ภาษาอีสานทั้งหมด 4689 - 4698 จาก 17431
-
ดัก
แปลว่า : รูที่ตรงดิ่ง เรียก ฮูดัก ฮูชัน ก็ว่า รูที่ชอนขึ้นเรียก ฮูเนิน ฮูแปว ก็ว่า อย่างว่า ฮูเนินแมนฮูคัน ฮูชันแม่นฮูแข้ว (ปัญหา). -
ดัง
แปลว่า : จมุก จมูกเรียก ดัง จมูกบี้เรียก ดังแหมบ จมูกบานหรือรูจมูกกว้างเรียก ดังปึ่ง จมูกโด่งจมูกใหญ่เรียก ดังโม จมุกแหว่งมากเรียก ดังวืก จมุกแหว่งขนาดกลางเรียก ดังวาก จมูกแหว่งนิดหน่อยเรียก ดังวีก. -
ดัง
แปลว่า : จมูก จมูกเรียก ดัง จมูกเชิดหรือดังเหินเรียก ดังเบิด อย่างว่า คันเจ้าได้ขี่ช้างอย่างดังเบิดดังเหิน อย่าได้เสินเสินหัวแหย่งชิพานพาฮ้าย (ย่า) ลอนท่อปั้นเข้าจ้ำชิตำขึ้นถืกดัง (ขุนทึง). -
ดัง
แปลว่า : เสียงดัง ก้อง กึกก้อง เสียงดัง เรียก ดัง อย่างว่า ดังแม่นขอ อิ่มท้องแม่นควาย (ภาษิต) เสียงกึกก้อง เรียก เสียงดัง อย่างว่า เคืองคุงสวรรค์ดั่งดินดาซ้าย เสียงสูรก้องตุริยาเค็งคื่น เสบลูกเจ้าหมื่นม้าวดังก้องกระเดื่องดิน (สังข์). -
ดัง
แปลว่า : ก่อ ก่อไฟเรียก ดังไฟ ก่อไฟรอเรียก ดังไฟถ้า อย่างว่า พระพ่อเจ้าเข้าป่าไพรหนา ไปแสวงหาของฉันเผือกมันในด้าว เดินดงดั้นตยเดียวในเถื่อน ลูกหากตกแต่งไว้ดังถ้าซู่วัน (กา). -
ดั่ง
แปลว่า : น้ำด่าง ขี้เถ้าที่กรองเอาน้ำมาฟอกเส้นไหมเรียก น้ำดั่ง อย่างว่า อยู่ใกล้เกลือได้กินแต่ดั่ง อยู่ใกล้ครั่งย้อมครั่งบ่แดง นอนสะแคงกอดสาวบ่อุ่น สวดจุ้มบุ้มมืองุ้มบ่เถิง (ภาษิต). -
ดั่ง
แปลว่า : ประดุจ คล้าย เหมือน อย่างว่า พี่นี้เป็นดั่งมดแดงเฝ้าอัมพามี้ม่วง กินกะกินบ่ได้เลียลิ้นเปล่าดาย (ผญา) มัวมืดกุ้มกั้งเมฆมึนทึน เทิงธะรังดูดั่งดินดาว้าย ผันทวนตั้งตาวเปือยเปื้องแกว่ง แสงส่งต้องมารค้านโคบคืน (สังข์). -
ดั้ง
แปลว่า : ดั้งแขวน เสาไม้เครื่องเรือนที่ตั้งบนกลางขื่อรับอกไก่ เรียก เสาดั้ง อย่างว่า ถันที่อามพามพุ้นพิลาระวังไขว่ หลังใหญ่กว้างพันดั้งทูบชอน (สังข์). -
ดั้ง
แปลว่า : ชื่อดาวจำพวกหนึ่ง มีสามดวง เรียก ดาวดั้ง อย่างว่า ฮวนฮวนเหลื้อมแขงามเงาส่อง เล็งล่ำฟ้าดาวดั้งดาษเดียร์ (ฮุ่ง) งามสอนลอนดาวดั้ง ดาวหมูชังขึ้นหัวค่ำ (กลอน). -
ดัด
แปลว่า : ทำให้ตรง เช่น ไม้โงทำให้ตรง คนคดทำให้ตรงเรียก ดัด เบ้ด ก็ว่า อย่างว่า มันไปฟันเอาไม้กลางกอลำเปี่ยว เบ็ดซื่อแล้ววางไว้ต่าวโง มันไปดัดป่านเปลี้ยมาฝั้นเฮ็ดสาย ป่านนั้นกกมันเท้าธรณีภายลุ่ม ปลายยั่งขึ้นเมือฟ้าฮอดพรหม (เสียวสวาสดิ์).