ภาษาอีสานทั้งหมด 8611 - 8620 จาก 17431
-
เลือม
แปลว่า : บังตัว หายตัว การเสกมนต์หรือคาถาแล้วคนมองไม่เห็น เรียก เลือมออย่างว่า เชื้อต่างด้าวธรดั้นลอบเลือม (สังข์) ฮู้ว่าเศิกต่างบ้านโจรเข้าลอบเลือม ฮู้เด (ฮุ่ง). -
เลื้อย
แปลว่า : เรื่อย เสมอ ไม่ขาดระยะ ทำไม่ขาดระยะ เรียก เฮ็ดเลื้อยเลื้อย อย่างว่า เว้าเลื้อยเลื้อยจนปากเปื่อยสบเพ เว้าแฮงแฮงจนปากแข็งปานไม้ (บ.). -
แล
แปลว่า : เห็น ดู อย่างว่า แลไปหน้าไพรหนาแสนย่าน ผลผลาหมากไม้ดวงส้มเฝื่อนขม (กา). -
แล้
แปลว่า : หน้าผากราบ หัวเถิก เรียก คนหัวแล้. -
แลก
แปลว่า : ซื้อของด้วยของ หรือเอาสิ่งหนึ่งเปลี่ยนกับสิ่งหนึ่ง เรียก แลก เช่น เอาข้าวแลกปลา เอายาแลกปลาแดก เอาเข้าตอกแตกแลกพลู เผี่ยน ก็ว่า. -
แลง
แปลว่า : เวลาเย็น เวลาตะวันจวนจะตกดิน เรียก เวลาแลง หรือ ยามแลง อย่างว่า ชมลูกไม้ยามแล้งเมื่อแลง (กา) ผ่อเห็นวันสอดไม้ลับเหลี่ยมเมื่อแลง (กาไก) พี่ก็อดอยู่แล้งลืมเข้าขาดแลง (ฮุ่ง) ดาแลงตั้งทุกขุนครบคู่ (สังข์). -
แล่ง
แปลว่า : ฉีกผ้าให้ขาดเป็นชิ้นๆ เรียก แล่งผ้า ผ่าไม้เป็นชิ้นๆ เรียก แล่งไม้ ใต่สวนเอาความผิดจากคนผู้ทำความผิด เรียก แล่งความ จั๋วแล่ง ก็ว่า. -
แล้ง
แปลว่า : แห้ง ไม่มี เปล่า นอน ไม่มีคู่เคียง เรียก นอนแล้ง อย่างว่า ภูวนาถท้าวเนาแล้งต่างแลง (ฮุ่ง) ข้าวขาดแลง แกงขาดหม้อ เรียก อยู่แล้ง อย่างว่า พี่ก็อดอยู่แล้งลืมเข้าขาดแลง (ฮุ่ง) ฤดูที่ฝนไม่ตกเรียก ระดูแล้ง ยามแล้ง ก็ว่า. -
แลด
แปลว่า : ทาบางๆ เช่น ทำถนนลาดยาง ถ้าจะลาดยางมากๆ ก็เกรงว่ายางจะไม่พอ จึงจำเป็นต้องลาดบางๆ การลาดยางบางๆ นี้เรียก แลดยาง. -
แลน
แปลว่า : ตะกวด ตะกวดเป็นสัตว์เลื้อยคลานชนิดหนึ่ง เรียก แลน อย่างว่า แลนลิ่นเหม้นเหนอ้มชอกอม (กาไก) ลือนาถเท้าทึ่เขาขาม ฝูงเขาชาวภูมอญอยู่ดงดาต้อน เขาก็ปุนพอพร้อมหลายหามของฝาก แลนลิ่นจ้อนทังไก้ไก่ยูง (ฮุ่ง).