ภาษาอีสานทั้งหมด 6451 - 6460 จาก 17431
-
ประทุน
แปลว่า : หลังคาเกวียนหรือหลังคาเรือซึ่งมีรูปคร่อม เรียก ประทุนเกวียน ประทุนเรือ กระทุน ก็ว่า. -
ประเทศ
แปลว่า : บ้านเมือง แว่นแคว้น อย่างว่า เขาข่าวก้ำประเทศแห่งหิมวันต์ ก็มาชาวคาเขียวก่ายกะไดเมือฟ้า แห่งนั้นแดนคนแท้แดนผีเทียวท่อง กันดาย แดนย่าเย้อเทียวต้านต่อเถิง (สังข์). -
ประเทิง
แปลว่า : กำไรแขนเรียก ประเทิง ม้าว ก็เรียก อย่างว่า ยามเมื่อเฮียมฮักน้องล้นโลกอจินไตยปางนั้น ดวงมาลาบ่เหือดผมแซมเกล้า อันหนึ่งดวงประเทิงม้าวมณีแหวนไม้ปิ่น กับทังผืนแผ่นผ้าสะใบบ้างค่าคาม (สังข์). -
ประเพณี
แปลว่า : ขนบธรรมเนียม แบบแผน ระเบียบที่ถือปฏิบัติสืบกันมาช้านาน จารีตประเพณี ก็ว่า (ป.) อย่างว่า ประเพณีนั้นปัจฉิมวัยเวียนครอบเมื่อใด ลูกสืบท้าวแทนเชื้อชอบธรรม ท่อว่าลูกหน่อท้าวเทียมราชในหอ นั้นเด ควรทีภูมีมักปลูกแปลงองค์อ้าย ข้านี้เป็นเดียงชั้นชายลำลุนเพื่อน จริงแล้ว ก็ไม่เพิงพ่อเจ้าจอมซ้อยที่ประสงค์ (สังข์) -
ประภา
แปลว่า : แสง แสงสว่าง แสงไฟ (ป. ปภา). -
ประมาณ
แปลว่า : กะ กำหนด คะเน คาดหมาย (ป. ปมาณ) อย่างว่า กลายเขตกว้างนครใหญ่เป็งจาล คอยเห็นหาภูมิทองเทพสรวงเสมรกว้าง ผ่อดูมหาสถานท้าวกุมภัณฑ์เพียงเมฆ ยอดช่อฟ้าเฮืองสิ้วชั่วประมาณ (สังข์). -
ประมาท
แปลว่า : มัวเมา เลินเล่อ เผลอตัว ลืมสติ ดูหมิ่น อย่างว่า ฝูงนั้นฤทธิ์เดชฮ้ายฮ้อนยิ่งไฟกัลป์ ภูมียาประมาทเขาถือถ้าน อันว่าศรศิลป์แก้วทังพระขรรค์ของประเสริฐ เจ้าแม่เคียดตาดไว้ระวังหมั้นอย่าไล แท้เนอ (สังข์). -
ประยูร
แปลว่า : เผ่าพันธุ์ เชื้อสาย คระกูล อย่างว่า พระก็เยื้อนอย่างขึ้นธรรมาสน์หอสูง มณีโชติมุงม่านลายเลียนแต้ม มือถือด้ามวีชนีตั้งท่า หมายโผดเจ้าจอมเหง้าญาติประยูร (เวส-กลอน). -
ประโยค
แปลว่า : คำพูดหรือข้อความที่ได้ความบริบูรณ์ตอนหนึ่งๆ เรียก ประโยค อย่างว่า เป็นดั่งใยบัวข้องพลายสารสมประโยค (ป. ปโยค). -
ประโยชน์
แปลว่า : สิ่งที่ใช้ได้ สิ่งที่ได้รับผล (ป. ปโยชน) อย่างว่า เทื่อนี้กูแอ่วได้โดยประโยชน์อันคนิง แลเด มันก็ฮวายอาคมผาบผีชุมเชื้อ เมื่อนั้นผีเมืองย้านยักโขขามเดช เลยเล่าละหน่อแก้วกลางห้องพ่ายพัง (สังข์).