ภาษาอีสานหมวด "ก" 371 - 380 จาก 1872
-
กระจอนป่า
แปลว่า : ดอกสลิด ชื่อไม้ดอกชนิดหนึ่ง เกิดตามป่า เป็นไม้พุ่ม เรียก ต้นกระจอน. -
กระจอนยอย
แปลว่า : ตุ้มหูที่ทำเป็นสร้อยระย้า เรียก กระจอนยอย อย่างว่า แหวนทรงนิ้วกระจอนยอยสบสอด (กา) กระจอนยอยส่องหน้าขาวแจ้งแจ่มจันทร์ (ฮุ่ง). -
กระจอบ
แปลว่า : เครื่องมือสำหรับใช้ขุดดิน เรียก กระจอบ เสียม ก็ว่า. -
กระจอบบ้อง
แปลว่า : เสียม เสียมขุดมัน เรียก กระจอบบ้อง อย่างว่า นางก็ถือเอายังกระจอบบ้อง เป็นเครื่องต้องขุดหัวมัน (เวส). -
กระจะ
แปลว่า : แจ่มแจ้ง, ชัดเจน, ขาวผ่อง ลายชัดเจนเรียก ลายกระจะ ขาวผ่องเรียก ขาวกระจะ อย่างว่า ขาวกระจะปานน้ำถ้วมเข้า ตั้งเช้าเง้าปานนมผู้สาว.(บ). -
กระจัง
แปลว่า : ลวดลายชนิดหนึ่ง สำหรับติดโลงศพ เรียก ลายประจัง ลายวัลลีแล่น ก็ว่า -
กระจัดกระจาย
แปลว่า : เรี่ยราด, ไม่เป็นระเบียบ เช่น ของสิบอย่างวางไว้สิบที่ เรียกกระจัดกระจาย กระหยาดกระยาย ซะซายยายยัง ก็ว่า อย่างว่า สองพันกลิ้งกุมกันกลางแก่ง พระก็เปื้องดาบแผ้วเผลี้ยงเนื้อท่านธร คีงกระจัดม้างหัวชวนสะเด็นขาด มันก็ติดต่อได้คืนเข้าฮ่อมา (สังข์). -
กระจับ
แปลว่า : พืชลอยน้ำชนิดหนึ่ง มีหัวกินได้ ใบใช้เป็นผัก เรียก กระจับ หมากจับ ก็ว่า. -
กระจับปี่
แปลว่า : พิณสี่สาย ซุง ก็ว่า. -
กระจ่าง
แปลว่า : สว่าง, สุกใส, ชัดเจน, แจ่มแจ้ง.