ภาษาอีสานทั้งหมด 2121 - 2130 จาก 17431
-
กุลา
แปลว่า : กุหล่า ชนจำพวกต้องสู้เรียก กุลา กุลากับม่านก็คือชนชาติพม่า ผู้ชายพม่าชอบสักขาและสักคอ สีที่ใช้สักชอบใช้สีชาด สีชาดอีสานเรียก น้ำหาง ลายที่สักจะมีสีแดง ดังนั้นคนอีสานจึงเรียกพม่าว่ากุลาขาก่าน ม่านคอลายใบหูของผู้ชายพม่าชอบเจาะรูหูสำหรับใส่ต้างหรือกระจอนยอย. -
กุลา
แปลว่า : ทุ่งใหญ่ ทุ่งใหญ่อยู่ในเขตอีสานมี ๕ จังหวัดล้อมรอบ คือ ยโสธร ร้อยเอ็ด ศรีษะเกษ สุรินทร์ มหาสารคาม มีเนื้อที่หนึ่งล้านไร่เศษคนเก่าเล่าว่าพวกกุลาหาบฆ้องมาขายในอีสานเมื่อเดินผ่านทุ่งนี้ข้ามไม่พ้น จึงทิ้งหาบฆ้องนั่งร้องไห้ คนจึงเรียกทุ่งนี้ว่า ท่งกุลาฮ้องไห้. -
กุลี
แปลว่า : คนรับจ้างทำงานหนัก เกี่ยวกับการหาบหาม เช่น หาบของหนักๆ ไปขายในที่ไกลๆ เรียก กุลี. -
กุลี
แปลว่า : ผ้าขาว ผ้าลาย นับจำนวนได้ ๒๐ ผืน เรียก หนึ่งกุลี. -
กุลียุค
แปลว่า : กลียุค ยุคที่เต็มไปด้วยไปด้วยการรบราฆ่าฟันกัน คนเห็นชีวิตเป็นผักปลาเนื้อเรียก กลียุค กียุค ขียุค ก็ว่า อย่างว่า ลอนว่ากียุคก้ำเป็นพระบาท บ่หลีกได้ตูข้อยค่อยฝืน (ฮุ่ง). ขียุคขำเขือกฮ้อนเมืองบ้านบ่ชุ่มเย็น (ปัสเสน). -
กุเวร
แปลว่า : ชื่อท้าวจาตูมมหาราชองค์หนึ่งประจำทิศอุดร ท้าวเวสสุวัณ ก็เรียก (ป.ส.). -
กุศราช
แปลว่า : พระยากุศราช ชื่อเจ้าเมืองนครเป็งจาล ในวรรณคดีอีสาน มีพระมเหสีพระนามจันทา อย่างว่า ภูเบศรสร้างท่านท้าวกุศราชนามกษัตริย์ ปราเกียรณ์นันนอกเชียงเซ็งอ้าง นับแต่บุรีล้ำนครคนใดเปรียบ โฮงใหญ่กว้างออระทึ้มผ่านเชียง (สังข์). -
กุศล
แปลว่า : สิ่งที่ดี, สิ่งที่ชอบ, สิ่งที่เป็นบุญเรียก กุศล (ส.). -
กุศลกรรมบถ
แปลว่า : ทางที่เป็นบุญ ทางที่เป็นกุศลมี ๑๐ อย่างเรียก กุศลกรรมบถ คือ กายสุจริต ได้แก่ไม่ฆ่าสัตว์ ไม่ลักทรัพย์ ไม่ประพฤติผิดในกาม วจีสุจริต ได้แก่ไม่พูดเท็จ ไม่พูดส่อเสียด ไม่พูดคำหยาบไม่พูดเพ้อเจอ มโนสุจริต ได้แก่ไม่โลภ ไม่โกรธ ไม่หลง. -
กุสล
แปลว่า : สิ่งที่ดี, สิ่งที่ชอบ, สิ่งที่เป็นบุญเรียก กุสล (ป.).