ภาษาอีสานทั้งหมด 2073 - 2082 จาก 17431
-
กุกกวน
แปลว่า : รบกวน การทำให้ได้รับความรำคาญเรียก กุกกวน เช่น ลูกร้องไห้อยากกินนมแม่ แต่แม่ไม่อยากให้กิน อย่างว่าเขาพากันไห้กุกกวนอวนแอ่ว ขอเหนี่ยวเจ้าอมจู้ดูดดม (กา). -
กุ๊กกุ๊ก
แปลว่า : เสียงดังอย่างนั้น เช่น เสียงคนเรียกไก่มากินอาหาร หรือเสียงไก่เรียกลูกไก่มากินอาหาร. -
กุกรรม
แปลว่า : ความชั่วที่ทำด้วยกายวาจาและใจเรียก กุกรรม อย่างว่า ความชั่วที่ได้ทำในพระพุทธ พระธรรม และพระสงฆ์ (สวดมนต์). -
หมอมนต์
แปลว่า : เป็นผู้รักษาคนเจ็บไข้ที่ไม่ได้เกิดจากผีทำ การรักษาแบบนี้มักใช้กับผู้ป่วยกระทันหัน เช่น ตกต้นไม้ กระดูกหัก ถูกสัตว์ร้ายขบกัด ฟกช้ำต่างๆ โดยใช้สมุนไพร หรือน้ำมันที่เสกเป่าประกอบคาถาอาคม ที่เชื่อว่าจะทำให้การเจ็บป่วยหายเร็วขึ้น -
กุง
แปลว่า : ไม้พลวง ชื่อพรรณไม้ขนาดใหญ่ชนิดหนึ่ง เรียก ต้นกุง. -
กุ้ง
แปลว่า : คนหลังคดเรียก คนหลังกุ้ง คนคดในข้องอในกระดูก โบราณเปรียบเหมือน กุ้ง อย่างว่า อัศจรรย์ใจกุ้งกุมกินปลาบึกใหญ่ ปลาซิวไล่แข้หนีไปซ้นหลืบหีน เอี่ยนเปิดน้ำหนีจากวังตม มันไปแปลงฮวงฮังอยู่เทิงปลายไม้ (ปัญหา). -
กุโงก
แปลว่า : นกยูง ชื่อนกขนาดใหญ่ชนิดหนึ่งขนงามเป็นสีเลื่อม ขนหางเป็นแวว เรียก กุโงก ยกยูง ก็ว่า อย่างว่า ฟังยินกุโงกฮ้องเฮียงแม่มยุรา พุ้นเยอ (สังข์). -
กุจฉินารายณ์
แปลว่า : ชื่อเมืองสมัยโบราณเมืองหนึ่งในเขตจังหวัดกาฬสินธุ์ปัจจุบันเรียก อำเภอกุฉินารายณ์. -
กุญแจ
แปลว่า : ลิ่มไลโบราณเรียก กุญแจ กะแจ ก็ว่า อย่างว่า บาก็ทวยมือม้างกระดานหนาหนักหมื่น ศรเสียบล้ำกระแจฟ้งหลูดไล (สังข์). -
กุญชร
แปลว่า : ช้าง (ป.) ช้างตัวผู้เรียก ช้างพลาย ช้างตัวเมียเรียก ช้างพัง อย่างว่า กุญชรช้างพลายสารเกิดอยู่ป่า ยังได้มาอยู่บ้านเมืองกว้างกล่อมขุน กุญชรช้างอัศดรคุณมาก ก็หายากแท้ทั่งค้ายบ่มี ส่วนว่ายูงยองฮิ้นฝูงไฮเฮือดใต่ บ่ห่อนขี้ไฮ้หาได้คู่เฮือน (ย่า).