ภาษาอีสานทั้งหมด 9691 - 9700 จาก 17431
-
หมอขวัญ
แปลว่า : ผู้รู้พิธีในการสู่ขวัญ เช่น สู่ขวัญแม่มาน สู่ขวัญแม่ออกกรรม สู่ขวัญคนป่วย สู่ขวัญนาค สู่ขวัญแต่งงาน. -
หมอความ
แปลว่า : ผู้รู้กฎหมาย นักกฎหมาย ผู้หากินเกี่ยวกับการว่าความ ทนาย ก็ว่า. -
หมอตำแย
แปลว่า : หญิงที่ทำการคลอดลูกตามแผนโบราณ. -
หมอเถ้า
แปลว่า : หมอยาแผนโบราณ ชำนาญในการรักษาโรคทุกชนิด เรียก หมอเถ้า อย่างว่า เป็นหมอเถ้าถงยาชุมคือชิใหญ่ คันหมากไม้เข้าบ้านคนไข้บ่ตาย (บ.). -
หมอทวาย
แปลว่า : หมอดู หมอหูฮา หมอโหร ก็ว่า อย่างว่า เมื่อนั้นหมอทวายแจ้งทูลธรรม์เทวราช (สังข์). -
หมอน้ำมัน
แปลว่า : ผู้ชำนาญในการเสกน้ำธรรมดา เสกน้ำมัน รักษาบาดแผล รักษาดูกหัก ดูกแตก ไม่จำเป็นต้องผ่าตัด เพียงแต่เสกน้ำธรรมดาหรือเสกน้ำมันให้ทาก็หาย หมอน้ำมันมีอยู่ทั่วไปในภาคอีสาน. -
หมอผี
แปลว่า : หมอขับผี หมอไล่ผี หมอเลี้ยงผี หมอป้องกันผี เมื่อเกิดผีเข้าเจ้าสูญหมอผีจะไปขับไล่ ถ้าผีออกแล้วก็ป้องกันไว้. -
หมอลำ
แปลว่า : ผู้ที่ชำนาญในการร้องลำ เรียก หมอลำ หมอลำเป็นที่นิยมชมชอบของชาวอีสาน ไม่ว่าจะทำบุญให้ทานอะไรมักจะมีหมอลำมาลำในงาน เพื่อให้เกิดความสนุกครึกครื้นแก่เจ้าของงานและคนมาร่วมในงาน หมอลำมีหลายประเภท คือ หมอลำพื้น หมอลำเรื่อง หมอลำชิงชู้ หมอลำโจทแก้ หมอลำต่อกลอน หมอลำเกี้ยว หมอลำเต้ย การฟังลำถ้าจะให้สนุกถึงใจต้องมีแข่งขันกันด้วย. -
หมอส้อง
แปลว่า : หมอเทวดา คนโบราณอีสานเมื่อเจ็บไข้ได้ป่วยรักษาด้วยหยูกยาไม่หาย ก็ทำการส้อง คือเชิญหมอเทวดามารักษา หมอเทวดานี้คือหมอผีไท้ผีแถน คนโบราณอีสานถือผีสางคางลาย บางทีผู้นับถือไม่เลี้ยงผี ผีอาจมาทำให้เจ็บเจ็บไข้ได้ป่วย เมื่อหมอผีมาแล้วหมอผีจะลงมือรักษา คือจัดเครื่องสักการะมีดอกไม้ธูปเทียนมาแล้วร้องลำ ถ้าเป็นผีโรคภัยไข้เจ็บก็หาย ถ้าไม่เป็นผีโรคก็ไม่หาย. -
หมอสอย
แปลว่า : การพูดตลกโปกฮาให้คนสนุกขบขัน เรียก สอย หมอสอยกับหมอลำมีคุณค่าเท่ากัน ถ้าหมอลำม่วนแต่หมอสอยบ่ม่วนหรือบ่มี ก็ขาดความม่วนชื่นไป เหมือนกินแกงแซบแต่บ่นัว ฟังลำได้แต่ความม่วน ขาดความชื่นไป ถ้าได้ทั้งหมอลำและหมอสอยถือว่าได้ทั้งความม่วนและความชื่น หมอสอยทีดีเขาจะสอยแบบสุภาพ คำสอยของเขาจะไม่มีซ้ำแบบใคร .