ภาษาอีสานทั้งหมด 7661 - 7670 จาก 17431
-
ม่วย
แปลว่า : ชื่อพรรณไม้เถาชนิดหนึ่ง ผลกลมเล็กๆ ใช้กินได้ เรียก หมากม่วย มีสองชนิด คือ ม่วยขาว ม่วยแดง. -
ม้วย
แปลว่า : ตาย อย่างว่า ไพร่ผาม้วยดับชาติกือกอง (กาไก) ความฮักท้นถือทวงทัวระท่าว แม่หอดแห้งหิวม้วยมอดตาย (สังข์). -
ม้วยมอด
แปลว่า : หมดกำลัง ตาย อย่างว่า น้องท่านท้าวเสียม้วยมอดแฮง (สังข์). -
มวล
แปลว่า : ทั้งหมด ทั้งสิ้น อย่างว่า แม้นชิเงินคำล้นมณีกองแก้วหลาก หลายส่ำถ้วนถวายน้องมอบมวล พี่แล้ว (สังข์). -
มหกรรม
แปลว่า : การฉลอง การบูชา. -
ไม้แก้งขี้
แปลว่า : กิ่งไม้หรือเศษไม้ที่เอามาเช็ดก้นหลังจากถ่ายอุจจาระเสร็จ เนื่องจากสมัยก่อนจะไม่มีห้องน้ำเป็นหลักแหล่ง ใช้วิธีขุดหลุมตามไร่สวน ดังนั้นจะไม่มีน้ำสำหรับชำระล้าง จึงใช้เศษไม้ ใบไม้ที่พอจะหยิบจับได้ใกล้ ๆ เรียกว่า ไม้แก้งขี้ -
มหรรณพ
แปลว่า : ทะเลใหญ่ ห้วงน้ำใหญ่ อย่างว่า ดูราสัปปุริสาเชื้อมหาชนในโลกเฮียมเอย ฝูงใดมักใคร่ข้วมทะเลกว้างย่านยาว ขอจ่งแปลงตนให้เป็นสำเภาเทียวไต่ ข้วมมหรรณพกว้างเถิงพุ้นฝั่งเกษิม (เวส-กลอน). -
มหาคุณ
แปลว่า : ผู้มีพระเดชพระคุณมาก อย่างว่า ฮ้อยจักเป็นปางหลวงโลกวอนแวนล้ำมหาคุณเจ้าควรเมือธรงแท่น สอนสั่งข้าฝูงแจ้งจากกรรม (สังข์). -
มหาจักร
แปลว่า : พระมหากษัตริย์ผู้มีอำนาจมาก มีเมืองขึ้นมาก เรียก พระมหาจักรพรรดิ์ อย่างว่า ขอแก่มหาจักรเจ้าขอมคุณคลายโทษปางนี้ ชีวิตข้าขุนพร้อมเพิ่งบุญ (สังข์). -
มหาชัย
แปลว่า : เป็นชื่อของฤกษ์ทางโหราศาสตร์ เวลาจะทำพิธีเกี่ยวแก่การออกทัพหรือมุทาภิเษก เลือกเอาฤกษ์นี้ อย่างว่า พอเมื่อมหาชัยได้หมอเมืองทูลตอบ พระบาทเจ้าจูงน้องสู่ลิน (สังข์).