ภาษาอีสานทั้งหมด 4781 - 4790 จาก 17431
-
ดึ้กดั้ก
แปลว่า : ดุกดิก เช่น ดิ้นดึ้กดั้ก ตีงคีงดึ้กดั้ก. -
ดึง
แปลว่า : เหนี่ยว ฉุด รั้ง อย่างว่า พราหมณ์ก็หาเครือไม้พันธะนังเคียนผูก มัดแขนลูกพระเจ้าสองน้อยหน่ออินทร์ เครือเขาหมั้นสองคนขันโฮบ มันก็หักฟดไม้ตีเฆี่ยนแก่ดึง (เวส-กลอน) บ่อยากหนีไกลข้างความดีผัดดึงจ่อง บ่อยากไกลพี่น้องความฮู้ผัดจ่องไป (กลอน). -
ดึ๊ดดึ๊ด
แปลว่า : อาการสั่น เกิดเพราะไข้ขึ้นหรือกลัวสัตว์ร้ายมีเสือเป็นต้น เรียก สั่นดึ๊ดดึ๊ด. -
ดื่น
แปลว่า : มาก หลาย สิ่งของมีมากเรียก ดื่น ดื่นดาษ ดาษดื่น ก็ว่า ต้นไม้ที่มีลูกดกมาก เรียก ดกดื่น ดึกจนเกินไปเรียก เดิกดื่น อย่างว่า สะพรั่งข้าฝูงมหาดระวังแหน จตุรงค์วางนอกในคนเฝ้า แวนจนก้ำนาทีเดิกดื่น เสเนศพร้อมประนมเจ้าเลิกลง (ฮุ่ง). -
ดื้นดื้น
แปลว่า : อาการสั่น เกิดเพราะความกลัวหรือไข้ขึ้น เรียก สั่นดื้นดื้น. -
ดืบ
แปลว่า : อาการที่เด็กคลานไปเรียก คลานดืบ คืบ คืบคืบ ก็ว่า. -
ดื่ม
แปลว่า : ก้าวไป ทำให้มากขึ้น อย่างว่า มีแต่หนักดื่มหน้าทวีล้ำน่ำลง (กลอน). -
ดื้อ
แปลว่า : ซุกซน อยู่ไม่เป็นสุข พยศ เช่น คนดื้อแส้ ควายดื้อไถ. -
ดุ
แปลว่า : หมั่น ขยัน คนทำงานโดยไม่เกียจคร้าน หนักเอาเอาเบาสู้เรียก คนดุ คนหมั่น ก็ว่า เช่น กินไม่ขาดปากเรียก กินดุ พูดไม่หยุดเรียก เว้าดุ อย่างว่า ตาบอดเว้าดุผีถูเว้ายาก (ภาษิต). -
ดุก
แปลว่า : ปลาดุก ชื่อปลาเนื้ออ่อนจำพวกหนึ่งมี 3 ชนิด คือ ปลาดุกอุย ปลาดุกด้าน ปลาดุกทะเล อย่างว่า ดุกเดิดข้อเข็งบ้อนป่าบอน (กา) ปลาดุกบ้อนชมบอนหลังหาด ปลาหลาดบ้อนชมหมากก้านเหลือง เคืองใจเจ้าเซากันสาก่อน พ่อแม่บ่พร้อมบุญส้วมอ้ายบ่มี (ผญา).