ภาษาอีสานทั้งหมด 2711 - 2720 จาก 17431
-
เขก
แปลว่า : โขก, สับ เช่น งอมือเข้าแล้วเคาะลงบนศรีษะ เรียก เขกหัว เขกหมากกอก ก็ว่า. -
เขกเหยก
แปลว่า : คนที่มีลักษณะสูงกว่าปกติเรียก สูงเขกเหยก โขกโหยกเขกเหยก ก็ว่า. -
เข็ง
แปลว่า : ปลาหมอ ชื่อปลาเกล็ดชนิดหนึ่งเรียก ปลาเข็ง อย่างว่า เฮียนนี้คือดั่งปลาเข็งข้อนหนองนาน้ำเขินขาด ฝนบ่มาโผดให้ชิตายแล้งแดดเผา คึดต่อดอกขัดเค้าบานอยู่กลางดง คึดต่อเครือพายสงเล่าบ่มีล่ำเกี้ยว (ผญา). -
เข้ง
แปลว่า : ชื่อขนมชนิดหนึ่ง เรียก เข้าหนมเข้ง อย่างว่า เข้าหนมเข้งเข้าหนมตาควายกินยามสวยมันบ่อยากเข้า (บ.). -
เข้ง
แปลว่า : ชื่อภาชนะสานด้วยติวไม้ไผ่สำหรับขนดิน ขนทราย ขนอิฐ และสิ่งของต่างๆ. -
เข็ญ
แปลว่า : ความยาก, ความลำบาก, ลางร้าย สิ่งที่นำความยุ่งยากลำบากใจมาให้ เรียก เข็ญ อย่างว่า อันหนึ่งยาลอนเลี้ยงคนโจรบาป ลักเพื่อนข้องเข็ญฮ้ายฮ่วมเฮือนลูกเอย (สังข์). -
เข็ญเขี้ยว
แปลว่า : เคี่ยวเข็ญ อย่างว่า เข็ญแขงเขี้ยวมีได้ไตร่ตรอง (กา). -
เข็ญใจ
แปลว่า : ยากจน, คนที่หากินไม่พอปากพอท้อง เรียก คนเข็ญใจ อย่างว่า เข้าแลงแกงขาดหม้อขอกินแต่นำเพิ่น ผ้าชิห่มแพรชิตุ้มหยิบยุ้มเข้าใส่กัน (บ.). -
เข็ด
แปลว่า : ขยาด, หลาบจำ อย่างว่า ลุงท่านลุลาภได้หลายถ่ายสมคาม ลักขณาหลิงล่ำดูดีถ้วน ตัวหนึ่งเฮียกชื่อสุนทรังข้าโจรขามเข็ดหลีก สะพุ่มพร้อมสารล้วนเครื่องคำ (ฮุ่ง). -
เข็ดขวาง
แปลว่า : สิ่งที่ศักดิ์สิทธิ์เมื่อเราย่ำยีอาจได้รับความเสียหาย อย่างว่า บ่อนเข็ดให้ยำ บ่อนคะลำให้ย้าน (ภาษิต) หลิงฮูปเพี้ยงพรหมราชวรรณใส ท่อหากเป็นโฉมสัตว์สิ่งแนวนามฮ้าย เสียประโยชน์ย้อนฮามสร้างส่วนสูญ บุเด (สังข์).