ภาษาอีสานทั้งหมด 6757 - 6766 จาก 17431
-
ผลัด
แปลว่า : เปลี่ยนเรียก ผลัด เผี่ยน ก็ว่า อย่างว่า ตกแต่งเฝ้าแสนชั้นเผี่ยนยาม (สังข์) เมื่อนั้นค่าวค่าวหน้าฟ้าห่วนเลยจา ผัดคำเถิงหมู่แถนเมืองฟ้า (ฮุ่ง). -
ผลึก
แปลว่า : ชื่อแก้วอย่างหนึ่งที่มีสีใสขาว เรียก แก้วผลึก อย่างว่า แม้นว่าสังขราชท้าวเกิดฮ่วมอุทร ก็ดี ท้าวก็เพ็งคีงงามเงื่อนพรหมเพียรแต้ม โฉมศรีน้อยดูควรฮักฮูป คือดั่งผลึกแท่งแก้วกลมเกลี้ยงแข่งขาว (สังข์). -
ผลู
แปลว่า : ทาง (ข.) ทางเลี้ยวเรียก ผลูบด ทางแยกเรียก ผลูแบก อย่างว่า แต่นั้นขึ้นขี่ม้าเลยล่วงเดินผลู ฝูงสาวเมือชานขวางผ่อคอยคนใช้ ชะบุเนื้อนางแสงหุยฮุ่ง ในโลกใต้ลุ่มฟ้างามแต้งจั่งเห็น (ฮุ่ง). -
ผ่อ
แปลว่า : ดู อย่างว่า ผ่อดูเสินเสินช้างชายเชิงยกย่าง ม้าแผ่ล้อมระวังแส้สู่มะฮาม (สังข์). -
ผอก
แปลว่า : เลี้ยงผีเรียก ผอกผี เครื่องผอกผีจะเอาอะไรแล้วแต่ผีชอบ จะเป็นของคาวของหวานก็ได้ ผีที่ให้โทษให้คุณ ถ้าเราไม่ผอกมันก็จะให้โทษ ถ้าเราผอกก็ได้คุณ เด็กที่เกิดใหม่พอล้างเสร็จคนโบราณก็ผอกผีพรายผายผีป่า พร้อมทั้งกล่าวคำผอกว่า กูหุกกูหุก กุกกูกุกกู แม่นลูกสูเอาสามื้อนี้ กลายมื้อนี้เมือหน้าลูกกู (ประเพณี). -
ผอกพ้น
แปลว่า : เลย เกิน การทำที่เลยขอบเขตเรียก ผอกพ้น เช่น กลัวจนเกินไป อย่างว่า ย้านผอกพ้นมาแล่นซูนตอ เพิ่นบ่ขอโตซ้ำผัดให้ คันให้แล้วค้างอยู่เอิมเยิม (กาพย์ปู่) นอนหลับจนลืมสติเรียก หลับผอกพ้น. -
ผ่อไกล
แปลว่า : มองกาลไกล อย่างว่า ประสงค์เจ็ดน้อยทองสีสายเลือด พระองค์แล้ว ขอพระคึดยืดเยื้อผายเผี่ยนผ่อไกล แด่ถ้อน (สังข์). -
ผ่อเขา
แปลว่า : มองดูภูเขา อย่างว่า เลยเล่าพรากที่นั้นเดินดุ่งพระคีรี กลายดงขวางผ่อเขาเขียวขึ้น (สังข์). -
ผอง
แปลว่า : ถึง จนกระทั่ง เช่น รอจนกระทั่งกลับมาเรียก ผอง อย่างว่า เมื่อนั้นพระเล่าปุนคำต้านเติมคดีสอนสั่ง สูพี่พร้อมอยู่นี้ผองเท้ารอบคืน พุ้นเถิ้น (สังข์). -
ผอง
แปลว่า : ตัก ตวง การตักหรือตวงสิ่งของด้วยเครื่องตวง เรียก ตอง เช่น ผองเหล้า ผองยา ผองปลาแดก ผองหมากพริก.