่า : น. แผล, โรคมะเร็ง -
สิน
แปลว่า : ก. ติด ไม้บ่ทันแทกด้าม มันสิสั้นก่อนสิน ความหมาย ก่อนจะทำอะไรต้องมีแผนการ มีการวางแผนล่วงหน้า มีโครงการ มิฉะนั้นผลจะไม่เกิดดั่งประสงค์ เหมือนการตัดไม้จะประกอบทำบ้านหรือตู้ไว้ใช้ จะต้องมีการวัดให้ดีก่อนว่าจะสั้นยาวเท่าไรที่เราต้องการ ถ้าตัดก่อนโดยไม่วัดก็จะเสียหายต่อสิ่งของ ไร้ประโยชน์เสียเวลา -
แต่ง
แปลว่า : ชักใยอยู่เบื้องหลัง , คอยกำกับให้ทำตามที่บอก , บอกให้ทำตาม , เขียนบทให้ทำตาม เช่น การบอกให้ใครสักคนต้องทำตามที่เราบอก การวางแผน คือการ "แต่ง" นั่นเอง -
หลายฟ้าหล่าปี
แปลว่า : ผ่านไปหลายปี หลายปีดีดัก -
ฮ
แปลว่า : ภาษาอีสานจะเปลี่ยนคำไทยส่วนใหญ่ (ไม่ทั้งหมด)ที่เป็น ร เป็น ฮ -
เสี่ยงส้น
แปลว่า : ก. แอบ ทำไม่ให้เห็น -
เสี่ยงส่น
แปลว่า : ก. แอบ ทำไม่ให้เห็น